პაპიროლოგია

პაპოლოგია-ის სამეცნიერო დისციპლინაა, რომელიც პაპირუსზე ძველეგვიპტურ ტექსტებს შეისწავლის. პაპირუსს ამზადებენ ჭაობის მცენარის “cyperus papyrus"-გან რომელიც წარმოადგენს ისლისებთა ჯიშის ერთლებნიან მცენარეთა ოჯახს. აღსანისნავია, რომ ამ უძველესი ტექსტების მიმართ ისტორიკოსთა და მეცნიერთა ყურადღება იმთავიდანვე,უდიდესი ინტერესის ობიექტი იყო. აღმოჩენილი პაპირუსის ტექსტები შეიცავდა არამარტო ძველეგვიპტურ დამწერლობას, არამედ ლათინურსა და ბერზნულსაც. უნიკალური ისტორიული დოკუმენტები (დაწერილია პაპირუსზე), შემონახულ და გადარჩენილ იქნა ეგვიპტის ცხელი კლიმატის საშუალებით. ამ უძველესი ისტორიის მქონე ქვეყნებში ასევე აღმოჩენილ იქნა პაპირუსები არამეული, ძველრომაული, სირიული, ლიბიური, ეთიოპიური, კოპტური, ფეჰლევური და არაბული ტექსტებით. თავდაპირველად “პაპოლოგია”, იკვლევდა ზველბერძნულ და ლათინურ ენაზე შედგენილ პაპირუსის ტაქსტებს, რადგან ძველეგვიპტური იეროგლიფების გაშიფრა ვერ ხერხდებოდა. დიდმა ფრანგმა ეგვიპტოლოგმა და ენათმეცნიერმა ჟან-ფრანსუა შამპლიონმა (ეგვიპტოლოგიის დამაარსებელმა 1790-1832 წლები), როზეტის ქვაზე სამენოვანი წარწერის შესწავლის შემდეგ შეიმუშავა ძველეგვიპტური ენის გრამატიკის პირველი სახემძრვანელოს ავტორიც, თუმცა იეროგლიფების გაშიფვრამდე, ასევე ცნობილი ფრანგი მეცნიერიფრანსუა ჯომარი ღრმად იყო დარწმუნებული, რომ ძველეგვიპტურ პაპირუსზე გამოსახული იეროგლიფები ვერასოდეს გაიშიფრებოდა. მიუხედავად ჯომარის ერთობ სკეპტიკური მოსარებისა, ჟან-ფრანსუა შამპლიონმა სათავე დაუდო უნიკალური ძველეგვიპტური ტექსტების გაშიფვრას, რამაც მსოფლიო ისტორიაში გარდატეხა მოახდინა. რადგან უამრავი ინფორმაცია იქნა გაშიფრული ეგვიპტესა და ზოგადად უძველესი სამყაროს შესახებ. თავად “პაპოლოგია”, კი კიდევ უფრო საინტერესო და დამაინტრიგებელი სამეცნიერო დისციფლინა გახდა.

რესურსები ინტერნეტში

• Explanation of Ptolemy's Canon