უგანდა: განსხვავება გადახედვებს შორის

უგანდის ტერიტორიაზე მცხოვრები ადამიანები 1700–2300 წლის წინ შემგროვებლობითა და ნადირობით იყვნენ დაკავებულნი. შემდგომში ქვეყნის სამხრეთ ნაწილზე დასახლდნენ [[ბანტუ (ენა)|ბანტუს ენაზე]] მოლაპარაკე აფრიკელები, რომლებიც სავარაუდოდ ცენტრალური და დასავლეთ [[აფრიკა|აფრიკიდან]] უნდა ყოფილიყვნენ<ref name="living_enc">{{cite web|url=http://www.africa.upenn.edu/NEH/uethnic.htm|title=East Africa Living Encyclopedia – Ethnic Groups|publisher=African Studies Center, University of Pennsylvania}}</ref><ref name="phil">Martin, Phyllis and O'Meara, Patrick (1995). ''Africa''. 3rd edition. Indiana University Press. ISBN 0253209846.</ref>. ამ ხალხმა კარგად იცოდა [[რკინა|რკინის]] მოპოვება და მისი შემდგომი დამუშავება–გამოყენებადამუშავება-გამოყენება. გარდა ამისა, მათ ადგილობრივებს ჩამოუყალიბეს ახალი პოლიტიკური და სოციალური იდეები. უკვე [[კიტარას იმპერია]] XIV-XV საუკუნეებში წარმოადგენს ადრეული ორგანიზაციის ფორმას. კიტარას იმპერიას შემდგომში მოჰყვება [[ბუონო კიტარას იმპერია|ბუონო კიტარას]], ხოლო უკანასკნელ საუკუნეებში [[ბუგანდას იმპერია|ბუგანდასა]] და [[ანკოლეს იმპერია|ანკოლეს იმპერიები]]<ref name="Mwambutsya">{{cite journal|author=Mwambutsya, Ndebesa|url=http://www.ossrea.net/eassrr/jan91/mwambuts.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080131112357/http://www.ossrea.net/eassrr/jan91/mwambuts.htm|archivedate=31 January 2008|title=Pre-capitalist Social Formation: The Case of the Banyankole of Southwestern Uganda|journal=Eastern Africa Social Science Research Review|volume=6|issue=2; 7 no. 1|date=June 1990 and January 1991|pages=78–95}}</ref>.

[[1966]] წელს [[მილტონ ობოტე]]მ ჩამოაგდო პრეზიდენტი. პარლმანეტმა შეცვალა [[კონსტიტუცია]] და მილტონ ობოტე გახდა ქვეყნის ახალი პრეზიდენტი<ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2963.htm|title=Department of State. Background Note: Uganda|publisher=State.gov|date=3 February 2010|accessdate=3 May 2010}}</ref>, ამის შემდგომ იწყება გადატრიალებების ერა და გრძელდება ვიდრე [[1980]]-იანი წლების შუა ხანებამდე. ობოტე ორჯერ იქნა გადაყენებული, ორივეჯერ სამხედრო გადატრიალების გზით, თუმცა ობოტეს რეჟიმს ზურგს უმაგრებდა და იარაღით ამარაგებდა [[საბჭოთა კავშირი]]. უგანდის მეზობელი [[ტანზანია]] ამ დროს [[ჩინეთი|ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის]] მოკავშირეა, [[საბჭოთა კავშირი]] კი ყველანაირად ცდილობდა უგანდაში არ გავრცელებულიყო [[ჩინეთი]]ს გავლენა. [[1971]] წელს ხელისუფლება გადადის [[იდი ამინი]]ს ([[1925]]-[[2003]]) ხელში. მისი სამხედრო რეჟიმი რვა წლის განმავლობაში მართავდა ქვეყანას<ref name="loc">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/ugtoc.html "A Country Study: Uganda"], ''[[Library of Congress]] Country Studies''</ref>, მას იარაღით ამარაგებდა მისი მოკავშირე, [[ლიბია|ლიბიელი]] დიქტატორი [[მუამარ კადაფი]], თუმცა მოგვიანებით მათი ურთიერთობა გაფუჭდა, რაშიც საბჭოთა კავშირის ხელი ერია. ამინის რეჟიმმა დაახლოებით 300 000 უგანდელის სიცოცხლე შეიწირა. მისი მმართველობის დროს ქვეყნიდან განიდევნა ინდოელი უმცირესობა, ხოლო ქვეყნის ეკონომიკა განადგურდა<ref>[http://www.theage.com.au/news/business/uk-indians-taking-care-of-business/2006/03/07/1141701511987.html "UK Indians taking care of business"], ''The Age'' (8 March 2006). Retrieved 24 March 2013.</ref>. ამინის მმართველობა დასრულდა [[1973]] წელს, [[უგანდა-ტანზანიის ომი]]ს შემდგომ, რომელშიც უგანდა დამარცხდა. [[ტანზანია|ტანზანიის]] შეიარაღებულ ძალებს ამ ომში ემხარებოდნენ უგანდიდან დევნილებიც. ომის შემდეგ ხელისუფლებაში კვლავ ობოტე ბრუნდება, რომელიც [[1985]] წელს კიდევ ერთხელ ჩამოაგდო ტახტიდან გენერალმა [[ტიტო ოკელო]]მ და ხელისუფლების სათავეშიც იგი მოვიდა, თუმცა მცირე ხნით, სულ რაღაც [[6]] თვეში თავად იგიც იქნა გადაყენებული ნაციონალური წინააღმდეგობის არმიის მიერ ე. წ. „ბუშის ომის“ დროს. ამ ძალების სათავეში იდგა უგანდის ამჟამინდელი პრეზიდენტი [[იოვერი მუსევენი]] და სხვადასხვა აჯანყებული დაჯგუფები, მათ შორის [[ენდრიუ კაიირა]]ს ფედერალურ–დემოკრატიულიფედერალურ-დემოკრატიული მოძრაობა.