საჩხერე: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მომხმარებლის 92.51.105.196 ცვლილებების გაუქმება (№3198355)
No edit summary
ხაზი 39:
|კლიმატი=
|ოფიციალური ენა=
|მოსახლეობა = 6 140<ref name="აღწერა 2014">{{cite web |url=http://www.geostat.ge/index.php?action=page&p_id=2152&lang=geo |title= მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014 |date=ნოემბერი 2014 |publisher=საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური |accessdate=7 ნოემბერი, 2016}}</ref>
|მოსახლეობა = 7 ათასი
|აღწერის წელი = 20082014
|სიმჭიდროვე =
|აგლომერაცია =
ხაზი 53:
|საიტი =
|კატეგორია ვიკისაწყობში =Sachkhere
|add1n=
|add1=
}}
 
'''საჩხერე''' — ქალაქი დასავლეთ საქართველოში, [[იმერეთის მხარე|იმერეთის მხარეში]], [[საჩხერის მუნიციპალიტეტი|საჩხერის მუნიციპალიტეტის]] ადმინისტრაციული ცენტრი. ქალაქად 1964 წელს გამოცხადდა. ქალაქში არის [[ჭიათურისა და საჩხერის ეპარქია|ჭიათურისა და საჩხერის ეპარქიის]] რეზიდენცია, საფეხბურთო კლუბი [[ჩიხურა საჩხერე|ჩიხურა]], სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის გზებით უკავშირდება [[ზესტაფონი|ზესტაფონსა]] და სოფელ [[გომი (ხაშურის მუნიციპალიტეტი)|გომს]], სარკინიგზო ხაზით უკავშირდება [[ზესტაფონი|ზესტაფონს]].
 
==გეოგრაფია==
მდებარეობს მდინარე [[ყვირილა|ყვირილის]] ნაპირებზე, [[საჩხერის ქვაბული]]ს ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში. ქალაქის ძირითადი ნაწილი განაშენიანებულია მდინარის მარჯვენა ნაპირის სუსტად დახრილ ტალღოვან ფერდობზე. ზღვის დონიდან 500-550 მეტრი, მანძილი [[თბილისი|თბილისიდან]] - 176 კილომეტრი, [[ქუთაისი|ქუთაისიდან]] - 91 კილომეტრი (მოსახლეობა - 7 ათასამდე).
 
==დემოგრაფია==
2014 წლის აღწერის მონაცემებით ქალაქში ცხოვრობს 6 140 ადამიანი.
 
{| class="wikitable" style="text-align:right"
==ისტორია==
|-
! აღწერის წელი !! მოსახლეობა !! კაცი !! ქალი
|-
| 1989<ref name="აღწერა 2002">{{cite web |url=http://geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/I%20tomi%20-%20saqarTvelos%20mosaxleobis%202002%20wlis%20pirveli%20erovnuli%20sayovelTao%20aRweris%20Sedegebi.pdf |title= საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგბი, ტომი I|date=ნოემბერი 2003 |publisher=საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური |accessdate=7 დეკემბერი, 2016}}</ref> || 7 778 || -- || --
|-
| 2002<ref name="აღწერა 2002" /> || {{კლება}} 6 660 || -- || --
|-
| 2014<ref name="აღწერა 2014" /> || {{კლება}} 6 140 || 2 931 || 3 209
|}
 
==ისტორია==
ქალაქის დასავლეთ ნაწილში აღმოჩენილია არქეოლოგიური ძეგლი [[ნაჩერქეზევი]], რომელიც [[ბრინჯაოს ხანა|ადრინდელ ბრინჯაოს ხანას]] მიეკუთვნება.
 
საჩხერე, როგორც დასახლებული პუნქტი, ისტორიულ წყაროებში პირველად მოიხსენიება XVII საუკუნეში.
 
