ვიკიპედია

ნირვანა (ჯგუფი): განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 1:
{{მრავალმნიშვნელოვნება|ნირვანა|ნირვანა (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
{{ინფოდაფა მუსიკოსი
|სახელი = ნირვანა
|სურათი = Nirvana around 1992.jpg
|სათაური = ნირვანა სცენაზე, 1992 წლის ფოტო, მარცხნიდან მარჯვნივ, [[კრისტ ნოვოსელიჩი]] და [[კურტ კობეინი]]
|ფონი = group_or_band
|წარმოშობა = [[აბერდინი]], [[ვაშინგტონი]], [[აშშ]]
|ჟანრი = {{hlist|[[გრანჟი]]|[[ალტერნატიული როკი]]}}
|აქტიურობის წლები = 1987–1994
|ლეიბლი = {{hlist|[[Sub Pop]]|[[DGC Records|DGC]]}}
|ასოციაციები = {{hlist|[[Foo Fighters]]|{{nowrap|[[Sweet 75]]}}}}
|წევრები =
|ყოფილი წევრები =
*[[კრისტ ნოვოსელიჩი]]
*[[კურტ კობეინი]]
ხაზი 21:
'''ნირვანა''' (Nirvana) — ამერიკული როკ-ჯგუფი, რომელიც დაარსდა [[აბერდინი|აბერდინში]], [[ვაშინგტონი]], [[კურტ კობეინი]]ს და [[კრისტ ნოვოსელიჩი]]ს მიერ. ჯგუფში რამდენიმე დრამერი შეიცვალა და ყველაზე ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში მასში [[დეივ გროლი]] უკრავდა, რომელიც 1990 წელს შეუერთდა. მიუხედავად იმისა, რომ ნირვანამ შვიდწლიანი არსებობისას მხოლოდ სამი სტუდიური ალბომი ჩაწერა, იგი ითვლება თანამედროვეობის ერთ-ერთ გავლენიან და მნიშვნელოვან როკ-ჯგუფად.
 
ნირვანა 1980-იანი წლების მეორე ნახევარში [[სიეტლი]]ს [[გრანჟი|გრანჟული]] სცენის სიმბოლოდ ჩამოყალიბდა, როდესაც დამოუკიდებელ ლეიბლ [[Sub Pop]]-ზე 1989 წელს გამოსცა სადებიუტო ალბომი ''[[Bleach (ალბომი)|Bleach]]''. შემდგომში ჯგუფმა ჩამოაყალიბა ჟღერადობა, აგებული დინამიურ კონტრასტებზე, მშვიდად ნამღერ სტროფებსა და ხმამაღალ მისამღერებზე. [[DGC Records]]-თან კონტრაქტის გაფორმების შემდეგ მას მოულოდნელი წარმატება ეწვია სიმღერით „[[Smells Like Teen Spirit]]“, პირველი სინგლით 1991 წლის ''[[Nevermind]]''-იდან. მოულოდნელმა წარმატებამ [[ალტერნატიული როკი]]ს პოპულარობის მატება გამოიწვია, ხოლო ჯგუფის ლიდერ კობეინს მედიაში „თაობის წარმომადგენელს“ უწოდებდნენ. ნირვანას ამასთან, [[თაობა იქსი]]ს სიმბოლოდ თვლიდნენ.<ref>Azerrad, Michael. [http://web.archive.org/web/20080109140249/http://www.rollingstone.com/artists/nirvana/articles/story/5937982/inside_the_heart_and_mind_of_nirvana "Inside the Heart and Mind of Nirvana"]. ''[[Rolling Stone]]''. April 16, 1992. Archived from [http://www.rollingstone.com/artists/nirvana/articles/story/5937982/inside_the_heart_and_mind_of_nirvana the original] on January 9, 2008. Retrieved August 23, 2010.</ref> პასუხად ამაზე, მესამე ალბომი, ''[[In Utero]]'' (1993), შეიცავდა დაუმუშავებელ, ნაკლებად მეინსტრიმულ ჟღერადობას და დააფიქრა ჯგუფის მსმენელები. მისი ასლების გაყიდულმა რაოდენობამ წინა ალბომის წარმატება ვერ გაიმეორა, მაგრამ კომერციულად წარმატებული აღმოჩნდა და კრიტიკოსების მიერ იქნა აღიარებული.
 
ნირვანას არსებობა შეწყდა [[კურტ კობეინის გარდაცვალება]]სთან ერთად, 1994 წელს, მაგრამ მას შემდეგ გამოვიდა რამდენიმე ჩანაწერი, რომელიც შეადგინეს ნოვოსელიჩმა, გროლმა და [[კორტნი ლავი|კორტნი ლავმა]], კობეინის ქვრივმა. თავისი დებიუტიდან მოყოლებული, ნირვანამ მხოლოდ აშშ-ში 25 მილიონზე მეტი, ხოლო მსოფლიოში - 75 მილიონზე მეტი ჩანაწერი გაყიდა და იქცა ყველა დროის ერთ-ერთ გაყიდვად ჯგუფად.<ref>{{cite news|url=http://www.ibtimes.co.in/nirvana-to-be-inducted-to-the-rock-hall-of-fame-in-2014-530770|title=Nirvana to be Inducted to the Rock Hall of Fame in 2014|first=Rapti|last=Gupta|publisher=[[International Business Times]]|date=December 17, 2013|accessdate=May 17, 2014}}</ref><ref name="Top Selling Artists">[http://www.riaa.com/goldandplatinum.php?content_selector=top-selling-artists "Top Selling Artists"]. [[Recording Industry Association of America]]. Retrieved March 7, 2012.</ref> 2014 წელს იგი შეყვანილი იქნა [[როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზი|როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში]].
 
