ხევსურები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 42:
[[თეიმურაზ ბატონიშვილი]]ს ივერიის ცხოვრებაში ხევსურები იხსენიება კავკასიაში [[პომპეუსი]]ს შემოსვლისას ჩვ. წ. I საუკუნეში და ვხვდებით შემდეგ ცნობებს:
{{ციტატა|არამედ ვინაჲდგან შინაგანი კახეთი განმაგრებულ იყო და არა ძალ იდებოდა შესლვად მათ შორის სიმაგრისაგამო ძნელთა გზათასა ამისთვის განვლო ჱერეთისა და ერწოს გზით გარე-კახეთი და შევიდა მთათა კავკასიისათა, არამედ მოეგებნეს მას არაგველნი, ფშაველნი და ხევსურნი, ფხოველნი, შეკრებულნი ერთად და ბრძოდეს იგინი ფიცხელად რომაელთა მხედრობასა, ხოლო არაგველთა და ფხოველთა ემოსათ მოკლე ჩოხანი წითელნი და ესრეთ ებრძოდეს მტერთა წითლითა ჩოხებითა; ხოლო ოდეს იხილა სიკეთე მათი პომპეიმ, მიუვლინა ამათ მოციქულნი და სთხოვა მათ, რათა მოვიდნენ მისთანა და არწმუნა ფიცითა, „რომელ არცა ერთსა მათგანსა არა რაჲსა ავნებს და ანიჭებსცა ნიჭთა და აგნუტევებს და თჳთცა მიიქცევის მხედრობითა თჳსითა და დაუტევებს მათ მშჳდობით.“ მაშინ მოვიდენ იგინი პომპეისთანა ძღვნითა და მოჰგვარნეს ცხოვარნი და ზროხანი და ჯორნი, და ანიჭა მათ პომპეიმ ნიჭნი მრავალნი, რამეთუ იყვნეს იგინი ვიდრე სამასამდე კაცთა რჩეულნი ვაჟკაცნი და გამოჰკითხა პომპეიმ მათ ზნენი მათნი, თუ ვითარ ცხოვრობენ იგინი მთათა შინა და თუ ვითარნი განწესებანი აქვსთ სახლთა შინა მათთა ანუ მხედრობათა და სთხოვა მათ, რათა აჩვენონ ვარჯიშნი მათნი, თუ ვითარ ხმარობდენ იგინი საჭურველთა საომართა და ჰყვეს მათ ვარჯიშნი მათნი, ჴრმლითა, თუ ვითარისა სახითა ჯერ არს ბრძოლასა შინა ხმარება ხრმლისა და ფარისა (ხოლო ხრმლისა ვარჯისსა იგინი უხმობენ კეჭნაობასა და აქვთ წესი ესე ჴლმის ვარჯიშისა ვიდრე აქამომდე); ხოლო დამოსნა იგინი პომპეიმ რომაულითა შესამოსლებითა და ფრიად სთნდა სიმხნე და მამაცობანი მათნი და ჰკითხა მათ, მორჩილებენა იგინი მეფესა მათსა საქართველოჲსასა? ხოლო მათ მიუგეს: „ჩვენ ვართო ერთგულნი ყმანი ხელმწიფისა ჩვენისანი და სანდონი და მარადის განუშორებლად ვართ მეფისათა, რამეთუ მარადის გვამის მცველად მეფისა საწოლთა შინა მისთა შინა და გარე ჩვენ ვართო დადგენილნი“<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/65894/1/Teimuraz_Batonishvili_Istoria.pdf ისტორია დაწყებითგან ივერიისა, ესე იგი გიორგისა, რომელ არს სრულიად საქართველოისა]</ref>.}}
 
[[ვახუშტი ბაგრატიონი]] ხევსურებს ასე ახასიათებს:
{{ციტატა|ფიზიკურად ხევსური ჯანსაღია და მაგარი. ამასთანავე ის ამტანია და გამრჯე. ხევსური საშუალო ტანისაა, მხარბეჭიანი და კუნთებმაგარი. სახით ის გარუჯულია და პირმრგვალი. ცხვირი ხევსურს სწორი მოყვანილობისა აქვს, თვალები დიდი და ლურჯი. ქცევაში დინჯია, მოქმედებაში კი მარდი. გულადობა და გამბედაობა ხევსურს არ აკლია და თავის პიროვნების დასაცავად თავგანწირვამდის მიდის ( იციან სისხლის აღება ). გულზვიადი და თავმოყვარე ხევსური ზნეობრივ შეურაცხყოფასა და ფიზიკურ სიმახინჯეს ვერ იტანს და თვითმკვლელობასაც სჩადის. ცოტაოდენს წყენასაც არავის დაუთმობენ და არავის არ დაებრიყვებიან. დამოუკიდებლობა მათ ძლიერ უყვართ უცხოსთან ხევსური ამაყია, მას ხევსურობით თავი მოაქვს, უცხოური არ მოსწონს და მას არც ბაძავს. ამასთანავე ხევსური ფრთხილია და ჭკვიანი. ის ადამიანს ძნელად თუ დაენდობა, მაგრამ დანდობილს ხევსური სამარემდის ჩაჰყვება და არ უღალატებს. ხევსურის ქალი ტანით ჯმუხია და ქცევით დინჯი, მას ქალური სინაზე აკლია და მამაკაცური იერი გადაკრავს. ხევსურ ქალსაც ახასიათებს სიმარდე და გულადობა. მაგრამ შრომისა და მძიმე სოციალური პირობების გამო ხევსურ ქალს სევდიანი და მოღუშული გამომეტყველება აქვს. მრუშობა და გარყვნილება ხევსურს ეჯავრება და მას აქ ადგილი არ აქვს.}}{{ფაქტი}}
 
==ხევსურული სამოსი==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ხევსურები“-დან