იანვარი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 4:
ასე უწოდეს მას [[იანუსი]]ს, შესასვლელთა და გამოსასვლელთა, ყოველგვარი საწყისის რომაული ღმერთის მიხედვით. იანვარი და [[თებერვალი]] არიან კალენდრის ბოლო დამატებული თვეები, ვინაიდან [[რომაელები]] ზამთარს თვლიდნენ პერიოდად თვეების გარეშე. რადგან, ტრადიციულად, კონსულებს იანვარში ირჩევდნენ, ეს თვე გახდა წლის პირველი თვე, შეცვალა ამ მიმართებით [[მარტი]].
==აპნისი==▼
იანვრის ძველქართული სახელწოდებაა ''აპანი'', ''აპნისი''. [[კორნელი კეკელიძე|კორნელი კეკელიძის]] აზრით<ref>კ. კეკელიძე, „ეტიუდები ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან“, ტ.1, 101-102</ref> „აპნისი“ არის ნათესაობითი ბრუნვა (თთუე აპნისი, აპნისაჲ), სახელობითი ბრუნვა იქნება „აპანი“, რაც იგივე ავესტური ''აპამ'', ფალაური ''ავან'' ან ახალ-სპარსული ''აბან'' არის (აქედან გამოყყავთ ებრაული აბ-იც). ეს სახელი თუ მის ეტიმოლოგიას მივაქცევთ ყურადღებას (ძველ ირანულში მდინარისა და წყლის სახელთანაა დაკავშირებული<ref>Ginzel, I, 279</ref>), უნდა მივიჩნიოთ იმ თვის სახელთა დუბლიკაციად, რომლესაც სურწყანი ეწოდება. ▼
* იანვარი არის [[ზამთარი|ზამთრის]] თვე [[ჩრდილოეთი ნახევარსფერო|ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში]] და [[ზაფხული]]სა
* იანვრის [[ზოდიაქო]]ს ნიშნებია [[თხის რქა (ასტროლოგია)|თხის რქა]] და [[მერწყული (ასტროლოგია)|მერწყული]].
* იანვარი იწყება კვირის იმავე დღეს, როგორც [[ოქტომბერი]], გარდა [[ნაკიანი წელი|ნაკიანი წლისა]], როდესაც იგი იწყება იმავე დღეს, როგორც [[აპრილი]] და [[ივლისი]].
▲==აპნისი==
▲იანვრის ძველქართული სახელწოდებაა ''აპანი'', ''აპნისი''. [[კორნელი კეკელიძე|კორნელი კეკელიძის]] აზრით<ref>კ. კეკელიძე, „ეტიუდები ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან“, ტ.1, 101-102</ref> „აპნისი“ არის ნათესაობითი ბრუნვა (თთუე აპნისი, აპნისაჲ), სახელობითი ბრუნვა იქნება „აპანი“, რაც იგივე ავესტური ''აპამ'', ფალაური ''ავან'' ან ახალ-სპარსული ''აბან'' არის (აქედან გამოყყავთ ებრაული აბ-იც). ეს სახელი თუ მის ეტიმოლოგიას მივაქცევთ ყურადღებას (ძველ ირანულში მდინარისა და წყლის სახელთანაა დაკავშირებული<ref>Ginzel, I, 279</ref>), უნდა მივიჩნიოთ იმ თვის სახელთა დუბლიკაციად, რომლესაც სურწყანი ეწოდება.
{{ციტატა|და არს დასაბამი ტანჯვათა მათ წმიდისა [[შუშანიკი]]საჲ თთუესა აპნისისასა, მერვესა თთჳსასა და დღესა ოთხშაბათსა<ref>„შუშანიკის მარტვილობა“, გამოც. ილ. აბულაძისა, გვ. 46</ref>.}}
{{ციტატა|მეშჳდესა წელსა სუფევისა კონსტანტინჱს დიდისა მეფისასა, თთუესა აპნისისა, შეკრბა ერი დიდძალი წარმართთაჲ მდინარესა ზედა, რომელსა ჰრქჳან დანუბი<ref>[[კირილე იერუსალიელი]]ს საკითხავი „გამოჩინებისათვის ჯუარისა“, ხელნ. A 19, გვ. 487</ref>.}}
== იანვრის მნიშვნელოვანი მოვლენები ==
| |||