== ისტორია ==
 
=== შექმნა და ადრეული წლები (1987–1988) ===
კობეინმა და ნოვოსელიჩმა ერთმანეთი გაიცნეს აბერდინის სკოლაში, თუმცა, რამე კავშირი, კობეინის თანახმად, არ ჰქონიათ.<ref>Azerrad, 1994. p. 209</ref> შემდგომში ისინი დამეგობრდნენ [[Melvins]]-ის რეპეტიციებზე შეხვედრისას.<ref>Azerrad, 1994. p. 36</ref> კობეინს ნოვოსელიჩთან სურდა ჯგუფის ჩამოყალიბება, მაგრამ უკანასკნელს მასთან ამის შესახებ ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში არც უსაუბრია. ჯგუფის ჩამოსაყალიბებლად მის დასათანხმებლად კობეინმა მოასმენინა საკუთარი წინა პროექტ [[Fecal Matter (ჯგუფი)|Fecal Matter]]-ის დემო. საბოლოოდ, გაცნობიდან სამი წლის შემდეგ ნოვოსელიჩმა კურტს ამცნო, რომ დემო მოისმინა და შესთავაზა ჯგუფის შექმნა. დასარტყმელებზე მათ ბობ მაკფედენი შეუერთდა, თუმცა ერთი თვის თავზე პროექტი დაიშალა.<ref>Azerrad, 1994. p. 44–5</ref> 1987 წლის დასაწყისში დრამერის ადგილი [[ააროკ ბერკჰარდი|ააროკ ბერკჰარდმა]] დაიკავა.<ref>Azerrad, 1994. p. 57</ref> ისინი უკრავდნენ Fecal Matter-ის დემოების ახალ ვერსიებს, თუმცა ჩამოყალიბების შემდეგ დაიწყეს საკუთარი მასალის შექმნაც.<ref>Azerrad, 1994. p. 58</ref>▼
 
[[Fileფაილი:Nirvana logo yellow.svg|thumb|ჯგუფის ლოგო]]▼
▲კობეინმა და ნოვოსელიჩმა ერთმანეთი გაიცნეს აბერდინის სკოლაში, თუმცა, რამე კავშირი, კობეინის თანახმად, არ ჰქონიათ.<ref>Azerrad, 1994. p. 209</ref> შემდგომში ისინი დამეგობრდნენ [[Melvins]]-ის რეპეტიციებზე შეხვედრისას.<ref>Azerrad, 1994. p. 36</ref> კობეინს ნოვოსელიჩთან სურდა ჯგუფის ჩამოყალიბება, მაგრამ უკანასკნელს მასთან ამის შესახებ ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში არც უსაუბრია. ჯგუფის ჩამოსაყალიბებლად მის დასათანხმებლად კობეინმა მოასმენინა საკუთარი წინა პროექტ [[Fecal Matter (ჯგუფი)|Fecal Matter]]-ის დემო. საბოლოოდ, გაცნობიდან სამი წლის შემდეგ ნოვოსელიჩმა კურტს ამცნო, რომ დემო მოისმინა და შესთავაზა ჯგუფის შექმნა. დასარტყმელებზე მათ ბობ მაკფედენი შეუერთდა, თუმცა ერთი თვის თავზე პროექტი დაიშალა.<ref>Azerrad, 1994. p. 44–5</ref> 1987 წლის დასაწყისში დრამერის ადგილი [[ააროკ ბერკჰარდი|ააროკ ბერკჰარდმა]] დაიკავა.<ref>Azerrad, 1994. p. 57</ref>
ისინი უკრავდნენ Fecal Matter-ის დემოების ახალ ვერსიებს, თუმცა ჩამოყალიბების შემდეგ დაიწყეს საკუთარი მასალის შექმნაც.<ref>Azerrad, 1994. p. 58</ref>
 
▲[[File:Nirvana logo yellow.svg|thumb|ჯგუფის ლოგო]]
 
თავდაპირველად კოლექტივმა რამდენიმე სახელწოდება შეიცვალა - Skid Row-დან Fecal Matter-ის და Ted Ed Fred-ის ჩათვლით. Nirvana, როგორც კობეინი იხსენებდა, აირჩიეს, ვინაიდან „მსურდა სახელწოდება, რომელიც იყო მშვენიერი და არა უხეში პანკ-სახელწოდება, როგორიც [[Angry Samoans]] იყო“.<ref>Azerrad, 1994. p. 61–2</ref> ნოვოსელიჩი და კობეინი ტაკომაში და ვაშინგტონში გადასახლდნენ და ბერკჰარდთან კავშირი დაკარგეს. შემდგომში რეპეტიციებს გადიოდნენ დეილ კროვერთან (Melvins) ერთად, ნირვანას სახით კი პირველი დემოები 1988 წლის იანვარში ჩაწერეს.<ref>Azerrad, 1994. p. 67–8</ref> 1988 წლის დასაწყიში კროვერი სან-ფრანცისკოში გადასახლდა, მაგრამ სხვებს ურჩია [[დევიდ ფოსტერი]]ს ჯგუფში ჩართვა.<ref>Azerrad, 1994. p. 73</ref> უკანასკნელის ნირვანაში წევრობა რამდენიმე თვეს გაგრძელდა - მას შემდეგ, რაც ციხეში მოხვდა, იგი კვლავ ბერკჰარდმა ჩაანაცვლა, მაგრამ დიდ ხანს არ დარჩენილა - მას შემდეგ, რაც ერთხელ კობეინს უთხრა, რომ ნაბახუსევზე იყო და არ შეეძლო დაკვრა.<ref>Azerrad, 1994. p. 76–7</ref> კობეინმა და ნოვოსელიჩმა სიეტლურ გამოცემაში ''[[The Rocket (გაზეთი)|The Rocket]]'' გამოაქვეყნეს განცხადება, რომ ეძებდნენ ახალ დრამერს, თუმცა ყველა პოტენციური მონაწილე, რომელიც მათ გამოეხმაურა, არადამაკმაყოფილებელი იყო. ამასობაში საერთო მეგობარმა მათ გააცნო [[ჩედ ჩენინგი]] და მათ ერთობლივი რეპეტიციები დაიწყეს. მიუხედავად იმისა, რომ სიამოვნებით უკრავდა მათთან, როგორც თავად იხსენებდა, სხვებს არ უთქვამთ, რომ მიღებული იყო. იმავე წლის მაისში იგი ნირვანასთან ერთად პირველ კონცერტზე გამოვიდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 79</ref>
 
