ხიხანის ციხე: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 38:
==არქიტექტურა==
ციხე მდებარეობს [[სხალთა (მდინარე)|სხალთის]] ხეობის სათავეში, [[ხიხანი]]ს მთის ერთ-ერთ კალთაზე. ციხე სტრატეგიულად ძალზედ მოხერხებულ ადგილას მდებარეობს, მას სამხრეთ-აღმოსავლეთის მხრიდან ერთადერთი საცალფეხო მისადგომი გააჩნია.
Line 59 ⟶ 58:
მეორე კოშკიდან ჩრდილოეთით მომემართება კედელი, რომლის სიგრძე 33,5 მეტრს უდრის, სისქე — 0,5 მეტრს, ხოლო სიმაღლე — 3 მეტრს. ამის პარალელურად სამხრეთიდან ჩრდილოეთისაკენ მიდის მეორე კედელი, რომლის სიმაღლე, შედარებით კარგად დაცულ ადგილას 6 მეტრამდე აღწევს, ხოლო სიგანე 77,5 მეტრამდეა. პარალელური კედლებით მოზღვრულ ტერიტორიაზე, რამდენიმე შენობის ნაშთია მოღწეული. პირველი მათგანი, რომელიც ძლიერ დაზიანებული სახით შემონახულა, ორგანყოფილებიანი ნაგებობა ჩანს. აქედან 3 მეტრის სიმაღლეზე სამხრეთ კალთაზე მიშენებული ყოფილა ნახევრად ოვალური მოყვანილობის ნაგებობა, რომელიც აგრეთვე, ძლიერ არის დაზიანებული. ამ ნანგრევის წინ შემონახულია ჭა, რომლის სიმაღლე 5,5 მეტრს უდრის, ხოლო დიამეტრი 1,5 მეტრს — იგი დილეგი უნდა იყოს.
აღნიშნული კედლის პირველი მინაშენიდან ხუთიოდე მეტრის დაშორებით შემონახულია მეორე შენობის ნანგრევი, რომლის სიგანე 3,5 მეტრს უდრის, სიგრძე კი 3,6 მეტრს. ამას მოსდევს ყაზარმული ტიპის ნაგებობა სიგრძით ექვსიოდე მეტრი; ჩრდილო-აღმოსავლეთით მისი სიგანე 2,5 მეტრს შეადგენს, ხოლო სამხრეთ-დასავლეთით — 2 მეტრს. ამ შენობის ჩრდილოეთით შემონახულია მოზრდილი ნაგებობის ნანგრევი, რომლის სიგრძე 7,5 მეტრია, სიგანე — 5,38 მეტრი, ხოლო სიმაღლე კედლებისა 1,5 მეტრამდე აღწევს. აქვე არის სხვა ნაგებობათა ნანგრევებიც.
კედლით მოზღუდული ტერიტორიის გარეთ რამდენიმე შენობის ნაშთია. ერთი მათგანი (სამხრეთით) კლდის ძირას მდებარეობს. მისი სიგანე 3,53 მეტრია, სიგრძე კი 3,7 მეტრი. ამ ნაგებობის სამხრეთი კედლის დაცული სიმაღლე 1,73 მეტრია. აქ კედელში დატანებულია ბუხარი. ბუხრის პირის სიგანე 66 სმ, ხოლოსიმაღლე 78 სმ-ია. ბუხრის სიახლოვეს (აღმოსავლეთ კუთხეში) გეკეთებულია პატარა თაროები. ეს ნაგებობა საცხოვრებელი უნდა ყოფილიყო.
სამხრეთ-დასავლეთი კედლის სიახლოვეს დაცულია, აგრეთვე ერთი საფუძვლამდე დანგრეული შენობის ნაშთი. ამავე კედლის ჩრდილო-დასავლეთით ორი ნაგებობის ზოგიერთი დაზიანებული კედელიღაა შემონახული. პირელი მათგანი, რომლის დანიშნულების გარკვევა დაზიანების გამო არ ხერხდება, ორი განყოფილებისაგან შედგება. ამ ნაგებობის სიგრძე 8,32 მეტრია, სიგანე — 9,32 მეტრი. შედარებით უკეთ არის შემონახული მისი აღმოსავლეთი კედელი, რომლის სიმაღლე კართან 3,5 მეტრს აღწევს (შიგნიდან). კარის სიგანე 92 სმ-ია, ხოლო სიმაღლე 1,5 მეტრს უდრის. ამ შენობის წინ, ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში, ამ ნაგებობის მინაშენის ნანგრევია შემონახული, რომლის აღმოსავლეთ კედელში ბუხარია დატანებული. აღნიშნული ნაგებობიდან 9 მეტრის დაცილებით ერთი საყურადღებო შენობის ნაშთია მოღწეული. მასშიც ორი განყოფილება შეინიშნება. შედარებით უკეთაა დაცული მისი აღმოსავლეთი კედელი, აქედან აქვს კარიც. ამ ადგილას კედლის სიმაღლე 3,5 მეტრს აღწევს. ნაგებობის დანიშნულების გარკვევა დაზიანების გამო არ ხერხდება.
იქედან ჩრდილოეთის კოშკთან მივდივართ. ეს ციხე-სიმაგრის მესამე კოშკია, რომელიც მეორე კოშკიდან 180 მეტრით არის დაშორებული. ეს კოშკიც რამდენიმე სართულიანი ოთხკუთხა ნაგებობაა. მისი დასავლეთი და სამხრეთი კედლები შედარებით სრულად არის დაცული (სამხრეთის კედელს ნაწილი ჩამონგრევია), იგივე ითქმის აღმოსავლეთი კედლის შესახებაც, რომელსაც ერთი ყურეღა შერჩენია. უფრო სრულად არის მოღწეული დასავლეთის კოშკი, რომელიც ჩრდილოეთის კოშკიდან დაშორებულია 133 მეტრით. ამ კოშკს სამი სართული ახლაც კარგად ეტყობა. მას შესასვლელი ჩრდილო-აღმოსავლეთ მხრიდან აქვს. კარი გამოკვეთილია 2,85 მეტრ სიმაღლეზე, სადაც სპეციალური კიბის გარეშე ასვლა შეუძლებელია. როგორც ჩანს კოშკში ხის კიბით ადიოდნენ.
==ისტორია==
| |||