ყივჩაყები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[[სურათი:Premongol-Kipchak.png|მინი|350პქ|ყივჩაღების გავრცლების არეალი მონღოლების შემოსვლამდე.]]

 

XI საუკუნეში პირველყოფილი თემური წყობილება დაიშალა და ფეოდალური საზოგადოება ჩამოყალიბდა. ფეოდალურ ზედაფენას ბაებს უწოდებდნენ. ცხოვრობდნენ ოჯახებად. ოჯახები ერთიანდებოდნენ გვარებად. გვარები ურდოებად, რომელთაც სულთნები ედგნენ სათავეში. რამდენიმე ურდო ქმნიდა ტომს, რომელსაც ხანი მართავდა. ჰყავდათ ცხენოსანი ჯარი. ლაშქრობებში ქალებიც მონაწილეობდნენ. ყივჩაყებმა გაილაშქრეს [[რუსეთი|რუსეთზე]] (1068, 1092, 1093, 1096), [[უნგრეთი|უნგრეთზე]] (1070, 1091, 1094), [[ბიზანტია]]ზე (1087, 1095). მშვიდობიანობის დროს რუსი მთავრები უნათესავდებოდნენ ყივჩაყ მთავრებს. რუსეთის ბრძოლა ყივჩაყებთან დამთავრდა მათი დიდი ნაწილის განადგურებით (1103-1116). ამის შემდეგ [[დონი]]ს ნაპირებზე დარჩა მხოლოდ [[სარჩაქ-ხანი]]ს პატარა ურდო, რომელსაც მისი ძმა ათრაქა მართავდა. [[დავით IV|დავით IV აღმაშენებელმა]] [[1118]] წელს საქართველოში 40 ათასი ყივჩაყი გადმოასახლა. აღმაშენებელმა ცოლად შეირთო ყოვჩაყთა ერთ-ერთი მთავრის, [[ათრაქა შარაღანის ძე|ათრაქა შარაღანის ძის]] ასული [[გურანდუხტი (დავით IV-ის მეუღლე)|გურანდუხტი]].