=== ადრეული გამოცემები (1988–1990) ===
 
ჯგუფის პირველი სინგლი იყო [[Shocking Blue]]-ს „[[Love Buzz#ნირვანას ვერსია|Love Buzz]]“-ის ვერსია, რომელიც 1988 წლის ნოემბერშიი სიეტლურ დამოუკიდებელ ლეიბლ [[Sub Pop]]-ზე გამოვიდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 85</ref> პირველი ინტერვიუ მათგან [[ჯონ რობი (მუსიკოსი)|ჯონ რობმა]] [[Sounds (magazine)|Sounds]]-ისთვის აიღო. იმავე გამოცემაში სინგლი აღნიშნული იყო, როგორც კვირის გამოცემა. შემდეგ თვეში ჯგუფმა დაიწყო სადებიუტო ''[[Bleach (ალბომი)|Bleach]]''-ის ჩაწერა, ადგილობრივ პროდიუსერ [[ჯეკ ენდინო]]სთან ერთად.<ref>Azerrad, 1994. p. 90–1</ref> ''Bleach'' შთაგონებული იყო Melvins-ის და [[Mudhoney]]-ს, 1980-იანების პანკ-როკის და [[Black Sabbath]]-ის 1970-იანების მძიმე მეტალის ჟღერადობით. ნოვოსელიჩი 2001 წელს ''[[Rolling Stone]]''-თან საუბრისას იხსენებდა, რომ ტურნეს დროს ჯგუფი საკუთარ ავტობუსში უსმენდა კასეტას, რომლის ერთ მხარეზე ჩაწერილი იყო [[The Smithereens]]-ის, ხოლო მეორე მხარეზე – ექსტრიმ-მეტალ ჯგუფ [[Celtic Frost]]-ის სიმღერები და, შესაძლოა, ამ კომბინაციამ ასევე ითამაშა როლი.<ref>Fricke, David. "Krist Novoselic". ''Rolling Stone''. September 13, 2001.</ref> ''Bleach''-ის ბიუჯეტი, რომელიც თავად ალბომის გარეკანზე აღინიშნა, როგორც 606.17 აშშ დოლარი, მომდინარეობდა [[ჯეისონ ევერმენი]]სგან, რომელიც მოგვიანებით ნირვანას მეორე გიტარისტის სახით შეუერთდა. მიუხედავად იმისა, რომ ალბომზე არ დაუკრავს, იგი მითითებულია ანოტაციებში, ვინაიდან, როგორც ნოვოსელიჩი ამბობდა, „ჯგუფში უფრო შინაური ატმოსფერო შეუქმნეს“.<ref>Azerrad, 1994. p. 91–2</ref> ალბომის გამოცემამდე ნირვანამ Sub Pop-ისგან მოითხოვა კონტრაქტის გახანგრძლივება და, საბოლოოდ, იყო პირველი ჯგუფი ამ ლეიბლზე, რომელსაც ასეთი პრიორიტეტი მიენიჭა.<ref>Azerrad, 1994. p. 110–11</ref>
 
Line 44 ⟶ 40:
ჯონ რობთან 1989 წლის ინტერვიუში კობეინმა აღნიშნა, რომ ჯგუფის მუსიკა იცვლებოდა: „ადრეული სიმღერები ძალიან აგრესიულია...მაგრამ დრო გადის და სიმღერები უფრო მეტად მსუბუქი ხდება, ვინაიდან მეც სულ უფრო მეტად ბედნიერი ვარ. ამჟამად ეს სიმღერები ეხება ურთიერთობაში უთანხმოებებს და სხვა ადამიანებთან ემოციურ საკითხებს.“<ref>Robb, John. "White Heat". ''[[Sounds (magazine)|Sounds]]''. October 21, 1989</ref> 1990 წლის აპრილში [[ბუტჩ ვიგი]]ს თანაშემწეობით დაიწყეს მუშაობად მედისონში, Smart Studios-ში.<ref>Azerrad, 1994. p. 137</ref> ხმისჩამწერი სესიების დროს ნოვოსელიჩს და კობეინს არ მოსწონდათ ჩენინგის შესრულების ხარისხი, უკანასკნელმა კი გამოხატა უკმაყოფილება, რომ სიმღერების შექმნაში მონაწილეობის საშუალებას არ აძლევდნენ. იმავე პერიოდში სტუდიიდან გაჟონეს ბუტლეგურმა ჩანაწერებმა ვიგთან ერთად შექმნილი დემოებით, რამაც უფრო წამყვანი ლეიბლების ყურადღება მიიქცია. ჩენინგმა კოლექტივი დატოვა <ref>Azerrad, 1994. p. 138–39</ref> ივლისში ჩაიწერა სინგლი "[[Sliver (song)|Sliver]]", Mudhoney-ს დრამერ [[დენ პიტერსი]]ს მონაწილეობით.<ref>Azerrad, 1994. p. 142</ref> აგვისტოში შვიდი კონცერტის გასამართად ნირვანას დროებით შეუერთდა დეილ კროვერი - ტურნეს ფარგლებში ისინი [[Sonic Youth]]-თან ერთად გამოდიოდნენ.<ref>Azerrad, 1994. p. 141</ref>
 
