კარლ V: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1:
{{მმ|fdwjk=}}
[[ფაილი:Emperor charles v.png|thumb|კარლ V-ის პორტრეტი; [[ტიციანი]]ს მიერ დახატული]]
'''კარლ''' kjsnCKX k cvk .hkbfdvcjnkncv
'''კარლ V''' ({{lang-la|Carolus V}}, {{lang-nl|Karel V}}, {{lang-fr|Charles V}}, {{lang-de|Karl V}}; დ. [[24 თებერვალი]] [[1500]] [[გენტი]] - გ. [[21 სექტემბერი]] [[1558]] [[ესტრემადურა]] [[ესპანეთი]]) — [[1519]] წლიდან [[საღვთო რომის იმპერია|საღვთო რომის იმპერატორი]] [[ჰაბსბურგები|ჰაბსბურგთა]] დინასტიიდან, ხოლო [[1516]] წლიდან [[ესპანეთი]]ს მეფე, როგორც '''კარლოს I'''. 1556 წელს ის ნებაყოფლობით გადადგა ტახტიდან და [[საღვთო რომის იმპერია]]ში უმცროსი ძმა, [[ფერდინანდ I]] გახდა მემკვიდრე, ხოლო [[ესპანეთი|ესპანეთში]] — შვილი [[ფილიპე II (ესპანეთი)|ფილიპე II]].
 
'''კარლ V''' ({{lang-la|Carolus V}}, {{lang-nl|Karel V}}, {{lang-fr|Charles V}}, {{lang-de|Karl V}}; დ. [[24 თებერვალი]] [[1500]] [[გენტი]] - გ. [[21 სექტემბერი]] [[1558]] [[ესტრემადურა]] [[ესპანეთი]]) — [[1519]] წლიდან [[საღვთო რომის იმპერია|საღვთო რომის იმპერატორი]] [[ჰაბსბურგები|ჰაბსბურგთა]] დინასტიიდან, ხოლო [[1516]] წლიდან [[ესპანეთი]]ს მეფე, როგორც '''კარლოს I'''. 1556 წელს ის ნებაყოფლობით გადადგა ტახტიდან და [[საღვთო რომის იმპერია]]ში უმცროსი ძმა, [[ფერდინანდ I]] გახდა მემკვიდრე, ხოლო [[ესპანეთი|ესპანეთში]] — შვილი [[ფილიპე II (ესპანეთი)|ფილიპე II]].
კარლი იყო [[ფილიპე I (კასტილია)|ფილიპე I-ისა]] (ლამაზი) და [[ხუანა I შეშლილი|ხუანა კასტილიელი]]ს უფროსი ვაჟი. ასევე, იყო [[იზაბელა კასტილიელი]]ს შვილიშვილი. როგორც სამი მონარქიის მემკვიდრე ([[ჰაბსბურგები]]ს, ბურგუნდიული ნიდერლანდებისა და [[კასტილია]]—[[არაგონი]]ს), კარლი მართავდა ცენტრალურ, სამხრეთ და დასავლეთ ევროპას; ასევე ესპანურ კოლონიებს [[ამერიკა]]სა და [[აზია]]ში. როგორც [[კასტილია|კასტილიის]], [[არაგონი]]ისა და [[ლეონის პროვინცია|ლეონის პროვინციის]] ერთპიროვნული მმართველი, ის გახდა [[ესპანეთი]]ს პირველი მეფე. [[1519]] წელს, კარლი გახდა [[საღვთო რომის იმპერია|საღვთო რომის იმპერატორი]] და [[ავსტრია|ავსტრიის]] ერცჰერცოგი. კარლის გავლენის ქვეშ მოექცა ევროპის, ამერიკისა და შორეული აღმოსავლეთის მიწები, საერთო ჯამში დაახლოებით ოთხ მილიონი კვადრატული კილომეტრის ფართობით.
 
კარლი იყო [[ფილიპე I (კასტილია)|ფილიპე I-ისა]] (ლამაზი) და [[ხუანა I შეშლილი|ხუანა კასტილიელი]]ს უფროსი ვაჟი. ასევე, იყო [[იზაბელა კასტილიელი]]ს შვილიშვილი. როგორც სამი მონარქიის მემკვიდრე ([[ჰაბსბურგები]]ს, ბურგუნდიული ნიდერლანდებისა და [[კასტილია]]—[[არაგონი]]ს), კარლიკარლ მართავდა ცენტრალურ, სამხრეთ და დასავლეთ ევროპას; ასევე ესპანურ კოლონიებს [[ამერიკა]]სა და [[აზია]]ში. როგორც [[კასტილია|კასტილიის]], [[არაგონი]]ისა და [[ლეონის პროვინცია|ლეონის პროვინციის]] ერთპიროვნული მმართველი, ის გახდა [[ესპანეთი]]ს პირველი მეფე. [[1519]] წელს, კარლი გახდა [[საღვთო რომის იმპერია|საღვთო რომის იმპერატორი]] და [[ავსტრია|ავსტრიის]] ერცჰერცოგი. კარლის გავლენის ქვეშ მოექცა ევროპის, ამერიკისა და შორეული აღმოსავლეთის მიწები, საერთო ჯამში დაახლოებით ოთხ მილიონი კვადრატული კილომეტრის ფართობით.
 
გამეფებიდან მალევე კარლმა წამოიწყო [[იტალიური ომები]] საფრანგეთის წინააღმდეგ. უდიდესი ხარჯების მიუხედავად, საომარი მოქმედებები წარმატებული აღმოჩნდა. [[1525]] წელს, [[პავიის ბრძოლა|პავიის ბრძოლის]] შემდეგ, კარლის ჯარებმა დაიმორჩილეს [[მილანი]] და [[ფრანშ-კონტე]], რომლებიც ფრანგული ძალების ერთ-ერთი მთავარი დასაყრდენი იყო. კარლის მეტოქემ [[სულეიმან I]]-მა[[1526]] წელს მოახერხა უნგრეთის დაპყრობა და ქრისტიანთა დამარცხება. თუმცა, [[1529]] წელს, [[ოტომანთა იმპერია|ოტომანთა]] მცდელობა აეღოთ [[ვენა]] მარცხით დასრულდა.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/კარლ_V“-დან