ვიკიპედია

მთაწმინდის მამადავითის სახელობის ეკლესია: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 28:
==ტაძრის აღწერილობა==
[[ფაილი:Tbilisi MamadaviTi church iconostas.JPG|მინი|მარცხნივ|კანკელი მამადავითის ეკლესიაში]]
საერთო ასახულობით ტაძარს ქართული ხუროთმოძღვრების ელფერი დაჰკრავს. ასეთია [[გუმბათის ყელი]], მრავალწახნაგა [[სახურავი]], შვერილი ნახევარწრიული [[აბსიდი]], [[ფრონტონი|ფრონტონები]] და მათი გაფორმება, თუმცა ნაგებობა ეკლექტიკური ბუნებისაა და არ გამოირჩევა მაღალი არქიტექტურული ღირებულებებით.
 
ეკლესია აგურითაა[[აგური]]თაა ნაშენი. გარედან ჯვარგუმბათოვანი ფორმა აქვს, თუმცა, ეს სტრუქტურა ეფემერულია და არა ისახება ნაგებობის შიდა სივრცეში, როგორც ეს დამახასიათებელია შუასაუკუნეების[[შუასაუკუნეები]]ს ქართული არქიტექტურის ტრადიციულ ჯვარგუმბათოვან ნაგებობათათვის. გარედან შენობა სადაა, დეკორატიული თაღები ამკობს მხოლოდ ფასადების გრძივიკედლებისგრძივი კედლების ზედა ზედანაწილებსნაწილებს. [[საკურთხეველი|საკურთხევლის]] ნახევრადწრიულად შვერილ აბსიდზე შუა მრგვალი [[სარკმელი|სარკმლის]] ქვეშ აგურის წყობაში ჩართულია მოწითალო ქვის მაღალი [[ჯვარი]]. ინტერიერის წაგრძელებულ დასავლეთ მკლავში მოწყობილია ხის [[პატრონიკე]].
 
ტაძრის სიმაღლე 25,7 მეტრია, სიგრძე -— 17,2, სიგანე -— 10,7 მეტრი. შენობაში, მგალობელთა გუნდის ჩათვლით თავისუფლად ეტევა 400 კაცი. აგურით ნაშენი ტაძარი გარედან ტრადიციული ჯვარ-გუმბათოვანი ნაგებობის ფორმას იმეორებს, მაგრამ ინტერიერში მას გრძივი მკლავები არ აქვს, სივრცე ერთიანი და დაუნაწევრებელია. დასავლეთის მკლავში ხის პატრონიკეა განთავსებული. შესასვლელი ორი მხრიდან აქვს: დასავლეთიდან და სამხრეთიდან. შენობა არ გამოირჩევა უნიკალური არქიტექტურით. მასში ქართული ორნამენტი ერთობ მიჩქმალულია, მაგრამ გუმბათს, ყელს, პირამიდულ სახურავს და გვერდითი ფასადის ფრონტონს ქართული ხუროთმოძღვრების ელფერი დაჰკრავს. ფასადები სადაა, მხოლოდ სამხრეთისა და ჩრდილოეთის მკლავების ზედა ნაწილებს შემოუყვება დეკორატიული თაღედი და აბსიდის მრგვალი სარკმლის ქვეშ წითელი ფერის ქვით ჯვარია გამოყვანილი. ნახევარწრიულად შვერილი აბსიდი მთელი მკლავის სიგანეს იკავებს და შორიდანვე იქცევს ყურადღებას.▼
ტაძრის მახლობლად მდებარეობს მამა დავით გარეჯელის სენაკი, აგრეთვე, საკურნებელი თვისების მქონე წყარო, რომლის შესახებაც იაკობ ბალახაშვილი წერს: „ქალაქის მიტოვების წინ დავითმა, ლეგენდის თქმით, ღმერთს შესთხოვა მთაზე ისეთი წყარო, რომელიც უშვილო ქალებს მისი დალევით შვილოსნობას მიანიჭებდა, გადმოცემა დასძენს, განგებამ თხოვნა აუსრულაო“. ▼
 