[[Fileფაილი:Dave Grohl 1991.jpg|thumb|დეივ გროლი 1991 წელს]]
 
1990 წლის სექტემბერში [[ბაზ ოსბორნი]]ს მეშვეობით ნირვანამ გაიცნო [[დეივ გროლი]], რომელიც ვაშინგტონური ჰარდკორ-პანკ ჯგუფ [[Scream (band)|Scream]]-ის მოულოდნელი დაშლის შემდეგ ახალ კოლექტივს ეძებდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 151</ref> სიეტლში ჩასვლიდან რამდენიმე დღის შემდეგ ნოვოსელიჩმა და კობეინმა იგი მოისმინეს, პირველმა კი მოგვიანებით აღნიშნა: „ორ წუთში მივხვდით, რომ ასეთი დრამერი გვჭირდებოდა“.<ref>Azerrad, 1994. p. 154</ref> გროლი ''[[Q (magazine)|Q]]''-სთან ინტერვიუში ამბობდა: „''Bleach''-ის გარეკანის გამო, გიჟებივით გამოიყურებოდნენ...მე ვფიქრობდი „რაო, ეს პატარა ტიპი და ის დიდი? ნუ მაცინებთ“. მეცინებოდა, ვფიქრობდი „გამორიცხულია“.“<ref>''[[Q (magazine)|Q]]'', October 2010</ref>
 
===წარმატება (1991–1994) ===
 
==== ''Nevermind'' და ''Incesticide'' (1991–1992) ====
 
უკმაყოფილომ Sub Pop-ით და Smart Studios-ის მხრიდან დაინტერესებით, ნირვანამ სცადა წამყვან ლეიბლთან კონტრაქტის მოპოვება, ვინაიდან დამოუკიდებელი ლეიბლი მათ კონტრაქტს ვერ გამოისყიდიდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 136–37</ref> [[კიმ გორდონი]]ს (Sonic Youth) რჩევით იგი 1990 წელს [[DGC Records]]-ის კლიენტი გახდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 162</ref> ნირვანამ დაიწყო მომავალ ალბომ ''[[Nevermind]]''-ზე მუშაობა. მას რამდენიმე პროდიუსერი შესთავაზეს, მაგრამ კვლავ ბუტჩ ვიგი აირჩია.<ref>Azerrad, 1994. p. 164–65</ref> თუმცა, მედისონში არსებული სტუდიის სანაცვლოდ, მათ აირჩიეს ლოს-ანჯელესის [[Sound City Studios]]. ორი თვის განმავლობაში მუშაობისას აგრეთვე ჩაიწერეს "[[In Bloom]]" და "Breed", რომლებიც მანამდე წლების განმავლობაში კონცერტებზე სრულდებოდა, თუმცა "[[On a Plain]]"-ის და "Stay Away"-ს ტექსტები მხოლოდ სესიების შუა პერიოდში შეიქმნა.<ref>Azerrad, 1994. p. 176–77</ref> მოგვიანებით ვიგი ნირვანასთან ერთად ალბომის ხმის მიქსზე მუშაობდა, თუმცა ამ დროისთვის ისინი უკვე ჩამორჩნენ დაგეგმილ გრაფიკს და საბოლოო მიქსებიც არ იყო დამაკმაყოფილებელი. [[სლეიერი]]ს ხმის რეჟისორი ენდი უოლესი პროცესს შეუერთდა, მაგრამ ჯგუფის წევრებს არ მოეწონათ სრულყოფილი ჟღერადობა, რომელიც მან ალბომს მიანიჭა.<ref>Azerrad, 1994. p. 179–80</ref> 1992 წლის იანვარში მათ ''Nevermind''-ის ორი სიმღერა, "Smells Like Teen Spirit" და "Territorial Pissings" ''[[Saturday Night Live]]''-ის ეთერში შეასრულეს.
 
[[Fileფაილი:CastingCallSmellsLikeTeenSpirit.jpg|left|thumb|განცხადება, რომელიც ჯგუფის ვიდეოში "Smells Like Teen Spirit" მონაწილეობის მისაღებად მოხალისეებს იწვევდა.]]
 
DGC Records-ს იმედი ჰქონდა, რომ ალბომის 250 000 ასლს გაყიდდა - რაც Sonic Youth-ის ''[[Goo (album)|Goo]]''-ს შემთხვევაში წარმატებით მოხდა.<ref>Wice, Nathaniel. "How Nirvana Made It". ''[[Spin (magazine)|Spin]]''. April 1993.</ref> თუმცა, "[[Smells Like Teen Spirit]]"-მა, ალბომის პირველმა სინგლმა, უმალვე წარმატება შეიძინა, ნაწილობრივ - [[MTV]]-ზე მისი ვიდეოს ეთერში ხშირად გამოჩენის გამო. 1991 წელს ევროპაში ტურნეს გამართვის დროს გაირკვა, რომ კონცერტებზე მოთხოვნა გადაჭარბებული იყო, სატელევიზიო გუნდები ტექნიკით ყველა კონცერტს ესწრებოდნენ, ხოლო "Smells Like Teen Spirit" თითქმის მუდმივად იკავებდა რადიო და ტელეეთერს.<ref>Azerrad, 1994. p. 203</ref> 1991 წლის შობისთვის აშშ-ში ''Nevermind'' კვირაში 400 000 ასლის სახით იყიდებოდა. <ref>Lyons, James. ''Selling Seattle: Representing Contemporary Urban America''. Wallflower, 2004. {{ISBN|1-903364-96-5}}, p. 120</ref> 1992 წლის იანვარშ მან [[მაიკლ ჯექსონი]]ს ''[[Dangerous (ალბომი)|Dangerous]]'' ჩაანაცვლა ''[[Billboard (magazine)|Billboard]]''-ის ჩარტების პირველ ადგილზე და სხვა ქვეყნების ჩარტებსაც ლიდერობდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 239</ref> მისი პირველ ადგილ მოხვედრის პერიოდში ''Billboard'' წერდა, რომ „ნირვანა ის იშვიათი ჯგუფია, რომელსაც აქვს ყველაფერი: კრიტიკოსების აღიარება, რეპუტაცია ინდუსტრიაში, პოპულარული რადიოების კეთილგანწყობა და კოლეჯური და ალტერნატიული სცენის მსმენელები“.<ref>"Nirvana Achieves Chart Perfection!" ''Billboard''. January 25, 1992.</ref> შემდგომში აშშ-ში დისკი შვიდ მილიონზე<ref name="SoundScan sales">Basham, David. [http://www.mtv.com/news/articles/1451583/got-charts-no-doubts-christmas-gift.jhtml "Got Charts? No Doubt's Christmas Gift; Nirvana Ain't No Beatles"]. MTV.com. December 20, 2001. Retrieved August 20, 2011.</ref>, ხოლო მსოფლიოში - 30 მილიონზე მეტი ასლის სახით გაიყიდა.<ref>"[http://www.billboard.com/articles/news/470039/billboard-bits-nirvanas-nevermind-to-be-re-released-no-more-guest-stars-on-glee Nirvana's 'Nevermind' To Be Re-Released]". ''Billboard.com''. June 27, 2011. Retrieved January 12, 2012.</ref>
 
