მინერალები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
clean up, removed: {{Link GA|lv}} using AWB
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Different minerals.jpg|thumb|300px|მინერალები]]
'''მინერალი''' ([[ფრანგ.]] mineral < გვიანდ. [[ლათ.]] minera - მადანი), ბუნებრივი წარმონაქმნია,წარმონაქმნი რომელიც ყალიბდება [[დედამიწა|დედამიწის]] (ან სხვა კოსმოსური სხეულის) ზედაპირზე ან მის წიაღში მიმდინარე ფიზიკურ-ქიმიურ პროცესების შედეგად და ქიმიური შედგენილობათა და ფიზიკური თვისებებით თითქმის ერთგვაროვანია. მინერალები უმთავრესად მყარი სხეულებია (კრისტალური, ზოგჯერ ამორფული). ერთადერთი თხევადი მინერალია თვითნაბადი [[ვერცხლისწყალი]].
 
ერთნაირი შედგენილობის მარილების მოდიფიკაციები, რომელთაც სხვადასხვა სტრუქტურა აქვს ([[პოლიზორფოზმი]]), სხვადასხვა მინერალის სახეობას განეკუთვნება (მაგ., [[ალმასი]] და [[გრაფიტი]]), ხოლო მინერალის იზომორფული მწკრივების წევრებს ([[იზომორფოზი]]) მიაკუთვნებენ ერთ მინერალის სახეობას (მაგ., [[პლაგიოკლაზმები]]). მინერალის სახეობის ფარგლებში ხშირად გამოყოფენ სახესხვაობებს, რომლებიც ერთმანეთისაგან განსხვავდება ქიმიური შედგენილობის მცირეოდენი სხვადსხვაგვარობით, ზოგიერთი ფიზიკური თვისებით ან მორფოლოგიით (მაგ., კვარცის სახესხვაობებია [[მთის ბროლი]], [[ამეთვისტო]], [[ქალცედონი]]). ბუნებაში ამჟამად დაახლოებით 2500 მინერალის სახეობაა ცნობილი.
 
მინერალთა უმრავლესობა იონური და კოვალენტური ნაერთებია, ნაკლებად არის განვითარებული ლითონთშორისი ნაერთებიხოლო მოლეკულური მეტად იშვიათია. მინერალთა რეალურ სტრუქტურას რეალურ სტრუქტურას ახასიათებს დეფექტები და დისლოკაციები, გარკვეული მოუწესრიგებლობა.მინერალების სტრუქტურის ზოგიერთი ელემენტი გადაადგილებულია რაც იწვევს პოლიტიპიურ მოდიფიკაციათა წარმოქმნას. ქიმიურ ელემენტთა როლი მინერალთა სტრუქტურაში სხვადასხვაა: ერთიანი-მთავარი ელემენტები განსაზღვრავენ მინერალთა ძირითად შედგენილობას მეორენი რომელთა თვისებანი მთავარ ელემენტთა თვისებების მსგავსია მინერალებში გვხვდება როგორც იზომორფული მინარევები( მაგ: Ge, In, Pd, Cd, Ga, Ti, Se, I, BR, Re, Rb და სხვა )
 
{{ესკიზი-გეოლოგია}}
== იხილეთ აგრეთვე ==
{{ქიმია}}
*[[მინერალების სია]]
*[[პოლიმორფიზმი (ქიმია)|პოლიმორფიზმი]]
 
== ლიტერატურა ==
*{{cite book |last1=Busbey|first1=A.B.|last2=Coenraads |first2= R.E. |last3=Roots|first3=D. |last4=Willis|first4=P. |title= Rocks and Fossils | date= 2007 |publisher= Fog City Press |location= San Francisco |isbn= 978-1-74089-632-0}}
*{{cite book|last1=Chesterman|first1=C.W.|last2=Lowe|first2=K.E.|title=Field guide to North American rocks and minerals|publisher=Random House of Canada|location=Toronto|date=2008|ISBN=0-394-50269-8}}
*{{cite book|title=Mineralogy and Optical Mineralogy|last1=Dyar|first1=M.D.|last2=Gunter|first2=M.E.|publisher=[[ამერიკის მინერალოგიური ასოციაცია]]|location=Chantilly, Virginia|date=2008|ISBN=978-0-939950-81-2}}
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
{{Commons category|Minerals}}
{{Wikibooks|Historical Geology|Minerals}}
* [http://mindat.org Mindat mineralogical database], largest mineral database on the Internet
* [http://webmineral.com "Mineralogy Database"] by David Barthelmy (2009)
* [http://www.minsocam.org/MSA/collectors_corner/id/mineral_id_keyi1.htm "Mineral Identification Key II"] Mineralogical Society of America
* [http://rruff.geo.arizona.edu/AMS/amcsd.php "American Mineralogist Crystal Structure Database"]
* [https://webcast.stsci.edu/webcast/detail.xhtml?talkid=4006 Minerals and the Origins of Life]
 
[[კატეგორია:მინერალები|*]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მინერალები“-დან