ჩუქჩები: განსხვავება გადახედვებს შორის

ჩუქჩების ტრადიციული შეხედულებების არსი წარმოდგენილია რიგი ავტორების კვლევებში , რომლებიც აღნიშნავენ რომ პირველყოფილი ადამიანის მსოფლმხედველობა სამყაროს მოდელის შესახებ ხელს უწყობდა მას განევითარებინა თავისი ადგილი ამ სამყაროში , სივრცესა და დროში .   სიმბოლური აღწერა სამყაროს მოდელისა , წარმოდგენა მსოფლმხედველობის სხვადასხვა ელემენტების წარმოშობაზე , სპეციალისტების შეხედულებით, გადმოცემულია [[მითოლოგია|მითოლოგიაში]]. ვ.გ.ბოგორაზი გვამცნობს , რომ ბევრ ჩუკოტკურ ზღაპარში ნახსენებია ერთიანი ძლიერი არსება - შემქმნელი, რომელიც იცავს ადამიანებს , ეხმარება მათ. ჩუქჩებთან ამ არსების ნების შემსრულებლებად წარმოგვიდგება ყვავი- კულტურული გმირი. ბუნება ჩუქჩებთან წარმოადგენს ცოცხალს , ხოლო ყველა მისი კომპონენტს (მდინარე, ზღვა, ტბა , მთები და ა.შ.) ჰყავთ თავისი ბატონები, მოცემული წარმოდგენები არის ჩადებული ჩუქჩების რიტუალებში: სულების , ოჯახისა და სახლის მფარველის "დაპურება" , ყვავის თაყვანისცემა , შეწირული ცხოველის "წყლით გამასპინძლება ". ბევრი რიტუალი დაკავშირებული მეირმეობასთან , ოჯახის ცხოვრებასთან  აღწერილია მკვლევარების და მისიონერების მიერ.<ref>Новая жизнь народов Севера / Отв. ред. Гурвич И.С., Васильев В.И., Симченко Ю.Б. -М.: Наука, 1967. 119 с.</ref>

ოჯახური რიტუალები , რომლებიც ჩუქჩებთან სრულდებოდა , დაბადების , ქორწილის დროს დაკავშირებული იყვნენ ოჯახურ [[კერა|კერასთან]].

ადამიანების წარმოდგენებმა ბუნების ძლიერ ძალაზე, მის სულებთან და ადამიანების სესაძლებლობაზე იმოქმედოს რეალობაზე , ხელი შეუწყო შამანობის განვითარებას. ზღვის სანაპიროზე [[შამანიზმი|შამანურ]] უნარებს ხშირად წარმატებული ნადირობისთვის ცხოველების ლოკაციისთვის იყენებდნენ.  ძლიერი შამანები სარგებლობდნენ ავტორიტეტით. უკანასკნელი შამანი , რომელიც დიდ არაბუნებრივ ძალას ფლობდა  2000 წელს გარდაიცვალა, ის იყო ცნობილი იმით რომ მას ცხოველების პოვნის გარდა მოვლენების წინასწარმეტყველება და  ცალკეული დაავადებებისგან განკურნებაც შეეძლო.

საბჭოთა პერიოდში , ათეიზმის ზემოქმედებით , მიდიოდა მიზანმიმართული ტრადიციული შეხედულებებისა და რიტუალების  მსხვრევა. დევნა განიცადეს არამარტო მდიდარმა ჯგუფებმა არამედ შამანებმაც , რომლებიც ან გაანადგურეს ან გადაასახლეს. სარიტუალო სახლები  საბჭოთა ხელისუფლების დროს გაქრა, რიტუალების ჩატარებასთან ერთად აიკრძალა ჩუქჩების ენაც.<ref>Козлов В.И. К вопросу об изучении этнических процессов у народов СССР // СЭ. 1961. № 4. - С. 58-73.</ref>

