ყუბილაი: განსხვავება გადახედვებს შორის

|ქვეყანა2 = [[იუანის იმპერიადინასტია|იუანის იმპერიისდინასტიის]]

'''ყუბილაი''', ''სეჩენ-ხანი, ში-ძუ'' (დ. [[23 სექტემბერი]], [[1215]] — გ. [[18 თებერვალი]], [[1294]], [[პეკინი]]) — [[მონღოლთა იმპერია|მონღოლთა]] მე-5 დიდი ყაენი [[1260]]-[[1294]] წლებში, [[ტოლუი]]ს ვაჟი, [[ჩინგიზ-ყაენი]]ს შვილიშვილი. მონღოლეთის დიდი ყაენის [[მუნქე]]ს დროს ([[1251]]-[[1259]] [[ჩინეთი]]ს დასაპყრობად გაგზავნილი არმიის მეთაურად დანიშნეს. [[მუნქე]]ს სიკვდილის შემდეგ ყაენის ტახტი მიიტაცა. [[1260]] წელს დედაქალაქი [[ყარაყორუმი]]დან ჩინეთის ტერიტორიაზე (თავდაპირველად [[კაიფინი|კაიფინში]], ხოლო [[1264]] წელს - [[პეკინი|ჯუნდუ]]ში, ახლანდელი [[პეკინი]]) გადაიტანა. [[1271]] წლის 18 დეკემბერს [[ჩინგიზიდები]]ს მონღოლურ დინასტიას ჩინური სახელი [[იუანის დინასტია|იუანი]] უწოდა, ხოლო 4 სახელმწიფოდ დაშლილ ([[ჰულაგუიანები]], [[ოქროს ურდო]], [[ჩაღათას ულუსი]] და [[მონღოლთა იმპერია|დიდი ყაენის იმპერია]]) [[მონღოლთა იმპერია|მონღოლთა იმპერიას]] სახელი შეუცვალა და [[იუანის იმპერიადინასტია]] დაარქვა. [[1279]] წელს დაასრულა [[სამხრეთი სუნის დინასტია|სამხრეთ სუნის იმპერიის]] დარბევა და ამით მთელი ჩინეთი დაიმორჩილა.

ყუბილაი იყო შემწყნარებელი და სამართლიანი მმართველი. მან დააფინანსა ჩინეთის ისტორიაში უდიდესი თეატრის მშენებლობა, მოიწვია ტიბეტელი ლამები, არაბი ასტროლოგები. იუანის დინასტიის ერაში შექმნილ პოეზიაში აღწერილია სამდღიანი ქეიფები ათასი სტუმრისთვის. უყვარდა [[პოეზია]] და თავადაც წერდა ლექსებს [[ჩინური ენა|ჩინურ ენაზე]]. გარდაიცვალა [[1294]] წლის [[18 თებერვალი|18 თებერვალს]], 78 წლის ასაკში. მის შემდეგ [[იუანის იმპერიადინასტია|იუანის იმპერიისდინასტიისა]] და მონღოლეთის იმპერატორი გახდა მისი შვილიშვილი, [[თემურ-ყაენი]].