ვესპასიანე: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 28:
'''ვესპასიანე''' ({{lang-la|Titus Flāvius Caesar Vespasiānus Augustus}} ''ტიტუს ფლავიუს კეისარ ვესპასიანუს ავგუსტუსი''; დ. [[17 ნოემბერი]], [[9]] — გ. [[23 ივნისი]], [[79]]<ref>Levick, ''Vespasian'', xxi & 4</ref>) — [[რომის იმპერია|რომის]] [[რომის იმპერატორების სია|იმპერატორი]] [[69]]-[[79]] წლებში. [[ფლავიუსები]]ს დინასტიის დამაარსებელი, რომელიც იმპერიას 27 წლის განმავლობაში მართავდა. ვესპასიანე წარმოშობით მეცხენეთა ოჯახიდან იყო, რომელმაც სენატორთა რანგს [[იულიუს-კლავდიუსების დინასტია|იულიუს-კლავდიუსების დინასტიის]] იმპერატორთა დროს მიაღწია. მიუხედავად იმისა, რომ მან წარმატებას მიაღწია საჯარო სამსახურში და 51 წელს კონსულიც გახდა, ვესპასიანე ცნობილი მისი სამხედრო წარმატებებით გახდა: იგი იყო [[რომის II ლეგიონი]]ს ლეგატი რომაელთა ბრიტანეთში შეჭრისას<ref>Levick, ''Vespasian'', 16.</ref> და დაიმორჩილა იუდეა ებრაელთა 66 წლის აჯანყებისას.<ref>Levick, ''Vespasian'', 29–38.</ref>
როდესაც ვესპასიანემ ებრაელთა აჯანყებისას [[იერუსალიმი|იერუსალიმს]] ალყა შემოარტყა, იმპერატორმა [[ნერონი|ნერონმა]] თავი მოიკლა და იმპერია [[ოთხი იმპერატორის წელი|ოთხი იმპერატორის წლის]] სახელით ცნობილ სამოქალაქო ომში ჩაძირა. მას შემდეგ, რაც [[გალბა]] და [[ოტონი]] მიყოლებით გარდაიცვალნენ ხანმოკლე მმართველობის შემდეგ, 69 წლის აპრილში [[ვიტელიუსი]] მესამე იმპერატორი გახდა, რის საპასუხოდაც, რომაული ეგვიპტისა და იუდეის ლეგიონებმა თავიანთი მთავარსარდალი, ვესპასიანე, იმპერატორად გამოაცხადეს 69 წლის 1 ივლისს.<ref>Levick, ''Vespasian, '' 43.</ref> იმპერატორის ძალაუფლებისათვის ბრძოლაში ვესპასიანე შეუკავშირდა სირიის მმართველ მუციანუსსა და პანონიის სარდალ პრიმუსს, ხოლო იერუსალიმის ალყის გასაგრძელებლად თავისი ვაჟი, [[ტიტუსი]] დატოვა. პრიმუსი და მუციანუსი მეთაურობდნენ ფლავიუსების ძალებს ვიტელიუსის წინააღმდეგ, ხოლო ვესპასიანემ
ვესპასიანეს ათწლიანი მმართველობის შესახებ მცირე ინფორმაციაა შემორჩენილი. მან განახორციელა რომის ფინანსური სისტემის რეფორმა იუდეის კამპანიის წარმატებით დასრულების შემდეგ და რამდენიმე ამბიციური სამშენებლო პროექტის ინიციატივით გამოვიდა. სწორედ მისი აგებულია ფლავიუსების ამფითეატრი, რომელიც დღეს
== წყაროები ==
|