ტრადიციების გაქრობას ხელი შეუწყო [[კომუნისტური პარტუუსგანათლება|კომუნისტური პარტიის განათლების პოლიტიკამ]] , რადგან  ოჯახებს მოწყვეტილი ახალგაზრდები ინტერნატებში იზრდებოდნენ , ამის გამო კი ოჯახები ეთნიკური ინფორმაციის ახალი თაობისთვის გადაცემას , რომელიც მათ ენასა და ტრადიციულ მსოფლმხედველობაში იყო, ვეღარ ახერხებდნენ.ამგვარი საგანმანათლებლო პოლიტიკის საშუალებით ახალი თაობის ტრადიციებში  გათვითცნობიერებადობა  შემცირდა.

საზოგადოების დემოკრატიზაციამ  1980იანი წლების მეორე ნახევარსა და 1990-იანი წლების დასაწყისში , ხელი შეუწყო ტრადიციების აღდგენას ჩუკოტკის მოსახლეობაში, ამაზე მეტყველებენ საგაზეთო მომოხილვები და სატელევიზიო გადაცემები. აღდგა ბევრი სარიტუალო ტრადიცია. ყველაზე მასიური ზეიმი ჩუკოტკის ძღვისპირაზღვისპირა სოფლებისათვის გახდა "ვეშაპის ზეიმი" , რომელიც აღდგა 1988 წელს, აღდგა "ირმებზე რბოლებიც", "ძაღლებზე რბოლები " , შეჯიბრებები ნაციონალური ანსამბლების მონაწილეობით.<ref name=":2">Научно-теоретический журнал «Научные проблемы гуманитарных исследований» Выпуск 2 - 2011 г. 29 УДК 94. 39 ИЗМЕНЕНИЯ В ОБРЯДОВОЙ И КОНФЕССИОНАЛЬНОЙ СФЕРАХ У ЧУКЧЕЙ В СОВЕТСКИЙ И ПОСТСОВЕТСКИЙ ПЕРИОДЫ Г. С. Дьячкова</ref>

ბევრი მკვლევარი და მისიონერი ხაზს უსვამდა ჩუქჩების ქრისტიანულ რელიგიაში მოქცევის საკითხს. რუსეთის იმპერიის პერიოდში ჩუქჩებმა  არ მიიღეს ქრისტიანობაცხოვრების  მომთაბარე წესის გამო , საბჭოთა პერიოდში კი რელიგია  სრულად იყო აკრძალული.<ref>Znamenski A. Shamanism and Christianity: Native Encounters with Russian Orthodox Missions in Siberia and Alaska, 1820-1917. Greenwood Press. Westport, Connecticut-London, 1999. - 306 pp.</ref>

1990_იან წლებში ჩუკოტკაზე ფეხი  მოიკიდეს ორმოცდაათიანელებმა და ევანგელისტებმა,  ისინი 1996 წელს ქალაქ ანადირში შეიქმნენ  , ერთ-ერთი 11 კაცისგან შედგებოდა , უმეტესად ჩეუქჩებისა და ესკიმოსებისგან. ანალოგიური ჯგუფები შექმნა ჩუკოტკის ბევრ სოფელსა თუ ქალაქში .  მათი საქმიანობის ძირითად ფორმას ფსალმუნების ჩუკოტკურ და რუსულ ენებზე კითხვა  , [[ევანგელე|ევანგელის]] თარგმნა , ნათლობა და მატერიალური დახმარების გაწევა წარმოადგენდა .

1990_იან წლებში მთავრობამ მხარი დაუჭირა მართლმადიდებლური ეკლესიების მშენებლობას და ეპარქიის შექმნას ჩუკოტკაზე ( 2000 წ.). ამგვარად xx საუკუნისთ ტრადიციული შეხედულებები, რომელთა არსებობის საფუძველიც მეირმეობა და ძღვის ცხოველებზე ნადირობაა.<ref name=":2" />