დიდი პანდა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 27:
}}
 
'''ბამბუკის დათვი''', ''დიდი პანდა'' ({{lang-la|Ailuropoda melanoleuca}}) — [[ძუძუმწოვრები|ძუძუმწოვარი]] ცხოველი [[დათვისებრნი|დათვისებრთა]] ოჯახისა, რომელიც მსოფლიოს იშვიათი [[ცხოველები]]ს რიცხვს მიეკუთვნება.მათი რაოდენობა ძალიან მცირდება, თუმცა დღესდღეობით მრავალი ღონისძიება ტარდება მათი გადარჩენის უზრუნველსაყოფად. სხეულის სიგრძე 1,5 [[მ]]-მდეა, წონა 100 [[კგ]]-მდე. აქვს თეთრი [[ბალანი]] ყურებზე, ფეხებზე, კუდის წვერზე და მხრების მიდამოებში კი - შავი. ძირითადი კბილები მძლავრი და ბლაგვია.მხოლოდ პანდასთვის არის დამახასიათებელი წინა კიდურებზე დიდი ზომის ცერი. ეს არის მაჯის განსაკუთრებული ძვალი, რომელიც დაფარულია სქელი ბეწვით და ეხმარება ცხოველს კვების დროს.
 
== სად ბინადრობს პანდა ==
პანდა ბინადრობს ცენტრალური [[ჩინეთი]]ს სამხრეთით მთებში მდებარე ცივ, ნესტიან ტყეებში ([[აღმოსავლეთი ტიბეტი]], [[სიჩუანი]], [[იუნანი]]), 1200-4000 მეტრის სიმაღლეზე. სწორედ აქ იზრდება მისი საყვარელი საკვები [[ბამბუკი]]. ბამბუკის ტყეები აქ 30000 კვ. კმ.-ზეა გადაჭიმული, მაგრამ ვარაუდობენ, რომ პანდებს დაკავებული აქვთ მხოლოდ 6000 კვ. კმ. პანდები იშვიათად ცხოვრობენ ოჯახებში, ისინი თავს არიდებენ ერთმანეთს და მარტოობას ამჯობინებენ. გიგანტური პანდა აქტივობას ღამით გამოხატავს. მთელ დღეს ისინი ძილში ატარებენ. ამისათვის პანდა ადგილს ირჩევს ან კლდის მიყრუებულ ადგილას, ან ხის ფუღუროში. შებინდებისას იგი იღვიძებს და გათენებამდე აქტიურია.
 
== რითი იკვებება პანდა ==
გიგანტური პანდა მიეკუთვნება მცენარეჭამია ცხოველებს. მისი საყვარელი საჭმელია ბამბუკის ფოთლები, ასევე, ტოტები, ყლორტები და ფესვები. პანდა იკვებება ჩაცუცქულ მდგომარეობაში, ტოტების მოტეხაში კი მისი განსაკუთრებული ცერა ეხმარება. გიგანტური პანდების უმრავლესობა, დაახლოებით, 16 საათს კვებას უთმობს. მას დიდი რაოდენობით საკვები სჭირდება დასანაყრებლად. მოზრდილ პანდას დღეში 10-20 კოლოგრამი ბამბუკი სჭირდება, ზოგჯერ მეტიც. თუ სხვა ცხოველი მიღებული საკვების 80 პროცენტს ინელებს, პანდა ინელებს მხოლოდ 17 პროცენტს.
 
== ახალშობილი პანდა ==
ახალშობილი პანდა ბრმაა, უბეწვო და იწონის 150 გრამზე ნაკლებს. დედა-პანდას პატარა სულ ხელში ჰყავს და გაუჩერებლივ არწევს მას. ახალშობილი დედის რძით იკვებება და სწრაფი ტემპით იზრდება. ერთ თვეში მისი ბეწვის საფარი საგრძნობლად გაზრდილია და უკვე ემჩნევა შავი ლაქები, ორ კვირაში კი თვალებს ახელს. სამ თვემდე პანდას ბელი დამოუკიდებლად ვერ გადაადგილდება, ამ დრომდე დედა პანდა მას ხელით ატარებს. ზოგჯერ 1-1,5 წლის ასაკში ბელი ტოვებს დედას და დამოუკიდებელ ცხოვრებას იწყებს.
 
== დაცვა ==
მას შემდეგ, რაც მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ გიგანტური პანდების რიცხვი ბუნებაში კლებულობს, აღიარეს, რომ ეს ჯიში გადაშენების ზღვარზეაზღვარზე იყო. ადრე პანდებზე ნადირობდნენ კიდეც. ახლაამჯერად, მათი გადაშენების ძირითადი მიზეზი იმაში მდგომარეობს, რომ პანდების საბინადრო ტყეებიტყეების უმოწყალოდ იჩეხებაგაჩეხვაში მდგომარეობდა. მათ ადგილას შენდება დიდი ცივილიზებული [[ქალაქი|ქალაქები]] და [[რაიონი|რაიონები]]. პანდა არის ბუნების დაცვის მსოფლიო ფონდის სიმბოლო, რამაც მას ერთგვარი რეკლამა გაუკეთა, რის შედეგადაც ჩინეთის მთავრობამ სერიოზული ღონისძიებები გაატარა მათ დასაცავად.
 
2015 წლის მარტის მონაცემებით, ბამბუკის დათვის პოპულაცია 268 ინდივიდით, ანუ 16.8%-ით გაიზარდა, საბოლოო ჯამში კი — მათი რაოდენობა 1 864-ს შეადგენდა.<ref>{{cite web|url=http://news.mongabay.com/2015/0302-hance-giant-panda-population.html|title=Giant panda population rises by nearly 17 percent|work=Mongabay Environmental News}}</ref> 2016 წლის 4 სექტემბერს, [[IUCN]]-მ, აღნიშნული სახეობა გადაშენების პირას მყოფი სახეობების სიიდან ამოიღო.<ref name="panda2016status">{{cite web|url=http://iucnworldconservationcongress.org/news/20160904/article/four-out-six-great-apes-one-step-away-extinction-iucn-red-list|title=Four out of six great apes one step away from extinction – IUCN Red List|date=4 September 2016|publisher=}}</ref>
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.edgeofexistence.org/mammals/species_info.php?id=18 ბამბუკის დათვი] {{en}}
 
== ლიტერატურა ==
{{ქსე|2|184|}}
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.edgeofexistence.org/mammals/species_info.php?id=18 ბამბუკის დათვი] {{en}}
 
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
 
{{ნავდაფა დათვისებრნი}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/დიდი_პანდა“-დან