უგანდა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
GiorgiXIII (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
GiorgiXIII (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 59:
== ისტორია ==
უგანდის ტერიტორიაზე მცხოვრები ადამიანები 1700–2300 წლის წინ შემგროვებლობითა და ნადირობით იყვნენ დაკავებულნი. შემდგომში ქვეყნის სამხრეთ ნაწილზე დასახლდნენ [[ბანტუ (ენა)|
[[ფაილი:Ugandis ruqa.JPG|მინი|360პქ|left|უგანდის რუკა]]
ნილოსელი ხალხი, როგორებიც არიან [[ლუო (ხალხი)|ლუო]] და [[ატეკერი]], ამ ტერიტორიებზე მოვიდნენ ჩრდილოეთიდან, დაახლოებით ჩვენი წელთაღრიცხვით [[120]] წელს. ისინი მისდევდნენ მესაქონელობას და ძირითადად დასახლდნენ ქვეყნის ჩრდილოეთ და აღმოსავლეთ ნაწილში. ზოგიერთმა ლუოს ტომიდან დაიპყრო ბუნიოროს ტერიტორია და [[ასიმილაცია (ეთნოგრაფია)|ასიმილაცია]] განიცადა ადგილობრივებთან, ბანტუს ენაზე მოლაპარაკე ხალხთან, მათ წარმოშვეს [[ბაბიიტოს დინასტია]]. ლუოს ხალხის მიგრაცია გაგრძელდა [[XVI საუკუნე]]მდე. ატეკერებმა კი დაიკავეს ქვეყნის ჩრდილო–აღმოსავლეთი ტერიტორიები და შეერწყნენ ლუოს ხალხს ტბა [[კიოგა|კიოგას]] ჩრდილოეთ ტერიტორიებზე.
[[1830]] წელს [[არაბები|არაბი]] ვაჭრები მოადგნენ [[აღმოსავლეთ აფრიკა|აღმოსავლეთ აფრიკის]] სანაპიროებს. [[1860]] წელს კი მათ მოჰყვნენ [[ბრიტანელები|ბრიტანელი]] მოგზაურნი და მკვლევარნი, რომლებსაც სურდათ მოეძებნათ [[ნილოსი|ნილოსის]] სათავე. [[1877]] წელს უგანდაში ჩამოდიან [[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტი]] [[მისიონერობა|მისიონერები]], ხოლო [[1879]] წელს – [[კათოლიციზმი|კათოლიკე]] მისიონერები. [[1894]] წლიდან ქვეყანა იმართება [[გაერთიანებული სამეფო]]ს მიერ, როგორც მისი [[პროტექტორატი]]. [[1914]] წელს, სხვადასხვა ტერიტორიების მიერთების შემდგომ ქვეყანას უგანდა ეწოდა. [[1900]]–[[1920]] წლებში გავრცელდა საშინელი ეპიდემია — [[აფრიკული ტრიფანოსომოზი]], რომელმაც 250 000 ადამიანზე მეტი იმსხვერპლა.
[[1963]] წელს მოხდა კონსტიტუციის ცვლილება რათა ხელშეწყობილ ყოფილიყო ალიანსი უგანდის სახალხო კონგრესსა და კაბაკა იეკას პარტიას შორის. ამის შემდგომ იქმნება [[პრეზიდენტი]]სა და ვიცეპრეზიდენტის პოსტები. პრეზიდენტი გახდა [[ედუარდ
[[1966]] წელს [[მილტონ
პრეზიდენტი მუსევენი ხელისუფლების სათავეშია [[1986]] წლიდან. [[1990]]–იანი წლების შუა ხანებში მას დასავლეთში მოიხსენიებდნენ ერთ–ერთს აფრიკელი ლიდერების ახალი თაობიდან. მისი პრეზიდენტობის პერიოდში ის ჩაერია [[კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში]] მიმდინარე სამოქალაქო ომში და დიდი ტბების რაიონში არსებულ სხვადასხვა კონფლიქტში, მათ შორის სამოქალაქო ომშიც, რომელიც წარმოებდა [[ლორდის წინააღმდეგობრივი არმია|ლორდის წინააღმდეგობრივი არმიის]] წინააღმდეგ. ამ არმიას ბრალი ედებოდა უამრავ კრიმინალურ საქმიანობაში, მათ შორის ბავშვთა მონობასა და მასობრივ მკვლელობებში.
|