[[ვახუშტი ბატონიშვილი]]ს გადმოცემით საჩხერე, როგორც დასახლებული პუნქტი, მდინარე [[ყვირილა]]ს მარცხენა მხარეს იყო გაშენებული. ის მდებარეობდა აღმოსავლეთიდან დასავლეთ საქართველოსაკენ მიმავალ გზაზე, რომელიც „ჭერათხევის“ ხეობით კვეთდა ლიხთ-იმერეთის მთას; ფრანგი მოგზაური [[ჟან შარდენი]] და ევროპელი მისიონერები თავიანთ ჩანაწერებში მიუთითებდნენ სწორედ ამ მარშრუტს, რომელიც ინდოეთიდან და ირანიდან მომავალ სავაჭრო გზას წარმოადგენდა და [[თბილისი|თბილისს]] [[იმერეთის სამეფო]]სთან აკავშირებდა. საჩხერის სტრატეგულ ადგილმდებარეობას ხაზი აქვს გასმული მეფე-პოეტ [[არჩილ II]]-ის ნაწარმოებში „თეიმურაზისა და რუსთველის გაბაასება“, სადაც საჩხერე წარმოდგენილია აღმოსავლეთისა და დასავლეთის შემაერთებელ პოლიტიკურ ხიდად.
 
Line 74 ⟶ 85:
 
==ისტორიული ძეგლები==
საჩხერის ჩრდილოეთით დგას XVIII საუკუნის 30-იან წლებში [[პაპუნა წერეთელი|პაპუნა წერეთლის]] მიერ აშენებული ციხე სიმაგრე [[მოდინახე]], იგივე მოდიმნახე. გადმოცემის თანახმად თავად პაპუნა წერეთელს მოუსურვებია დიდი ფეოდალის, დავით აბაშიძის ქალის შერთვა, მაგრამ აბაშიძეს უარით გამოუსტუმრებია, მიზეზად კი ის დაუსახელებია, რომ მას ციხე არ ჰქონდა. ამის შემდეგ პაპუნა წერეთელს ციხე აუშენებია და სასიმამროსთვის შეუთვლია “მოდი„მოდი ნახეონახეო“. სხვადასხვა დროს ეკუთვნოდა ფალავანდიშვილების და [[წერეთლები]]ს ფეოდალურ საგვარეულოებს. XIX საუკუნეში მოდინახეს ციხემ დაკარგა სტრატეგიული მნიშვნელობა. მოდინახე ცნობილი [[არქეოლოგია|არქეოლოგიური]] ძეგლიცაა. აქ გაითხარა 3 ნამოსახლარი, მოპოვებულია მრავალფეროვანი სამეთუნეო ნაწარმი, ბრინჯაოს იარაღი და სამკაული, ოქროსა და ვერცხლის ნივთი, კოლხური და რომაული მონეტა.
 
საჩხერის ჩრდილოეთით დგას XVIII საუკუნის 30-იან წლებში [[პაპუნა წერეთელი|პაპუნა წერეთლის]] მიერ აშენებული ციხე სიმაგრე [[მოდინახე]], იგივე მოდიმნახე. გადმოცემის თანახმად თავად პაპუნა წერეთელს მოუსურვებია დიდი ფეოდალის, დავით აბაშიძის ქალის შერთვა, მაგრამ აბაშიძეს უარით გამოუსტუმრებია, მიზეზად კი ის დაუსახელებია, რომ მას ციხე არ ჰქონდა. ამის შემდეგ პაპუნა წერეთელს ციხე აუშენებია და სასიმამროსთვის შეუთვლია “მოდი ნახეო.” სხვადასხვა დროს ეკუთვნოდა ფალავანდიშვილების და [[წერეთლები]]ს ფეოდალურ საგვარეულოებს. XIX საუკუნეში მოდინახეს ციხემ დაკარგა სტრატეგიული მნიშვნელობა. მოდინახე ცნობილი [[არქეოლოგია|არქეოლოგიური]] ძეგლიცაა. აქ გაითხარა 3 ნამოსახლარი, მოპოვებულია მრავალფეროვანი სამეთუნეო ნაწარმი, ბრინჯაოს იარაღი და სამკაული, ოქროსა და ვერცხლის ნივთი, კოლხური და რომაული მონეტა.
 
საჩხერიდან 10 კილომეტრით დაშორებულია [[ეხვევი]], X საუკუნის ერთნავიანი ეკლესია.
Line 97 ⟶ 107:
 
==გალერეა==
 
<gallery>
ფაილი:Fridrich Dubois de Montpereux. Sachkhere.jpg|საჩხერე XIX საუკუნეში, [[დიუბუა დე მონპერე]]ს ნახატი
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/საჩხერე“-დან