ვიკიპედია

სტრაბონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Strabo.jpg|thumb|170px|სტრაბონი XVI საუკუნის გრავიურაზე.]]
[[ფაილი:Map of Europe according to Strabo.jpg|thumb|right|ევროპის რუკა სტრაბონის მიხედვით]]▼
[[ფაილი:C+B-Geography-Map1-StrabosMap.PNG|thumb|300px|left|მსოფლიოს რუკა სტრაბონის მიხედვით]]▼
'''სტრაბონი'''<ref>ტერმინს ''სტრაბო'' რომაელები იყენებდნენ ელამი ადამიანის აღსანიშნავად. ასევე [[გნეუს პომპეუს მაგნუსი|პომპეუსის]] მამასაც ეძახდნენ "[[პომპეუს სტრაბო]]ს".</ref> ({{lang-el|Στράβων}}; დ. [[ძვ. წ. 64]]/[[ძვ. წ. 63|63]] – გ. ახ. წ. 23/24) — ბერძენი [[ისტორია|ისტორიკოსი]] და [[გეოგრაფი]].
 
Line 5 ⟶ 7:
 
==ბიოგრაფია==
სტრაბონი წარმოშობით [[ამასია|ამასიადანამასიიდან]] იყო, პონტოს მეფეების რეზიდენციიდან. მისი ოჯახი მიეკუთვნებოდა მეფე [[მითრიდატე VI ევპატორი|მითრიდატისმითრიდატეს]] უახლოესიუახლოეს გარემოცვიდანგარემოცვას, თუმცა სტრაბონის ბაბუა ( დედის მხრიდან), რომელიც გართული იყო პირადი შურისძიებით, გადავიდა რომაელების მხარეს და გამოუყო მათ 15 ციხესიმაგრე. თვითონ სტრაბონი, როგორც მისი რომაული სახელი გვაჩვებენ, ჰქონდა რომაული მოქალაქეობა, რომელიც მისცა მის ოჯახს [[გნეუს პომპეუს მაგნუსი|გნეუს პომპეუსმა]] პ.
პერგამის სკოლის გრამატიკოსი და ტირანიონის გეოგრაფიის ნაშრომების ავტორი იყო მისი მასწავლებელი და შთამაგონებელი. პეგამის სკოლა, ალექსანდრიის მსგავსად დაკავებული იყო გომერის პოემების თარგმნით. გეოგრაფიული სახელების ახსნა ამ პოემებში ქმნიდა ძველთაძველ ბერძნულ გეოგრაფიას სწავლობდა. სტრაბონი არისტარხოვსკის მეშვეობით გაიცნო ცნობილი ალექსანდრიის გეოგრაფი [[ერატოსთენე]] და უმზერდა პომერს, როგორც პოეტს.
 
სტრაბონის მასწავლებელი იყო ასევე პერიპატეტიკი ქსენარიხი. საქმე იმაშია, რომ აროსტოტელეს მიმდევრები ასევე დაინტერესებული იყვნენ გეოგრაფიით და მემკვიდრეობით მიიღეს მასწავლებლისგან ზოგიერთი საერთო მდგომარეობა ამ საგანში.
 
სტარბონზე დიდი გავლენა იქონია [[ჰომეროსი|ჰომეროსის]] პოემებმა , თავისი რეალურ-ეთნიკური გაგებით. ამ მხრივ მისი მაგალითი იყო [[პოლიბიოსი]]. პოლიბიის თხზულებები სტრაბონმა გააგრძელა ისტორიულ ნაშრომში " ისტორიული ჩანაწერები", რომელიც შედგება 43 წიგნისგან: რომის ისტორიის მოვლენები, კარფაგენის დანგრევიდან დაწყებული ( [[ძვ. ჩვ.წ 146წ. 146]]) დამთავრებული ალბათ აქციუმის ბრძოლით ([[ძვ. ჩვწ.წ 31]]) წ.) .ამ ამთხზულებამთხზულებამ ჩვენამდე ვერ მოაღწია. თავის ნაშრომებში სტრაბონი არაერთხელ იხსენებს არტემიდორ აფესკს. სტრაბონმა მალე ვერ მოიპოვა დიდება, თუმცა დიდ უპირატესობას ანიჭებდნენ, მას როგორც გეოგრაფს.
 
==გეოგრაფია==
სტრაბონის "გეოგრაფია" ერთადერთი თხზულებაა, რომელმაც ჩვენამდე მოაღწია და გვაძლევს საშუალებას გავიგოთ თუ როგორი იყო გეოგრაფიული მეცნიერებები იმ დროს. "გეოგრაფია" 17 წიგნი შემონახულია თითქმის მთლიანად. საუკეთესოა პირელი ცხრა წიგნი. 17 წიგნი არის დიდი ხარვეზებით, განსაკუთრებით კი 7 წიგნი. სტრაბონის ტექსტების ბედს და მისი ტექსტების ღირსებას გვამცნობს კრამერის კრიტიკული გამომცემლობა.
 
სრული ტექსტის გარდა შემორჩა ეპიტომეხი, რომელიც ცნობილია X საუკუნის ბოლოდან და ხშირად ხმარობდნენ გაფუჭებული ადგილის შესავსებად.
"გეოგრაფიის" მე-17 წიგნიდან პირველი ორი შეადგენს შესავალს. თხზულებები გვაძლევდა საშუალებას გაგვეგო სტრაბონის შეხედულება მიწათაღწერილობაზე, როგორც ფილოსოფიურ მეცნიერებაზე, გეოგრაფიის ცოდნის სარებელზე ყველა განათლებულ ადამიანისთვის, განსაკუთრებით მხედარმთავარზე და მმართველზე. დიდი ადილი უკავია [[ერატოსთენე]] კრიტიკას და იცავს გომერს, როგორც უდიდეს მწერალთაგან, ასევე გეოგრაფიის მიმართ.
 
შესავლის ბოლო ეხება სტრაბონის პირად შეხედულებას მიწათმოქმედებაზე, [[გეოგრაფია|გეოგრაფიის]] აუცილებლობაზე შეესწავლა [[ფიზიკა]] და [[მათემატიკა]]. აღწერილობთ გეოგრაფია იწყება III წიგნიდან, აქედან 8 (III-X) წიგნი ეკუთვნის [[ევროპა|ევროპას]], 6 წიგნი (XI-XVI) [[აზია|აზიას]], ბოლო ( XVII )-[[აფრიკა|აფრიკას]].
 
Line 24 ⟶ 30:
==აფრიკის აღწერა==
აფრიკას სტრაბონი, როგორც სხვა ანტიკური ავტორები ეძახიან ლივიას. ბევრი ადგილი მიძღვნილი აქვს [[ეგვიპტე|ეგვიპტეს]] და [[ეთიოპია|ეთიოპიას]] და მათ შემაერთებელ მდინარე ნილოსს. ხალხიდან ნახსენებია ნასამონები და გარამანტები.
 
▲[[ფაილი:Map of Europe according to Strabo.jpg|thumb|right|ევროპის რუკა სტრაბონის მიხედვით]]
▲[[ფაილი:C+B-Geography-Map1-StrabosMap.PNG|thumb|300px|left|მსოფლიოს რუკა სტრაბონის მიხედვით]]
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სტრაბონი“-დან