[[Fileფაილი:KristNovoselic2011.jpg|thumb|ნოვოსელიჩი 2011 წელს]]
 
ასახელებდა რა მიზეზად დაღლილობას, ნირვანამ გადაწყვიტა, აღარ გაემართა კიდევ ერთი ამერიკული ტურნე და მხოლოდ რამდენიმე კონცერტით შემოიფარგლა.<ref>Azerrad, 1994. p. 256</ref> 1992 წელს კობეინმა გადაწყვიტა, შეეცვალა ჯგუფში სიმღერების ავტორობისთვის არსებული ჰონორარების პოლიტიკა (მანამდე ჰონორარები თანაბრად ნაწილდებოდა ყველა წევრს შორის), რაც უფრო ნათლად ასახავდა იმას, რომ კურტი სიმღერების ძირითადი ავტორი იყო. გროლს და ნოვოსელიჩს ამის საწინააღმდეგო არაფერი ჰქონდათ, მაგრამ როდესაც ლიდერმა ითხოვა, იგივე პრინციპი გავრცელებულიყო წინა ჩანაწერების სიმღერებზეც, უთანხმოებების გამო ჯგუფი კინაღამ დაიშალა. ერთკვირიანი დაძაბულობის გამო კობეინის წვლილი შემოიფარგლა ჰონორარების 75 პროცენტით, მაგრამ არასასიამოვნო განწყობა ჯგუფში შემდგომშიც სუფევდა.<ref>Azerrad, 1994. p. 257–58</ref> მიუხედავად ჭორებისა, თითქოს კობეინის ჯანმრთელობის გამო ნირვანა იშლებოდა, ჯგუფი გამოვიდა ინგლისში, რედინგის 1992 წლის ფესტივალის დახურვაზე.<ref>Azerrad, 1994. p. 271</ref> პრესა ხშირად აღნიშნავს, რომ ეს კონცერტი მათ კარიერაში ერთ-ერთი აღსანიშნავი იყო.<ref>[http://www.nme.com/news/nirvana/44151 "Nirvana's Reading Festival gig to be released on DVD"]. ''[[NME]]''. April 20, 2009. Retrieved August 23, 2010.</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/music/sevenages/events/alternative-rock/nirvana-headline-reading-festival/ "Nirvana headline Reading Festival"]. [[BBC Online]]. Retrieved August 23, 2010.</ref> რამდენიმე დღის შემდეგ ისინი გამოვიდნენ [[MTV-ის მუსიკალური ვიდეოების დაჯილდოება]]ზე. არხმა უარი განაცხადა ეთერში სიმღერის "[[Rape Me]]" შესრულების გაშვებაზე, რის გამოც კობეინმა მისი მხოლოდ რამდენიმე აკორდი შეასრულა, შემდეგ კი "[[Lithium (Nirvana song)|Lithium]]" დაუკრეს. ნირვანამ იმ საღამოს მიიღო ორი ჯილდო - საუკეთესო ალტერნატიული ვიდეოს და საუკეთესო ახალი შემსრულებლის კატეგორიებში.<ref>Azerrad, 1994. p. 276–78</ref>
Line 65 ⟶ 59:
 
==== ''In Utero'', უკანასკნელი თვეები და კობეინის გარდაცვალება (1993–1994) ====
[[Fileფაილი:KurtCobainHouse.jpg|alt=|thumb|კობეინის სახლი სიეტლში, სადაც იგი 1994 წლის აპრილში გარდაიცვალა.]]▼
 
▲[[File:KurtCobainHouse.jpg|alt=|thumb|კობეინის სახლი სიეტლში, სადაც იგი 1994 წლის აპრილში გარდაიცვალა.]]
 
