აფრო-ამერიკელები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 81:
ამერიკული ანთროპოლოგიის მამად წოდებული ფრანც ბოასი სოციალური დისკრიმინაციის ფესვებს არა მხოლოდ ყოფაში, მორალში, და ანთროპოლოგიაში ხედავდა, არამედ მიიჩნევდა რომ პრობლემის დიდი ნაწილი მეცნიერული იდეოლოგიის გადმონაშთში მდებარეობდა.<ref>
Robbins, Richard H. ''Cultural Anthropology: A Problem-based Approach''. Australia:          Wadsworth/Cengage Learning, 2013. Print.
</ref> ამ მიზეზის გამო, ფრანც ბოასი შეწუხებული იყო მეცნიერული დარგის წინსვლით, რადგან, იგი დააჩქარებდა რასობრივი გაყოფის პროცესს. რამოდენიმერამდენიმე წლით ადრე სამუელ ჟორჯ მორტონმა ჩაატარა ექსპერიმენტი, რომლის პროცესშიც მან მოიპოვა 6000-ზე მეტი თავის ქალა. მეცნიერს სჯეროდა, რომ რაც უფრო დიდი იყო ადამიანის თავის ქალა, მით უფრო დიდი იყო მისი ტვინი; ტვინის ზომა კი განაპირობებდა ადამიანის გონებრივ შესაძლებლობებს. თითქმის ყველა თავის ქალის შესწავლის შემდეგ მორტონმა დაასკვნა, რომ თეთრი რასა არა მარტო სოციალურად, არამედ ბიოლოგიურადაც აღემატებოდა შავს.<ref>“Thus, “whites” (more specifically, northern European “whites”) were not merely socially superior; they were also biologically superior.” (Robbins, 275)    </ref> ჩატარებულმა ექსპერიმენტმა და მსოფლიო ისტორიამ (მონობამ, თავისუფლების აღკვეთამ, არაადამიანებად შერაცხვამ) შავი რასის დეჰუმანიზაციას დაუდო საფუძველი. დღეს კი მათ, და განსაკუთრებით აფრიკელებს ე.გ. პრიმიტიულ კულტურადაც მოვიხსენიებთ<ref>პრიმიტულ კულტურაზე ე.გ. პატარა მიმოხილვა იხილეთ: Kottak-ის წიგნში, გვ. 43. </ref> - პრიმიტიულის მნიშვნელობა კი შემდეგია: ყველაზე ძველი რასა, ყველაზე ძველი და მდიდარი კულტურით, რომელმაც სავარაუდოდ ყველა სხვა რასის და ერის ჩამოყალიბებას შეუწყო ხელი თავიანთი გამრავლებით. “შავს” დღესდღეობით მხოლოდ უარყოფითი კონოტაციებითაც კი იყენებენ ინგლისურ (და სხვა) ენებში.<ref>“Robert B. Moore discusses how judgments about race are coded into the way we speak. References to the color black are scattered throughout English language – generally negative meanings: having a black outlook, to blackball or blacklist someone, or to be a black sheep. The word ‘tribal’ is often applied to discussions of African politics but not European affairs.” (Robbins, 226)</ref> ენობრივი და ყოველდღიური დაშორება, ალიენაცია “სხვა” რასისგან კი უკვე ქვეცნობიერ სახეს იღებს, რაც გაუთვითცნობიერებულ რასიზმს განაპირობებს.
