ალ-ბირუნი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მომხმარებლის 37.232.83.136 ცვლილებების გაუქმება (№3102736) |
No edit summary |
||
ხაზი 21:
'''აბუ ლ-რაიჰან მუჰამად იბნ აჰმად ბირუნი''' ([[სპარსული ენა|სპარს]]. ابوریحان محمد بن احمد بیرونی; დ. [[4 ოქტომბერი]] [[973]], ქალაქი კათი, [[ხვარაზმი]] — გ. [[13 დეკემბერი]], [[1048]]) — სპარსელი მეცნიერი, ენციკლოპედისტი. დაიბადა [[ხვარაზმი|ხვარაზმში]]. წერდა [[არაბული ენა|არაბულ ენაზე]].
== ბიოგრაფია ==
ბირუნიმ მრავალმხრივი ნიჭი გამოავლინა მეცნიერების სხვადასხვა დარგში ([[ასტრონომია]], [[მათემატიკა]], [[ფიზიკა]], [[გეოგრაფია]], [[გეოლოგია]], [[მინერალოგია]], [[ეთნოგრაფია]], [[ისტორია]] და [[ქრონოლოგია]]). შუა აღმოსავლეთის სწავლულთაგან პირველმა გამოთქვა ვარაუდი [[მზე|მზის]] გარშემო [[დედამიწა|დედამიწის]] მოქცევისა და ღერძული ბრუნვის შესახებ. ▼
▲[[გეოლოგია]], [[მინერალოგია]], [[ეთნოგრაფია]], [[ისტორია]] და [[ქრონოლოგია]]). შუა აღმოსავლეთის სწავლულთაგან პირველმა გამოთქვა ვარაუდი [[მზე|მზის]] გარშემო [[დედამიწა|დედამიწის]] მოქცევისა და ღერძული ბრუნვის შესახებ.
ბირუნი იზიარებდა ძველ ინდოელ სწავლულთა აზრებს და მზე მიაჩნდა ცეცხლოვან სფეროდ, რომლის სინათლეს ბნელი მთვარე და ცთომილები აირეკლავს. მის მიერ განსაზღვრული ეკლიპტიკის ეკვატორთან დახრის კუთხის სიზუსტე ევროპელთათვის საუკუნეების მანძილზე მიუღწეველი რჩებოდა. ორიგინალური მეთოდით განსაზღვრა დედამიწის სფეროს სიდიდე. მისი ასტრონომიული შეხედულებანი ძირითადად გადმოცემულია თხზულებაში „მასუდის კანონი“. ამ უკანასკნელს თან ახლავს [[1029]] [[ვარსკვლავი]]ს კოორდინატთა და ბრწყივალებათა კატალოგი.
|