ხარიჯიტები: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ხარიჯიტები''' — ერთ-ერთი [[მუსლიმანობაისლამი|მუსლიმანურიმუსლიმური]] სექტისთემის მიმდევრები არიან, რომლებიც ხალიფა [[უსმან იბნ აფანი|უსმანისა]] და ალის მმართველობის ბოლოს ჩნდებიან. ხარიჯიტების მოძრაობა აღმოცენდა სახალიფოში სოციალურ წინააღმდეგობათა და ხელისუფლებისათვის პოლიტიკური ბრძოლის გამწვავების პერიოდში. [[657]] წელს ხალიფა [[ალი იბნ აბუ ტალიბი|ალის]] პოლიტიკით უკმაყოფილო მებრძოლთა ნაწილი, რომლებიც არაბი მომთაბარე ტომებისაგან შედგებოდა, გამოვიდა არაბული არისტოკრატიის პოლიტიკური ბატონობის გაძლიერებისა და მათ მიერ მუსლიმანურიმუსლიმური თემის მიწების დატაცების წინააღმდეგ, რის გამოც მათ ხარიჯიტები (ამბოხებულები) უწოდეს. [[658]] წელს [[სიფინის ბრძოლა|სიფინის ბრძოლაში]] ალიმ დაამარცხა ხარიჯიტები, მაგრამ მათი რიგები ივსებოდა ძირითადად საზოგადოების დაბალი ფენების, როგორც [[არაბები]]ს, ისე გამუსლიმანებულიგამუსლიმებული არაარაბების ხარჯზე. სიფინის ბრძოლის შემდეგ ისინი ალის ებრძოდნენ მანამ, სანამ 661 წელს ის არ მოკლეს. ამის შემდეგ ხარიჯიტები ხალიფა [[მუავია I| მუავიას]] დაუპირისპირდნენ. მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში ისინი მოულოდნელი თავდასხმებით ცდილობდნენ მტრისთვის ზიანის მიყენებას.

ხარიჯიტები მოითხოვდნენ ყველა მუსლიმანისმუსლიმის თანასწორუფლებიანობას სოციალური მდგომარეობისა და ეროვნული კუთვნილების მიუხედავად, [[ხალიფა|ხალიფის]] არჩევითობის პრინციპის გატარებას. ხალიფადხალიფა შეიძლებოდა გამხდარიყო ყველა მართლმორწმუნე მუსლიმი, თვით მონაც კი – ამიტომ ხარიჯიტობა უკიდურესად [[დემოკრატია|დემოკრატიულ]] მიმდინარეობად იქცა. ამის მიუხედავად, ხარიჯიტები ფანატიზმით და სხვა რელიგიური თემების მიმართ მწვავე დამოკიდებულებით გამოირჩეოდნენ. [[684]] წელს ხარიჯიტების გათიშვის შედეგად შეიქმნა რამდენიმე მიმდინარეობა: [[იბადიტები]]ს, [[აზრაკიტები]]ს, [[სუფრიტები]]ს და [[ბაიჰასიტები]]ს. ხარიჯიტები – იბადიტები არიანამჟამად ახლანდელ [[ომანი|ომანში]], [[ჩრდილოეთი აფრიკა|ჩრდილოეთ აფრიკაში]] და არაბეთის ზოგიერთ სხვა ქვეყანაში ცხოვრობენ.