მარკ შაგალი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 7:
== ვიტებსკის წლები ==
 
თავის დროზე ვიტებსკს 50 000 მაცხოვრებელი ჰყავდა, რომელთაგან თითქმის ნახევარი [[ებრაელი]] იყო. 9 შვილიდინშვილიდან იგი ყველაზე უფროსი იყო. დედას ფაიგე-ილტა ერქვა, მამამისი ზახარი კი თევზის საწყობში მუშაობდა. რადგანაც იგი [[ხედერი|ხედერში]] ვიტებსკში დადიოდა, ამით საშუალება ეძლეოდა დამატებით ქალაქის ოფიციალურ სკოლაშიც ევლო, რაც ჩვეულებისამებრ ებრაელებისათვის აკრძალული იყო. ესამისთვის რომ მიეღწია, შაგალის დედამ მასწავლებელი მოისყიდა. ამიტომ შაგალი ებრაულის ნაცვლად რუსულად ლაპარაკობდა, დადიოდა სიმღერისა და ვიოლინოს გაკვეთილებზე და ხატავდა. 1906 წელს შაგალმა სათემო სკოლა დაამთავრა და ამის შემდეგ მხატვარ [[იეჰუდა პენი]]ს [[ატელიე]]ში მისი მოსწავლე გახდა. პენს [[პეტერბურგი]]ს აკადემიაში ჰქონდა განათლება მიღებული და პორტრეტებსა და საუკუნისთვის დამახასიათებელ ჟანრში ხატავდა. რამდენიმე თვის შემდგომ შაგალი სანქტ-პეტერბურგში მიემგზავრება. შაგალის ცხოვრებაში ეს პერიოდი ძალზედ მძიმე გამოდგა იმიტომ, რომ იმ დროს სანქტ-პეტერბურგში ებრაელ რეზიდენტებს საცხოვრებლად ესაჭიროებოდათ სპეციალური ნებართვა. ამიტომ იგი ჩასვეს ციხეში.{{ფაქტი}} 1909 წელს იგი შეხვდა თავის მომავალ ცოლ ბელლა როზენფელდს.
 
== პარიზული პერიოდი ==
მეცენატ [[მაქს ვინავერი]]ს შემწეობით მიღებული მცირეოდენი სტიპენდიით 1910 წლის 10 სექტემბერს შაგალი მატარებლით მიემგზავრება [[პარიზი|პარიზში]], სადაც მოგვიანებით ერთიანდება [[მონპარნასის საზოგადოება]]სთან. იგი იქ მცხოვრები რუსი ხელოვანების, როგორებიც იყვნენ მაგალითად [[ალექსეი ფონ იავლენსკი]], [[ვასილი კანდინსკი]] და [[ჟაკ ლიპხიცი]], დახმარებას იმედოვნებდა. მოპარნასეზე იგი დაუმეგობრდა [[გიიომ აპოლინერი|გიიომ აპოლინერს]], [[რობერ დელონე]]ს, [[ფერნან ლეჟე]]ს და სხვებს. ”''მხოლოდ სიშორემ, რომელიც პარიზსა და ჩემს მშობლიურ ქალაქს შორის არსებობს, შემაყოვნა, რომ მაშინვე უკან არ დავბრუნებულიყავი''“, აღნიშნავდა მარკ შაგალი იმ ახალ გარემოებებთან დაკავშირებით, რომელთან გამკლავებაც შაგალს თავიდან გაუჭირდა. თუმცა, მოგვიანებით შაგალი პარიზს თავის მეორე ვიტებსკსვიტებსკსაც კი უწოდებდა.
 
შაგალმა თავდაპირველად [[შიშველი ფიგურა|შიშველი ფიგურების]] ხატვით დაიწყო, როგორებიცაა მაგალითად ”ქალის მწოლიარე შიშველი ფიგურა“ (1910) და ”წითელი შიშველი ფიგურა“ (1911). პერიოდულად დადიოდა კერძო აკადემიებში, რათა შიშველი ფიგურების ხატვა შეესწავლა. ამასთან, იგი დადიოდა ე.წ. ”მოდერნისტ“ [[ანრი ლე ფოკონიე]]სთან.
ხაზი 20:
1914 წელს ბრუნდება ვიტებსკში და ქორწინდება. 1917 წელს ხდება რუსეთის რევოლუციის ერთერთი მონაწილე, რის მერეც ინიშნება ვიტებსკის რეგიონში კულტურის მინისტრად და აარსებს ხელოვნების სკოლას. იგი პოლიტიკურად ვერ შეეგუა მთავრობას და 1920 წელს მიემგზავრება მოსკოვში, შემდგომ 1923-ში კი — პარიზში, სადაც 1937 წელს ხდება საფრანგეთის მოქალაქე.
 
II მსოფლიო ომის დროს ნაცისტების მიერ სფრანგეთისსაფრანგეთის ოკუპაციის შემდგომ 1941 წელს იგი გადასახლდა შეერთებულ შტატებში... 1944 წელს მისი ცოლი იწუპებაიღუპება განუკურნებელი სენით.. 1946 წელს შაგალი უბრუნდება ევროპას და 1949-ში მონაწილეობას იღებს ანტი-ფაშისტური ორგანიზაციის MRAP (Movement Against Racism and for Friendship between People) ჩამოყალიბებაში.. 1952 წელს ქორწინდება ვალენტინა ბროცკიზე.
 
1960 წელს ისრაელში, იერუსალიმში მოხატავს "ჰადასამ ენ კერემ ჰოსპიტალ" სინაგოგის ფანჯრებს და 1966-ში იერუსალიმის პარლამენტის (იგივე ქნესეთის) კედელს... იგი გარდაიცვალა 1985 წელს, საფრანგეთში, სენტ-პოლ დე ვინსში 97 წლის ასაკში... თავის ნახატებში შაგალი ასახავდა ბელორუსიის ტრადიციულ ცხოვრებას და სხვადასხვა ბიბლიურ თემებს, რომლებიც ასახავდნენ მის იუდაისტურ წარმომავლობას.. მისი ნამუშევრები ერგება რამდენიმე მხატვრულ სტილს: [[ავანგარდი]], [[კუბიზმი]] და [[ფოვიზმი]].
იგი გარდაიცვალა 1985 წელს, საფრანგეთში, სენტ-პოლ დე ვინსში 97 წლის ასაკში...
თავის ნახატებში შაგალი ასახავდა ბელორუსიის ტრადიციულ ცხოვრებას და სხვადასხვა ბიბლიურ თემებს, რომლებიც ასახავდნენ მის იუდაისტურ წარმომავლობას..
მისი ნამუშევრები ერგება რამდენიმე მხატვრულ სტილს: [[ავანგარდი]], [[კუბიზმი]] და [[ფოვიზმი]].
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მარკ_შაგალი“-დან