ტიბერიუსი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 31:
#TIBERIVS CLAVDIVS NERO<br>tɪ'bɛ.ri.ʊs 'klau̯.di.ʊs 'nɛ.roː
#TIBERIVS IVLIVS CAESAR<br>tɪ'bɛ.ri.ʊs 'juː.li.ʊs 'kae̯.sar
#TIBERIVS CAESAR DIVI AVGVSTI F[ILIVS] AVGVSTVS<br>tɪ'bɛ.ri.ʊs 'kae̯.sar 'diː.wiː 'fiː.li.ʊs au̯'gʊs.tʊs</ref><ref group="კ.">ტიბერიუსის ზეობის სახელი ნიშნავს „ტიბერიუს კეისარი, ღვთაებრივი ავგუსტუსის ძე, იმპერატორი“.</ref> დ. [[16 ნოემბერი]], [[ძვ. წ. 42]] — გ. [[16 მარტი]], [[37]]) — [[რომის იმპერია|რომის]] [[რომის იმპერატორი|იმპერატორი]] [[14]]-[[37]] წლებში. დაბადებისას '''ტიბერიუს კლავდიუს ნერონი''', კლავდიუსის გვარით. იგი იყო ტიბერიუს კლავდიუს ნერონისა და ლივია დრუზილას შვილი. დედამისი გაეყარა ნერონს და [[ძვ. წ. 39]] წელს დაქორწინდა ოქტავიანეზე, მომავალ [[ოქტავიანე ავგუსტუსი|ავგუსტუსზე]]. ტიბერიუსი მისი გერი გახდა.
 
მოგვიანებით, ტიბერიუსი დაქორწინდა იულია უფროსზე, ავგუსტუსის ქალიშვილზე სკრიბონიასთან ქორწინებიდან და შემდეგ, ავგუსტუსმა იშვილა კიდევაც, რითაც ტიბერიუსი ოფიციალურად გახდა იულიუსი და მიიღო სახელი '''ტიბერიუს იულიუს კეისარი'''. შემდეგი ოცდაათი წლის განმავლობაში, ტიბერიუსის მომდევნო იმპერატორები აგრძელებდნენ ორივე ოჯახის ამ შერეულ დინასტიას, რომელსაც ისტორიკოსები [[იულიუს-კლავდიუსების დინასტია]]ს უწოდებენ. დინასტიის სხვა იმპერატორებს თუ დავუკავშირებთ, ტიბერიუსი იყო ავგუსტუსის გერი, [[კალიგულა]]ს პაპის ძმა, [[კლავდიუსი]]ს ბიძა მამის მხრიდან და [[ნერონი]]ს პაპის ბიძა.
 
ტიბერიუსი რომის ერთ-ერთი უდიდესი მხედართმთავარი იყო. მან დაიპყრო [[პანონია]], [[დალმაცია (რომის პროვინცია)|დალმაცია]], რეცია და დროებით, გერმანიის ნაწილებიც, რითაც საფუძველი ჩაუყარა იმპერიის ჩრდილოეთ საზღვარს, თუმცა ხალხის მეხსიერებაში იგი მაინც კარჩაკეტილ, პირქუშ მმართველად დარჩა, რომელსაც არასდროს უსურვია იმპერატორობა. [[პლინიუს უფროსი]] მას ''tristissimus hominum''-ს, „ყველაზე პირქუშ ადამიანს“ უწოდებს.<ref>Plinyპლინიუს the Elderუფროსი, ''Naturalბუნების Historiesისტორია'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/L/Roman/Texts/Pliny_the_Elder/28*.html#v XXVIII.5.23]; Capes, [https://books.google.com/books?id=_cwXAAAAIAAJ&pg=PA71 p. 71]</ref>
 
[[23|ახ. წ. 23]] წელს, შვილის, დრუზუს იულიუს კეისრის სიკვდილის შემდეგ, ტიბერიუსი კიდევ უფრო კარჩაკეტილი და გულცივი გახდა. [[26|ახ. წ. 26]] წელს, მან რომი დატოვა და მმართველობა დიდწილად, პრეტორიანელთა არაკეთილსინდისიერ პრეფექტს, [[სეიანუსი|სეიანუსსა]] და კვინტუს ნევიუს სუტორიუს მაკროსმაკრონს ჩააბარა.
 
სიკვდილის შემდეგ, საიმპერატორო ტახტზე ტიბერიუსი თავისმა ძმისშვილიშვილმა, [[კალიგულა]]მ, შეცვალა.<ref name="Tiberius">{{cite web |title=Tiberius |url=http://www.pbs.org/empires/romans/empire/tiberius.html |year=2006|accessdate=2011-02-17}}</ref>
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ტიბერიუსი“-დან