პეტრე I დიდი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
31.146.147.239-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Abandoner-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
ხაზი 30:
'''პეტრე I''' დიდი (''[[რუსული ენა|რუს.]]:'' Пётр I Великий; საკუთარ თავს ეძახდა გერმანულად '''პეტერ''' — Пeтeрь) (დ. [[9 ივნისი]], [[1672]], [[მოსკოვი]] — გ. [[8 თებერვალი]], [[1725]], [[სანქტ-პეტერბურგი]]) — [[რუსეთი|რუსეთის]] [[რუსეთის ცარების სია|ცარი]] [[1682]]-[[1721]] და [[რუსეთის იმპერატორების სია|იმპერატორი]] [[1721]]-[[1725]] წლებში.
 
== ბავშვობა და სიყმაწვილე ==
==პეტრე ბავშვობადაიბადა და[[1672]] წელს [[მოსკოვი|მოსკოვში]], [[მოსკოვის კრემლი|კრემლში]]. იგი რუსეთის სიყმმეფის [[ალექსეი I (რუსეთი)|ალექსეი I]]-ს მე-12 შვილი იყო. დედამისი [[ნატალია ნარიშკინა]] ალექსეის მეორე ცოლი იყო. მამისა და უფროსი ძმის, ცარ [[თედორე III (რუსეთი)|თედორე III]]-ის სიკვდილის შემდეგ პატარა პეტრე ძალაუფლებისთვის მებრძოლ ბოიართა ორი დაჯგუფების ბრძოლის ცენტრში აღმოჩნდა. ერთი მხრივ [[მილოსლავსკი|მილოსლავსკები]] - ცარ ალექსეის პირველი ცოლის სანათესაო და მეორე მხრივ [[ნარიშკინი|ნარიშკინები]] - პეტრეს დედის ნატალიას გვარეულობა სამეფო ტახტზე თავიანთი კანდიდატის დასმისათვის იბრძოდნენ. ==
 
[[1682]] წელს ცარ ფედორის დასაფლავების შემდგომ [[ბოიარი|ბოიარების]] [[დუმა|დუმამ]] პატრიარქ იოაკიმის დასტურით პეტრე ცარად გამოაცხადა. თუმცა მალე მოსკოვში მილოსლავსკებისა და პეტრე უფროსი დის ცარევნა [[რომანოვა, ალექსის ასული|სოფიას]] მიერ პროვოცირებული [[სტრელეცი|სტრელეცების]] ბუნტი დაიწყო, რომელსაც ნარიშკინების საგვარეულოს მრავალი წარმომადგენელი ემსხვერპლა. საბოლოოდ ორივე ძმა, პეტრე და [[ივანე V (რუსეთი)|ივანი]] ერთდროულად იქნენ ტახტზე დასმული. ივანი მართალია "უფროს" ცარად ითვლებოდა, მაგრამ სინამდვილეში მთელი ძალაუფლება ხელში აიღო მისმა ნახევარდამ, სოფიამ, რომელმაც თავი რეგენტად გამოაცხადა და სამეფო საქმეებს სრულიად ჩამოაშორა ნატალია ნარიშკინა. სოფიას მმართველობის დროს პეტრე დედასთან ერთად მოსკოვის მიმდებარე სოფლებში - კოლომენსკოესა და პრეობრაჟენსკოეში ცხოვრობდა.
 
17 წლის ასაკში დედიადედის დაჟინებული მოთხოვნის შემდეგ პეტრე თავისი ნების წინააღმდეგ იქორწინა [[ლოპუხინა, ევდოკია თეოდორეს ასული|ევდოკია ლოპუხინაზე]]. მიუხედავად ცარევიჩ [[რომანოვი, ალექსეი პეტრეს ძე|ალექსეის]] დაბადებისა [[1690]] წელს იგი დემონსტრაციულად იგნორირებას უკეთებდა მეუღლეს. [[1689]] წელს ცარევნა სოფია კვლავ შეეცადა მოეწყო სტრელეცების ბუნტი. მას გამიზნული ჰქონდა პეტრე მთლიანად ჩამოეცილებინა სახელმწიფო საქმიანობისათვის და ერთპიროვნული მმართველი გამხდარიყო, მაგრამ ნარიშკინებმა ამჯერად დაასწრეს სოფიას. იგი დაააპატიმრეს, ჩამოართვეს რეგენტობა და [[ნოვოდევიჩის მონასტერი|ნოვოდევიჩის მონასტერში]] გამოკეტეს. ივანე V, რომელიც ამ დროისათვის გონებასუსტი და თითქმის ბრმა იყო, მის სიკვდილამდე ([[1696]]) ნომინალურ თანამმართველად იქნა დატოვებული.
 
== პირველი ნაბიჯები ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/პეტრე_I_დიდი“-დან