ალ-ბირუნი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მომხმარებლის 37.232.83.136 ცვლილებების გაუქმება (№3102736)
No edit summary
ხაზი 21:
'''აბუ ლ-რაიჰან მუჰამად იბნ აჰმად ბირუნი''' ([[სპარსული ენა|სპარს]]. ابوریحان محمد بن احمد بیرونی‎‎; დ. [[4 ოქტომბერი]] [[973]], ქალაქი კათი, [[ხვარაზმი]] — გ. [[13 დეკემბერი]], [[1048]]) — სპარსელი მეცნიერი, ენციკლოპედისტი. დაიბადა [[ხვარაზმი|ხვარაზმში]]. წერდა [[არაბული ენა|არაბულ ენაზე]].
 
== ბიოგრაფია ==
== სამეცნიერო მოღვაწეობა ==
ბირუნიმ მრავალმხრივი ნიჭი გამოავლინა მეცნიერების სხვადასხვა დარგში ([[ასტრონომია]], [[მათემატიკა]], [[ფიზიკა]], [[გეოგრაფია]], [[გეოლოგია]], [[მინერალოგია]], [[ეთნოგრაფია]], [[ისტორია]] და [[ქრონოლოგია]]). შუა აღმოსავლეთის სწავლულთაგან პირველმა გამოთქვა ვარაუდი [[მზე|მზის]] გარშემო [[დედამიწა|დედამიწის]] მოქცევისა და ღერძული ბრუნვის შესახებ.
[[ფაილი:Lunar eclipse al-Biruni.jpg|მინი|მარცხნივ|300პქ|მთვარის სხვადასხვა ფაზები. ილუსტრაცია ალ-ბირუნის წიგნიდან]]
ბირუნიმ მრავალმხრივი ნიჭი გამოავლინა მეცნიერების სხვადასხვა დარგში ([[ასტრონომია]], [[მათემატიკა]], [[ფიზიკა]], [[გეოგრაფია]],
[[გეოლოგია]], [[მინერალოგია]], [[ეთნოგრაფია]], [[ისტორია]] და [[ქრონოლოგია]]). შუა აღმოსავლეთის სწავლულთაგან პირველმა გამოთქვა ვარაუდი [[მზე|მზის]] გარშემო [[დედამიწა|დედამიწის]] მოქცევისა და ღერძული ბრუნვის შესახებ.
 
ბირუნი იზიარებდა ძველ ინდოელ სწავლულთა აზრებს და მზე მიაჩნდა ცეცხლოვან სფეროდ, რომლის სინათლეს ბნელი მთვარე და ცთომილები აირეკლავს. მის მიერ განსაზღვრული ეკლიპტიკის ეკვატორთან დახრის კუთხის სიზუსტე ევროპელთათვის საუკუნეების მანძილზე მიუღწეველი რჩებოდა. ორიგინალური მეთოდით განსაზღვრა დედამიწის სფეროს სიდიდე. მისი ასტრონომიული შეხედულებანი ძირითადად გადმოცემულია თხზულებაში „მასუდის კანონი“. ამ უკანასკნელს თან ახლავს [[1029]] [[ვარსკვლავი]]ს კოორდინატთა და ბრწყივალებათა კატალოგი.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ალ-ბირუნი“-დან