ბრიუსელის კომბოსტო: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
clean up, replaced: კერძოთ → კერძოდ using AWB
ხაზი 17:
'''ბრიუსელის კომბოსტო''' ({{lang-la|Brassica oleracea var. gemmifera}}) — მომცრო ფორმის [[კომბოსტო]]ს (Brassicaceae) ოჯახის „ბოსტნის კომბოსტოს“ ნაირსახეობა. არის მნიშვნელოვანი ზამთრის ბოსტნეული.
 
ბუნებაში იზრდება [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] არეალში. სადაც ადამიანი მის კულტივირებას უკვე ათასი წლებია ახდენს. ანტიკური ხანიდან იწყება მისი მოშენება [[ჩრდილოეთი ევროპა|ჩრდილოეთ ევროპაში]]ც, თუმცა ზუსტი პერიოდი უცნობია. ზოგიერთი ისტორიკოსის მტკიცებით, ეს მე -5 საუკუნეში მოხდა. სხვა ისტორიკოსები კი წერენ, რომ ბრიუსელის კომბოსტო ჩრდილოეთ ევროპაში და კერძოთკერძოდ [[ბელგია|ბელგიის]] დედაქალაქის შემოგარენში მხოლოდ მე-13 საუკუნეში ან კიდევ უფრო გვიან გამოჩნდა. ფრანგმა [[კოლონიზაცია|კოლონიზატორებმა]] ბოსტნეული ამერიკაში, [[ლუიზიანა]]ში ჩაიტანეს.
 
ორიგინალური ფრანგული სახელია „Choux de Bruxelles“. ბევრ ენაზე, მათ შორის [[ქართული ენა|ქართულში]], [[ინგლისური ენა|ინგლისურში]] (Brussels sprouts), [[შვედური ენა|შვედურში]] (Brysselkål), [[აფრიკაანსი|აფრიკაანსულში]] (Brusselspruit) მინიშნება ბრიუსელისკენ არის. არსებობს როგორც მწვანე და იასამნისფერი სახეობა.
ხაზი 25:
 
== გემო ==
ტრადიციულ ჯიშებს უფრო გამოხატული გემო აქვთ, ვიდრე თანამედროვე ჯიშებს. ბრიუსელის კომბოსტო საკმაოდ ადვილად უძლებს მკაცრ ზამთარს, -15 °C პირობებშიც ინარჩუნებს კვებით ღირებულებას. ამ დროს სახამებელი გარდაიქმნება შაქრად, რომელიც უჯრედებს გაყინვისგან იცავს. ბევრი ადამიანი საკვებად ამჯობინებს ე.წ. „ზამთრის სუსხ გამოვლილ“ ნაყოფს. თუმცა ძალიან მძიმე ზამთრის პირობებში ბოსტნეულის ნაყოფი შეიძლება მწარე გახდეს.
 
== სუნი ==
ხაზი 38:
**[[ცილები|პროტეინი]]: 4 g
**[[ცხიმი]]: 0.5g
 
*[[მინერალები]]
**[[კალციუმი]]: 30 მგ
**[[რკინა]]: 1 მგ
 
*[[ვიტამინები]]
**[[კაროტინი]]: 1 მგ