1993 წლის თებერვალში ნირვანამ დამოუკიდებელ ლეიბლ [[Touch and Go Records|Touch & Go]]-ზე გამოსცა [[Puss/Oh, the Guilt|"Puss"/"Oh, the Guilt"]] - სინგლი, რომელზეც აგფრეთვე წარმოდგენილი იყო [[The Jesus Lizard]]-ს სიმღერა.<ref name="goldmine" /> ამასობაში [[სტივ ალბინი]], ცნობილი დამოუკიდებელი შემსრულებლების პროდიუსერობით, კოლექტივს შეუერთდა მესამე ალბომის ჩასაწერად. საუბრობდნენ, რომ ნირვანამ ალბინიზე არჩევანი შეაჩერა, ვინაიდან მას ჰქონდა ანდერგრაუნდულ მუსიკაზე მუშაობის გამოცდილება<ref>DeRogatis, 2003. p. 5–6</ref>, თუმცა კობეინი ამბობდა, რომ მისი ჟღერადობა იყო სწორედ ის, რაც ნირვანას ყოველთვის სურდა - „ბუნებრივი“, სტუდიური ხრიკების გამოყენების გარეშე.<ref>Azerrad, 1994. p. 317</ref> მინესოტაში, [[Pachyderm Studio]]-ში, იმავე წლის თებერვალში, მათ დაიწყეს დისკზე მუშაობა.<ref name="Gaar40">Gaar, 2006. p. 40</ref> სესიებმა ნაყოფიერად და სწრაფად ჩაიარეს, ალბომი დაასრულეს ორ კვირაში სულ 25 000 აშშ დოლარის ბიუჯეტით.<ref>DeRogatis, 2003. p. 4</ref>
 
Line 82 ⟶ 74:
1997 წელს ნოვოსელიჩის, გროლის და კორტნი ლავის ინიციატივით დაარსდა შპს Nirvana LLC, რომელიც პასუხისმგებელი იქნებოდა ნირვანასთან დაკავშირებულ ყველა მომავალ პროექტზე.<ref>DeRogatis, 2003. p. 32–3</ref> 45 სიმღერიანი კომპლექტი ჯგუფის იშვიათიო ჩანაწერებით უნდა გამოცემულიყო 2001 წლის ოქტომბერში.<ref name="Heath">Heath, Chris. "The Nirvana Wars: Who Owns Kurt Cobain?". ''Rolling Stone''. June 6, 2002.</ref> თუმცა, გამოცემამდე, ლავმა სასამართლოში შეიტანა სარჩელი შპს-ის დაშლის მოთხოვნით, რის გამოც, სანამ საქმის განხილვა არ დასრულდებოდა, ნებისმიერი ახალი გამოცემის გამოჩენა კითხვის ნიშნის ქვეშ იდგა.<ref>DeRogatis, 2003. p. 33–4</ref> ლავი ამტკიცებდა, რომ კობეინი იყო მთელი ჯგუფი, გროლი და ნოვოსელიჩი მხოლოდ ეხმარებოდნენ და მისი მხრიდან ამ პარტნიორობაში მონაწილეობა მხოლოდ ცუდი რჩევის შედეგად მოხდა. გროლმა და ნოვოსელიჩმა საპასუხო სარჩელით უპასუხეს და მოითხოვეს ლავის ამ პარტნიორობიდან გამორიცხვა და კობეინის რომელიმე სხვა წარმომადგენლით ჩანაცვლება.<ref name="Heath" />
 
2002 წლის ოქტომბერში, საქმის განხილვამდე ერთი დღით ადრე, ცნობილი გახდა, რომ სამივე პიროვნებას შორის შეთანხმება მიღწეული იქნა. შემდგომში გამოვიდა ალბომი ''[[Nirvana (Nirvana album)|Nirvana]]'', რომელშიც აგრეთვე შევიდა "[[You Know You're Right]]", უკანასკნელი სიმღერა, ჩაწერილი კობეინის თვითმკვლელობამდე.<ref>Stout, Gene. [http://www.seattlepi.com/default/article/Courtney-Love-former-members-of-Nirvana-settle-1097350.php "Courtney Love, former members of Nirvana settle suit"]. September 30, 2002. ''Seattle Post-Intelligencer''. Retrieved July 19, 2011.</ref> ''Nirvana'' გჰმოსვლისთანავე ''Billboard''-ის ჩარტის მესამე პოზიციაზე მოხვდა<ref>Susman, Gary. [http://www.ew.com/ew/article/0,,388144,00.html "'Mile' Marker"]. ''Entertainment Weekly''. November 7, 2002. Retrieved November 14, 2010.</ref> კომპლექტი ''[[With the Lights Out]]'' 2004 წლის ნოემბერში გამოიცა. მასში შევიდა კურტის მრავალი დემო, სარეპეტიციო და საკონცერტო ჩანაწერები. ამ კომპლექტის შეჯამება, ''[[Sliver: The Best of the Box]]'', 2005 წლის ბოლოს გამოვიდა - მანამდე გამოუცემელი სამი სიმღერით.<ref>[http://www.billboard.com/articles/news/61350/track-list-set-for-nirvana-compilation "Track List Set For Nirvana Compilation"]. ''Billboard''. September 20, 2005. Retrieved November 14, 2010.</ref>
 