 
რასობრივი დანაწევრება საზოგადოებაში ადრეული სტადიიდან იწყება. ეს სოციოლოგიური პრობლემა დასაბამს ბავშვობის ასაკიდან, კერძოდ, სკოლიდან იღებს. სიგნითია ფორდჰემის კვლევა “Capital High” მიჩნეულია, როგორც უნივერსალური სტანდარტი, რადგან ყველა სკოლაში სხვადასვხა კვლევის თანახმად, იგივე დამოკიდებულებაა აფრო-ამერიკელების მიმართ. დამოკიდებულებაში იგულისხმება რასობრივი შედარებები.<ref>“Mr. McGriff's decision to “throw them in there”—that is, “You see white folks are already ahead of you”—was virtually all Lisa heard. Comparing Black people to White people at Capital High is totally unacceptable! It is the ultimate faux pas.” (Fordham, 111)</ref> მრ.მაკგრიფი, რომელიც სკოლის დირექტორი იყო, აფრო-ამერიკელებს იმით ამხნევებდა, რომ თეთრები მათზე მეტს აღწევდნენ და უპირატესი იყვნენ. ის ფორმა რომელსაც დირექტორი იყენებდა, დღევანდელი სტანდარდებით გაუმართლებელია. 1. ის ცდებოდა.<ref>Though Sidney and Max scored higher than most of the high-achieving males on the PSAT, nonetheless their response was to avoid learning what their scores were and, once that was no longer possible, to minimize the importance of what they had done. Since their friends are like them—football players and other athletes—they do not want to call attention to themselves in areas other than athletics. Max confesses: “I knew what [Page 291] I was capable of doing, but sometimes I held back. I just held myself from doing it, to make somebody else happy. That's all I was doing, really” (interview, March 11, 1983). (Fordham, 304)</ref> სიდნი და მაქსი, ორივე აფრო-ამერიკელი მოსწავლეები გახლდნენ, რომლებიც გაცილებით უკეთესად ასპარეზობდნენ ტესტებზე (სტანდარტიზირებულ) ვიდრე სხვები, მაგრამ პრობლემა იმაში მდგომარეობდა, რომ მათ არ უნდოდათ, რომ ეს ასე ყოფილიყო, რადგან სკოლა უკვე შუაზე იყო გაყოფილი, თავიანთი რასა უფრო სპორტით, ცეკვით, და სხვა აქტივობებით იყო დაკავებული, რაც ამ ორ სტუდენტს სერიოზულ მორალურ ზიანს აყენებდა, რადგან მათ არც მეგობრების დაკარგვა სურდათ და არც სწავლაზე ხელის აღება. საბოლოოდ კი ისინი ისევ თავიანთი რასისკენ იხრებოდნენ, არა თვითნებურად არამედ ერთადერთი გამოსავლის გამო. ისინი ბავშვები იყვნენ, შედარებით სუსტები, და არ გააჩნდათ იმის ძალა რომ თავისი გაეტანათ, რადგან განათლების გზა მათთვის გაცილებით უფრო რთული ჩანდა ვიდრე ცეკვის ან სპორტის თამაშის, სადაც აფრო-ამერიკელებს პატივისცემა გააჩნდათ. 2. დირექტორის მიდგომა მოსწავლეების მიმართ ყოვლად მიუღებელია იმ ნორმების გათვალისწინებით, რომ მას სხვანაირად შეეძლო გამოეთქვა თავისი “მხარდაჭერა” ან ბიძგი.<ref>“In a way, I mean, but, you know, you already know they're ahead. But why rub it in? I mean, he could say—he could have left that “white folks already ahead of you” out. He could have said, “You're already behind. It's time for us to catch up,” or something like that. He didn't have to—he threw them in. (Interview of Lisa, March 10, 1983) (Fordham, 111)</ref> მისი სიტყვებით იგი უყალიბებდა არამართებულ აზროვნებას ახალგაზრდებს, რომლებსაც არ ექნებოდათ სიტყვის თავისუფლების შეგრძნება. ეს მუდმივი შედარება თეთრებთან ზღუდავდა პირველივე წლებიდან მათ იდეოლოგიას.<ref>Most of the classic studies of black family life have compared the black family to the white middle-class model. For over fifty years, leading scholars of black family life have been content to pigeonhole black culture into preconceived concepts of the mother-father-child (the nuclear model) or the matriarchy (the matrifocal model), hardly questioning their cultural validity. (Stack, 38)</ref> აფრო-ამერიკელები იზღუდებოდნენ საკუთარი თავის გამოხატვაში, ისინი ეთნიკურ ერთიანობას პოულობდნენ, რომელიც მათ სურვილს უჩენდათ, რომ ისეთივე ყოფილიყვნენ, როგორც სხვები.<ref>“Later Alice concludes that “everybody wants to be like everybody else … Nobody really wants to be themselves, be what they are and do what they can do” (interview, May 23, 1983). Her response is not atypical of the high-achieving students.” (Fordham, 111)</ref> ეს პრობლემა, რომელიც რასების შედარებაზე იყო ორიენტირებული სხვადასხვა ფრონტებზე გადიოდა და მათ მთლიან ცხოვრებას ართულებდა. <ref>Students of black family life have generally ignored the interpretations that black people have of their own life experience. Moreover, they have defined the “poverty problem” in the [Page 23] United States from the point of view of white society, without regard for the explanations constructed by the poor. The explanatory power of such models is obviously weak, but that they exist is not surprising. Stack 38. </ref>