ძველი ქართული წარმართული კალენდარი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 10:
 
ეს სახელები ნაწილობრივ წმინდა ქართულია, ნაწილობრივ კი მათში შემონახულია ან ავესტური, ან სომხური ფორმა შესატყვისი თვეებისა. ირანულ-სომხური ელემენტები ქართულ თვეთა სახელწოდებებში მაჩვენებელია იმისა რომ ამ სახელწოდებისა და მასაშასადამე, თვეთა შემოსვლიდან ჩვენში დამყარებულია ისეთივე მზის წელიწადი როგორიც მირებული იყო მათი შემოსვლისას ირანსა და სომხეთში.
 
ძველ ირანში, ეგვიპტეში, სომხეთსა და კაპადოკიაში, მიღებული იყო მოძრავი წელიწადი ({{lang-la|annus vagus}}), მუდამ და ყოველთვის 365-დღიანი. ეჭვგარეშეა რომ საქართველოშიც აღნიშნული მზის წელიწადი გამოიყენებოდა. მზის წელიწადი შედგებოდა თორმეტი 30 დღიანი თვისაგან. წლის ბოლოს მეთორმეტე თვის დასასრულსა და პირველი თვის დასაწყისამდე უმატებდნენ 5 დღეს, რომელტაც [[ეპაგომენი|ეპაგომენები]] ეწოდებოდა.
 
===მოსაზრებები===
Line 17 ⟶ 15:
 
[[კორნელი კეკელიძე]] ასევე იკვლევდა ძველ ქართულ კალენდარს და მიაჩნდა რომ ინგოროყვისეული სისტემა იყო მცდარი, რადგანაც წელიწადში ხისტად 365 დღიანი კალენდრის გამოყენება გამოიწვევდა ყოველ ოთხ წელიწადში ერთი დღით, ხოლო 120 წლის განმავლობაში ერთი თვით წანაცვლებას.
 
ძველ ირანში, ეგვიპტეში, სომხეთსა და კაპადოკიაში, მიღებული იყო მოძრავი წელიწადი ({{lang-la|annus vagus}}), მუდამ და ყოველთვის 365-დღიანი. ეჭვგარეშეა რომ საქართველოშიც აღნიშნული მზის წელიწადი გამოიყენებოდა. მზის წელიწადი შედგებოდა თორმეტი 30 დღიანი თვისაგან. წლის ბოლოს მეთორმეტე თვის დასასრულსა და პირველი თვის დასაწყისამდე უმატებდნენ 5 დღეს, რომელტაც [[ეპაგომენი|ეპაგომენები]] ეწოდებოდა. მზის მოძრავი წელიწადი, იულისუსის კალენდრისაგან განსხვავებით, ყოველ ოთხ წელიწადში ერთდღიან სხვაობას იძლეოდა. ამას ის უხერხულობა სდევდა თან, რომ ესა თუ ის, ვთქვათ, დღესასწაული ან სახსოვარი ფაქტი თუ მოვლენა ერთხელ რომ გაზაფხულზე მოვიდოდა, გარკვეული პერიოდის შემდეგ ზაფხულში, შემოდგომასა თუ ზამთარში მოხვდებოდა. ეს უხერხულობა სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვა დროს შეიგრძნეს და სხვადასხვანაირად გამოასწორეს.
 
ძველ ირანში გადაწყვეტილი იყო, რომ ყოველი 120 წლის შემდეგ ჩაემატებინათ ერთი 30 დღიანი თვე, ასე რომ ასეთ წელიწადში იქნებოდა არა 12 არამედ 13 თვე. აღნიშნული ჩამატებას პრაქტილუად ადგილი არ ჰქონია და ის თეორიის დონეზე დარჩა<ref>Ginzel, Hendbuch I, 297</ref>.
 
==ლიტერატურა==