2006 წლის აპრილში ლავმა განაცხადა, რომ ნირვანას სიმღერების კატალოგის საკუთარ 25 პროცენტიან წვლილს დაახლოებით 50 მილიონ აშშ დოლარად ყიდდა. ეს წვლილი შეიძინა Primary Wave Music-მა, რომელიც [[Virgin Records]]-ის ყოფილი აღმასრულებელი დირექტორის, ლარი მესტელის მიერ დაარსდა. თანდართულ განცხადებაში აღნიშნული იყო, რომ ლავს სურდა ნირვანას მოყვარულების დარწმუნება, რომ მუსიკა არა უბრალოდ მას გადაეცემოდა, ვინც მეტს გადაიხდიდა - „ჩვენ შევინარჩუნებთ გემოვნებას და ერთგულებას ნირვანას სულისადმი...“<ref>Vineyard, Jennifer. [http://www.mtv.com/news/articles/1528625/20060413/love_courtney.jhtml?headlines=true "Courtney Love Sells Substantial Share Of Nirvana Publishing Rights"]. MTVNews.com. April 13, 2006. Retrieved September 5, 2007.</ref> 2006 წელს DVD-ზე პირველად გამოვიდა ''Live! Tonight! Sold Out!!''<ref>Cohen, Jonathan. [https://web.archive.org/web/20071021071419/http://billboard.com/bbcom/news/article_display.jsp?vnu_content_id=1003190379 "Nirvana Concert Film Making DVD Debut"]. ''Billboard''. October 3, 2006. Archived from [http://billboard.com/bbcom/news/article_display.jsp?vnu_content_id=1003190379 the original] on October 21, 2007. Retrieved August 24, 2010.</ref>, ხოლო 2007 წელს – ''MTV Unplugged in New York'', პირველად სრული სახით.<ref>Cohen, Jonathan. [https://web.archive.org/web/20080430090430/http://www.billboard.com/articles/news/1048591/nirvanas-unplugged-finally-heading-to-dvd "Nirvana's 'Unplugged' Finally Heading To DVD"]. ''Billboard''. October 4, 2007. Archived from [http://www.billboard.com/articles/news/1048591/nirvanas-unplugged-finally-heading-to-dvd the original] on April 30, 2008. Retrieved August 24, 2010.</ref> ჯგუფის გამოსვლა რედინგის 1992 წლის ფესტივალზე ასევე გამოიცა 2009 წლის ნოემბერში, CD-ზე და DVD-ზე - როგორც ''[[Live at Reading]]''.<ref>[http://www.nme.com/news/nirvana/47122 "Nirvana 'Live At Reading Festival' DVD finally set for official release"]. ''NME''. September 3, 2009. Retrieved August 24, 2010.</ref> იმავე თვეში Sub Pop-ზე გამოვიდა ''Bleach''-ის 20 წლიანი საიუბილეო გამოცემა<ref name="pitchfork">Breihan, Tom. [http://pitchfork.com/news/36229-sub-pop-to-reissue-nirvanas-ibleachi/ "Sub Pop to Reissue Nirvana's Bleach"]. [[Pitchfork Media]]. August 14, 2009. Retrieved November 27, 2010.</ref>, ხოლო DGC-მ 2011 წლის სექტემბერში გამოუშვა ''Nevermind''-ის<ref>[http://www.upvenue.com/article/1432-details-of-nirvana-s-nevermind-reissue.html "Details of Nirvana's Nevermind Reissue"]. UpVenue.com. Retrieved May 19, 2013.</ref> და 2013 წლის სექტემბერში - ''In Utero''-ს დელუქს-გამოცემები.<ref>{{cite web|last=Kreps|first=Daniel|title=Inside Nirvana's Rarities-Packed 'In Utero' Reissue: Demos, Live Cuts, and a Found Track &#124; Music News &#124; Rolling Stone|date=August 13, 2013|url=http://www.rollingstone.com/music/news/inside-nirvanas-rarities-packed-in-utero-reissue-20130813|accessdate=August 23, 2013}}</ref> 2011 წელს ნირვანას ოთხი სიმღერა მოხვდა როლინგ სტოუნის "[[როლინგ სტოუნის ყველა დროის 500 საუკეთესო სიმღერა|ყველა დროის 500 რჩეული სიმღერების]]" განახლებულ სიაში.<ref name="500 Songs">Nirvana songs listed on ''Rolling Stone''{{'}}s "500 Greatest Songs of All Time":
Line 100 ⟶ 92:
2014 წელს ნირვანა შეიყვანეს [[როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზი|როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში]] - კობეინის, ნოვოსელიჩის და გროლის სახით. ცერემონიაზე ნოვოსელიჩმა და გროლმა სმირთან ერთად ოთხი მიწვეული ვოკალისტის - [[ჯოან ჯეტი]]ს, [[კიმ გორდონი]]ს, სენტ ვინსენტის და [[Lorde|ლორდის]] მონაწილეობით შეასრულეს ოთხი სიმღერა.<ref>{{cite web|url=http://www.nme.com/news/nirvana/76724|title=NME News Krist Novoselic says female-fronted Nirvana shows 'conjured spirit of the band'|publisher=Nme.com|date=2014-04-14|accessdate=2015-04-23}}</ref><ref>{{cite web|url=https://twitter.com/KristNovoselic/status/454485425697341440|title=Krist Novoselić on Twitter: "Thank you @joanjett @lordemusic @KimletGordon @st_vincent for joining @nirvana tonight".|publisher=Twitter.com|date=2014-04-10|accessdate=2015-04-23}}</ref> (შემდგომში სამეული, ჯეტთან, გორდონთან, სენტ ვინსენტთან, Deer Tick-ის ჯონ მაკ-კოულისთან და ჯეი მასკისთან ერთად გამოვიდა ბრუკლინის ბარში St. Vitus.<ref>{{cite web|url=http://www.rollingstone.com/music/news/the-inside-story-of-nirvanas-one-night-only-reunion-20140416#ixzz2z5N8SUja|title=The Inside Story of Nirvana's One-Night-Only Reunion at the Rock and Roll Hall of Fame|publisher=''Rolling Stone''|date=April 16, 2014|accessdate=October 26, 2014}}</ref>) ცერემონიის დროს გროლმა მადლობა გადაუხადა ბერკჰარდს, კროვერს, პიტერსს და ჩენინგს ნირვანას ისტორიაში შეტანილი წვლილისთვის. ცერემონიაზე აგრეთვე მიიწვიეს ევერმენი, რომელიც მაყურებლებს შორის იჯდა.<ref>{{cite web|url=http://www.thedailybeast.com/articles/2014/04/12/he-left-nirvana-because-he-had-cooler-things-to-do-like-going-to-iraq.html|title=He Left Nirvana Because He Had Cooler Things to Do. Like Going to Iraq.|first=Jacob|last=Siegel|date=April 12, 2014|publisher=}}</ref>
 
