არტაქსერქსე II: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 43:
 
==ანტალკიდის ზავი==
ატენში აღდგენილი იყო მაღალი კედლები, რომლებიც დანგრეული იყო [[ძვ. წ. 404|ძვ.წ. 404]] წელს სპარტელების ნიჭიერი მხედართმთავარის იფიკრატის მეთაურობით. რამდენიმე გამარჯვება იყო სპარტელებზე, თუმცა სპარსეთი, რომელიც დროებით აღმოჩნდა ერთ ბანაკში სპარტის მოწინააღმდეგეებთან, სულ არ იყო დაინტერესბული ატენელებისათენელების საზღვაო სიძლიერის აღორძინებაში, მით უმეტეს რომ მხარს უჭერდნენ კიპრზე სეპარატიულ მოძრაობას. სპასეთისთვის ხელსაყრელი იყო შეენარჩუნებინა წონასწორობა საბერძნეთში, რომელიც გაძლიერების საშუალებას არ აძლევდა არც ერთ სახელმწიფოს, განსაკუთრებით დაყრდნობილებს ძლიერ ფლოტზე. ამიტომ დაკმაყოფილებულები სპარტის მოდუნებით, სპარსეთის სახელმწიფომ შესთავაზა მეომარ მხარეებს მშვიდობა. ეს იყო ნაკარნახევი საბეძნეთის წამომადგენლებისგან სუხაში და მიიღო სახელწოდება ,,სამეფო"„სამეფო“ ან ,, ანტალკიდოვი"„ანტალკიდოვი“.
 
,, სამეფოს"„სამეფო“ ზავის თანახმად აღიარებდნენ სპარსეთის უმაღლეს ხელისუფლებას, საბერძნეთის ქალაქებზე მცირე აზიაში და კიპრზე. ეს იყო სერიოზული დათმობა სპარტის მხრიდან. სხვა დანარჩენი საბერძნეთის სახელმწიფოებს გარანტირებული ჰქონდა ავტონომია. აკრძალული იყო კავშირების შექმნა, თუმცა იმ დროს არსებობდა პელოპინიის კავშირი. ეს პირობა ცხადია იყო მიმართული ატენელებისათენელების წინააღმდეგ. კომპენსაციის სახით ათენელებმა მიიღეს კუნძული ლემნოსი, იმბროსი და სკიროსი, რომელიც უკვე იყო აღებული კონონის მიერ და რომლებსაც არ ჰქონდათ დიდი ეკონომიკური და პოლიტიკური მნიშვნელობა, მაგრამ მნიშვნელოვანი იყო როგორც სავაჭრო ხომალდების სადგომები, რომელიც გადიდოდა გელესპონტზე. ამგვარად არტაქსერქსე II-მ ოქროს დახმარებით მოიპოვა ბერძნებზე გამარჯვება, რომელიც მანამდე დარიი I-მა და კასერკსმა ვერ მოიპოვეს იარაღით.
 
==ეგვიპტის და კიპრიის ომი==
[[ძვ. წ. IV საუკუნე|ძვ.წ IV]] საუკუნის 80-იან წლებში სპარსეთის წინააღმდეგ გამოვიდა კოალიცია, რომელშიც შედიოდნენ ათენელები, ეგვიპტის ფარაონი ახორისი, კიპრის მეფე ევაგორი, ქალაქი ბარკა ლივიაში, ასევე მცირე აზიის მეამბოხე ტომები - პისიდელები და არაბები პალესტინაში. [[ძვ. წ. 385|ძვ.წ 385]]-[[383]]წწ. სპარსელებმა დაიწყეს საბრძოლო მომედებები ახორისი წინააღმდეგ. თუმცა ეგვიპტის დაპყრობის მცდელობა იყო განწირული წარუმატებლობაზე. პირიქით ახორისმა დაიწყო თავისი ტერიტორიების გაფართოება და ამხედრებდა მეამბოხეებს, სპარსეთის მეფის წინააღმდეგ ფინიკიაში და კილიკიაში. მან ასევე დააყენა კონტროლი ტიროსზე ფლოტის დახმარებით, რომელიც შედგებოდა 90 ტრიერისაგან. დაიპყრო ხმელთაშუაზღვის აღმოსავლეთი ნაწილი. მაშინ სპარსელებმა თავისი ძირითადი ძალები გამოიყენეს, მთავარი მოკავშირის ახორის ევაგორის წინააღმდეგ. [[ძვ. წ. 391|ძვ.წ 391]] წელს ქალაქ კიტიასთან მოხდა საზღვაო ბრძოლა. თუმცა დასაწყისში ინიციატივა იყო ევაგორის მხარიდან, სპარსელებმა თავისი მრავალრიცხოვანი ჯარის გამო მოიპოვეს გამარჯვება. ევაგორს მოუწია სალამინისკენ დახევა და იქ გამაგრება. [[ძვ. წ. 380|ძვ.წ. 380]] წლამდე დადებული იყო ზავი ევაგორის და სპარსეთის მთავარსარდალის მეფე ორონტომის სიძის შორის, რის თანახმად ეგორი იძულებული იყო ეხადა ხარკი, არა როგორც არტაქსერქსის მოახლე, არამედ როგორც მეფის მორჩილი. არტაქსერქსემ ჩათვალა, რომ ომი რომელზეც დახარჯული იყო 15 ათასი ტალანი, ვერ მიაღწია მიზანს და ორონტი ჩავარდა უკიდურეს გაჭირვებაში.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/არტაქსერქსე_II“-დან