საქართველო XVIII საუკუნეში: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 53:
ირანის ამიერკავკასიის სამფლობელო მრავალ წვრილ-წვრილ სახანოდ დაიშალა. მათ შორის ყველაზე ძლიერი ქართლ-კახეთის სამეფოები იყო. ეს ვითარება ერეკლემ კარგად გამოიყენა თავისი მდგომარების განსამტკიცებლად.
 
თეიმურაზის ირანში ყოფნის დროს ერეკლეს აუჯანყდა ვახტანგ VI-ის ძმისშვილი გამაჰმადიანებული [[აბდულა-ბეგი|აბდულა-ბეგ]] იესეს ძე. მეფე ერეკლემ თბილისის კართან სასტიკად დაამარცხა აბდულა-ბეგის ჯარი. შემდეგ ერეკლე შევიდა თბილისში და ქალაქიდან განდევნა ყიზილბაშები, ერეკლემ აიღო [[მეტეხის ციხე|მეტეხის]] და [[თაბორი (თბილისი)|თაბორის]] ციხეები, ამ ბრძოლაში განსაკუთრებული სიმამაცით გამოიჩინაგამოირჩა თავი გლეხმაგლეხი შავერდა მღებრიშვილმამღებრიშვილი რომელიც პირველი ავარდა კოშკზე და ეკვეთა მტერს. გამარჯვებამ დიდი სახელი მოუპოვა ერეკლეს. მეზობელი სახალოების მმართველები ერეკლესთან დაახლოებას და მოკავშირეობას ცდილობდნენ. შაჰის კარი საქართველოსთან ურთიერთობის გაფუჭებას ერიდებოდა და მხოლოდ მცირე მოთხოვნილებით კმაყოფილდებოდა. [[1748]] წელს ერეკლემ ირანის შაჰს მხოლოდ რამდენიმე მხევალი და 100 მეომარი გაუგზავნა ყულის ჯარში სამსარად. ეს იყო უკანასკნელი გადახდილი ხარკი. ამის შემდეგ ქართლ-კახეთს ირანისთვის ხარკი აღარ გადაუხდია. შაჰის თხოვნით ერეკლემ მცირე ხნით თბილისის ციხეებში ჩააყენა 300 ყიზილბაში მეომარი,მაგრამ [[1749]] წელს როდესაც თეიმურაზი დაბრუნდა ყიზილბაშებმა თბილისი დატოვეს. ქართლ-კახეთი გათავისუფლდა ირანის ბატონობისგან , თუმცა თეიმურაზ II მაინც ატარებდა [[ვალი|გურჯისტანის ვალის]] ტიტულს, რაც მას ირანისადმი გარკვეულ ვალდებულებებს აკისრებდა .
გაძლიერებულმა ქართლ-კახეთმა მალე თავის გავლენის და მფარველობის ქვეშ მოაქცია მეზობელი სახანოები. 1749 წელს [[ერევნის სახანო|ერევნის ხანმა]] ქართლ-კახეთის მეფეებს დახმარებისთვის მიმართა. მის წინააღმდეგ მომთაბარე თარაქამას თურქმანული ტომები დაძრულიყვნენ . ქართველებმა სომხებთან ერთად დაამარცხეს მომთაბარეები, ამის შემდეგ ერევნის სახანო ქართლ-კახეთის მფარველობაში შევიდა. მალე საქართველოს მფარველობა [[ნახიჭევნის სახანო|ნახიჭევნის ხანმა]] , ხოლო [[1750]] წელს [[განჯის სახანო|განჯის სახანომაც]] აღიარა.