XX საუკუნის დასაწყისში ძველი ეკლესიის ადგილზე სამრეკლო ააგეს, რომელშიც ფერისცვალების ეკლესიაა მოქცეული, ბოლო წლებში კი სამლოცველო წმინდა დავითის წყაროსთანაც აშენდა. XIX საუკუნის ბოლოდან ტაძრის ირგვლივ ჩამოყალიბდა ქართველ მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონი.▼
 
▲ტაძრის სიმაღლე 25,7 მეტრია, სიგრძე - 17,2, სიგანე - 10,7 მეტრი. შენობაში, მგალობელთა გუნდის ჩათვლით თავისუფლად ეტევა 400 კაცი. აგურით ნაშენი ტაძარი გარედან ტრადიციული ჯვარ-გუმბათოვანი ნაგებობის ფორმას იმეორებს, მაგრამ ინტერიერში მას გრძივი მკლავები არ აქვს, სივრცე ერთიანი და დაუნაწევრებელია. დასავლეთის მკლავში ხის პატრონიკეა განთავსებული. შესასვლელი ორი მხრიდან აქვს: დასავლეთიდან და სამხრეთიდან. შენობა არ გამოირჩევა უნიკალური არქიტექტურით. მასში ქართული ორნამენტი ერთობ მიჩქმალულია, მაგრამ გუმბათს, ყელს, პირამიდულ სახურავს და გვერდითი ფასადის ფრონტონს ქართული ხუროთმოძღვრების ელფერი დაჰკრავს. ფასადები სადაა, მხოლოდ სამხრეთისა და ჩრდილოეთის მკლავების ზედა ნაწილებს შემოუყვება დეკორატიული თაღედი და აბსიდის მრგვალი სარკმლის ქვეშ წითელი ფერის ქვით ჯვარია გამოყვანილი. ნახევარწრიულად შვერილი აბსიდი მთელი მკლავის სიგანეს იკავებს და შორიდანვე იქცევს ყურადღებას.
 
ეკლესიის სამხრეთით მდგომი სამიარუსიანი სამლოცველო ასევე აგურითაა ნაშენი, მესამე იარუსი-სამრეკლო კი ქვისაა და თაღებითაა გახსნილი.
{{ციტატა|1897 წლის29 ივნისს მის მაღალყოვლადუსამღვდელოესობას ვლადიმერის ნება-დართვით და ლოცვაკურთხევით გაიმართა ხელისმოწერა მთაწმინდის მამა დავითის ეკლესიასთან სამრეკლ ნიშის აგების სასარგებლოდ.<ref>ივერია: 1897 წლის 29 ივნისი</ref>}}
 
▲ტაძრის მახლობლად მდებარეობს მამა [[დავით გარეჯელისგარეჯელი]]ს სენაკი, აგრეთვე, საკურნებელი თვისების მქონე [[წყარო]], რომლის შესახებაც [[იაკობ ბალახაშვილი]] წერს: „ქალაქის მიტოვების წინ დავითმა, ლეგენდის თქმით, ღმერთს შესთხოვა მთაზე ისეთი წყარო, რომელიც უშვილო ქალებს მისი დალევით შვილოსნობას მიანიჭებდა, გადმოცემა დასძენს, განგებამ თხოვნა აუსრულაო“.
 
▲[[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] დასაწყისში ძველი ეკლესიის ადგილზე სამრეკლო ააგეს, რომელშიც ფერისცვალების ეკლესიაა მოქცეული, ბოლო წლებში კი სამლოცველო წმინდა დავითის წყაროსთანაც აშენდა. XIX საუკუნის ბოლოდან ტაძრის ირგვლივ ჩამოყალიბდა [[მთაწმინდის ქართველ მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონი]].
 
==მოხატულობა==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მთაწმინდის_მამადავითის_სახელობის_ეკლესია“-დან