2016 წელს, გრემის დაჯილდოების წინა წვეულებაზე, რომელსაც ყოველ წელს კლაივ დეივისი მართავდა, ნირვანას დარჩენილი წევრები შეუერთდნენ [[ბეკი (მუსიკოსი)|ბეკს]] და დაუკრეს [[დევიდ ბოუი]]ს "[[The Man Who Sold the World#ნირვანას ვერსია|The Man Who Sold the World]]", რომელიც ჯგუფმა წლებით ადრე ''[[MTV Unplugged]]''-ზე შეასრულა. ბეკმა მათთან ერთად დაუკრა გიტარაზე და წამყვანი ვოკალი შეასრულა.<ref>{{cite web|url=https://www.relix.com/blogs/detail/beck_fronts_the_surviving_members_of_nirvana_on_the_man_who_sold_the_world |title=Beck Fronts the Surviving Members of Nirvana on "The Man Who Sold the World" : Blogs |website=Relix.com |date=2016-02-16 |accessdate=2016-03-14}}</ref>
 
==მუსიკალური სტილი==
 
{{ხმის ნიმუშის დაფა მარჯვნივ|მუსიკალური ნაწყვეტები:}}
{{მოსმენა|filename=NirvanaSmellsLikeTeenSpirit.ogg|title=Smells Like Teen Spirit|description="Smells Like Teen Spirit", პირველი სინგლი ჯგუფის ალბომიდან ''[[Nevermind]]'' (1991). ნირვან საკუთარ მუსიკაში იყენებდა დინამიკურ კონტრასტებს, რაც ამ სიმღერაში წარმოდგენილია ორნოტიანი მელოდიით და მძლავრი აკორდებით.|ფორმატი=[[Ogg]]}}
{{ნიმუშის დაფა დამთავრება}}
 
Line 111 ⟶ 102:
 
==ჯგუფის წევრები==
 
{{col-begin}}
{{col-3}}
Line 145 ⟶ 135:
 
Colors =
id:Vocals value:red legend:ვოკალი/გიტარა
id:Guitar value:green legend:გიტარა
id:Bass value:blue legend:ბასი
id:Drums value:purple legend:დრამი
id:Lines value:black legend:სტუდიური_ალბომები
 
LineData =
Line 165 ⟶ 155:
bar:Channing text:"ჩედ ჩენინგი"
bar:Grohl text:"დეივ გროლი"
 
PlotData=
width:10 textcolor:black align:left anchor:from shift:(10,-4)
Line 179 ⟶ 169:
 
== დისკოგრაფია ==
 
{{მთავარი|ნირვანას დისკოგრაფია}}
;სტუდიური ალბომები
Line 196 ⟶ 185:
{{Commons category|Nirvana_(band)|ნირვანა}}
* [http://www.nirvana.com ოფიციალური საიტი]
* {{Dmoz|Arts/Music/Bands_and_Artists/N/Nirvana/}}
* [http://www.livenirvana.com/ Live Nirvana]&nbsp;– ნირვანას სტუდიური სესიები და კონცერტები
* [http://www.nirvanaguide.com/ Nirvana Live Guide]&nbsp;– ნირვანას საკონცერტო გამოსვლები და ჩანაწერები
* {{IMDb name|1110321|ნირვანა}}
 
== სქოლიო ==
{{Reflist|colwidth=30em|refs=
<ref name="500 Songs">Nirvana songs listed on ''Rolling Stone''{{'}}s "500 Greatest Songs of All Time":
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/the-500-greatest-songs-of-all-time-20110407/nirvana-all-apologies-20110526 "'All Apologies'"]. ''Rolling Stone''. April 7, 2011. Retrieved October 5, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/the-500-greatest-songs-of-all-time-20110407/nirvana-come-as-you-are-20110526 "'Come As You Are'"]. ''Rolling Stone''. April 7, 2011. Retrieved October 5, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/the-500-greatest-songs-of-all-time-20110407/nirvana-in-bloom-20110526 "'In Bloom'"]. ''Rolling Stone''. April 7, 2011. Retrieved October 5, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/the-500-greatest-songs-of-all-time-20110407/nirvana-smells-like-teen-spirit-20110516 "'Smells Like Teen Spirit'"]. ''Rolling Stone''. April 7, 2011. Retrieved October 5, 2013.</ref>
 
<ref name="500 Albums">Nirvana albums listed on ''Rolling Stone''{{'}}s "500 Greatest Albums of All Time":
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/500-greatest-albums-of-all-time-20120531/nirvana-in-utero-20120525 "'In Utero'"]. ''Rolling Stone''. May 31, 2012. Retrieved October 4, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/500-greatest-albums-of-all-time-20120531/nirvana-unplugged-20120524 "'Unplugged'"]. ''Rolling Stone''. May 31, 2012. Retrieved October 4, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/500-greatest-albums-of-all-time-20120531/nirvana-nevermind-20120524 "'Nevermind'"]. ''Rolling Stone''. May 31, 2012. Retrieved October 4, 2013.</ref>
 
<ref name="100 Albums 1990s">Nirvana albums listed on ''Rolling Stone''{{'}}s "100 Best Albums of the Nineties":
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/100-best-albums-of-the-nineties-20110427/nirvana-mtv-unplugged-in-new-york-20110517 "'MTV Unplugged in New York'"]. ''Rolling Stone''. April 27, 2011. Retrieved October 22, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/100-best-albums-of-the-nineties-20110427/nirvana-in-utero-20110517 "'In Utero'"]. ''Rolling Stone''. April 27, 2011. Retrieved October 22, 2013.
* [http://www.rollingstone.com/music/lists/100-best-albums-of-the-nineties-20110427/nirvana-nevermind-20110517 "'Nevermind'"]. ''Rolling Stone''. April 27, 2011. Retrieved October 22, 2013.</ref>
}}
 
== სქოლიო ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ნირვანა_(ჯგუფი)“-დან