კორისწყალი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 13:
| ქალაქები =
}}
'''კორისწყალი''', ''კორწყალი'' — მდინარე [[ბაღდათის მუნიციპალიტეტი|ბაღდათის]] და [[ვანის მუნიციპალიტეტი|ვანის მუნიციპალიტეტებში]], [[რიონი]]ს მარცხენა შენაკადი, სათავე აქვს [[ცხენისზურგი]]ს მთის ჩრდილოეთ კალთებზე. სიგრძე —
მდინარე კორისწყალი სათავეს იღებს ქედის დასავლეთ კალთებზე, მთა კვინისთავის სამხრეთით 4 კმ-ში, 1720 მეტრის სიმაღლეზე. სოფელ როხთან შეერთვის ეგრედ წოდებულ რიონის შტოს, რომელიც სოფელ დიდველიდან მოყოლებული გამოყოფილია რიონის ძირითადი ნაწილიდან და პარალელურად მიედინება, გზად კორისწყლისა და სხვადასხვა მცირე შენაკადების გარდა შეირთავს ბაინაურს, ფერეთას, [[კვინწყალი|კვინწყალს]] და ამაღლების სიახლოვეს რიონის სხვა რამდენიმე ნაკადში იხლართება.
== ფიზიკურ-გეოგრაფიული და ჰიდროლოგიური დახასიათება ==
მდინარის სიგრძეა 28 კმ, საერთო ვარდნა 1665 მეტრი, საშუალო ქანობი 59,1%, წყალშემკრები აუზის ფართობი 54.8 კვ. კმ, აუზის საშუალო სიმაღლე კი 462 მეტრი ზღვის დონიდან.
მდინარის აუზი იყოფა მთიან და დაბლობ ზონებად. მთიანი ზონა მდებარეობს საქართველოს სამხრეთ მთიანეთის ჩრდილოეთ ფერდობზე, დაბლობი კი კოლხეთის დაბლობის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. მთიანი ზონის რელიეფი, სათავიდან სოფ. ფერსათამდე, ძლიერ დანაწევრებულია შენაკადების ხეობებით. აქ ცალკეული მთების სიმაღლეები 1000-1600 მეტრზეა. ქვემოთ რელიეფი დაბლდება 500-600 მეტრამდე, ხოლო სოფელ ფერსათის ქვემოთ იცვლება გორაკ-ბორცვიანი რელიეფით.
მთიანი ზონის გეოლოგია ძირითადად წარმოდგენილია დანალექი ქანებით. დაბლობი ზონა კი აგებულია ძველი ალუვიური განფენებით. აუზში ძირითადად გავრცელებულია თიხნარი ნიადაგები. აუზის დაახლოებით 50% დაკავებულია ფოთლოვანი ტყით. დაბლობი ზონის დიდი ნაწილი კი ათვისებულია სახნავებით და სასოფლო-სამეურნეო კულტურებით.
მდინარის ხეობა სათავიდან სოფელ ფერსათამდე V-ეს ფორმისაა. ქვემოთ, სოფელ როხამდე ტრაპეციული, დაბლობზე კი არამკაფიოდ არის გამოხატული. ხეობის ფსკერის სიგანე 2-3 მეტრიდან (სათავეებში) იცვლება 0,4-1,0 კმ-მდე. ორმხრივი ტერასები ჩნდება სოფელ ფერსათის ქვემოთ. ტერასების სიგანე 0,3-0,4 კმ-დან 0,8-1,0 კმ-მდე იცვლება. მათი სიმაღლე 2,5-10 მეტრია. ჭალა გვხვდება სოფელ წითელხევის ქვემოთ. ჭალის სიგანე 30-40 მეტრიდან 100-150 მეტრამდე იცვლება. წყალდიდობებისა და წყალმოვარდნების პერიოდში ჭალა იფარება 1-1,3 მეტრის სიმაღლის წყლის ფენით. მდინარის კალაპოტი მთელ სიგრძეზე ზომიერად კლაკნილი და ძირითადად დაუტოტავია. ცალკეულ ადგილებში (სოფელ როხთან) მდინარე იყოფა ორ ტოტად და ქმნის მცირე ზომის, არამდგრად კუნძულს.
ნაკადის სიგანე იცვლება 1-დან 10 მეტრამდე, სიღრმე 0,2-დან 1 მ-მდე, ხოლო სიჩქარე 0,6-0,8 მ/წმ-დან 0,1-0,3 მ/წმ-მდე. მდინარე საზრდოობს თოვლის, წვიმის და გუნტის წყლებით. მისი წყლიანობის რეჟიმი ხასიათდება წყალმოვარდნებით მთელი წლის განმავლობაში. მდინარეზე ყინულოვანი მოვლენები არ ფიქსირდება. მდინარე გამოიყენება სოფლის წისქვილების სამუშაოდ და სარწყავად.
== სარეწაო მნიშვნელობა ==
| |||