ვიკიპედია

ორომიის რეგიონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ადმინისტრაციული ერთეული|ეთიოპია
|მშობლიური სახელი = [[ორომო (ენა)|ორ.]] Oromiyaa<br/>{{lang-am|ኦሮሚያ ክልል}}
|ქართული სახელი = ორომიის რეგიონი
|დროშა = Flag of the Oromia Region.svg
|გერბი =
|ქვეყანა = ეთიოპია
|ჰიმნი =
|სტატუსი = რეგიონი
|შედის =
|მოიცავს = 21 ადმინისტრაციული ზონა
|დედაქალაქი = [[ადის-აბება]] ''(იურიდიული)'', [[ადამა]] ''(დე-ფაქტო)''
|მსხვილი ქალაქი =
|მსხვილი ქალაქები =
|თარიღი =
|მეთაური =
|მეთაური 2 =
|მშპ =
|მშპ წელი =
|მშპ ადგილი =
|მშპ ესმ =
|ენა =
|ენები =
|მოსახლეობა = 27,158,47132 815 995
|აღწერის წელი = 20072014
|ადგილი მოსახლეობით = 1
|ეროვნული შემადგენლობა =
|სიმჭიდროვე =77 115,33
|აღმსარებლობა =
|ფართობი = 353.632284 537,84
|ადგილი ფართობით = 1
|ფართობის პროცენტი =
|მაქსიმალური სიმაღლე =
|საშუალო სიმაღლე =
|მინიმალური სიმაღლე =
|განედი =
|გრძედი =
|რუკა = Ethiopia-Oromia.png
|დროის სარტყელი= = [[UTC+3]]
|აბრევიატურა =
|ISO = ET-OR
|FIPS =
|სატელეფონო კოდი =
|საფოსტო ინდექსები =
|ინტერნეტ-დომენი =
|საავტომობილო სანომრე ნიშნები =
|საიტი =
|კატეგორია ვიკისაწყობში =
|პარამეტრი1 =
|შენიშვნა =
}}
'''ორომიის რეგიონი''' –([[ორომო (ენა)|ორ.]] Oromiyaa, {{lang-am|ኦሮሚያ ክልል}}) — [[ეთიოპია|ეთიოპიის]] [[ეთიოპიის რეგიონები|რეგიონი]]. მისი დე-ფაქტო დედაქალაქია — [[ადამა]]., მოსახლეობადე-იურე 27,158,471— ([[2007ადის-აბება]]), რითაც პირველია ქვეყნის რეგიონებს შორის, ფართობი 353.632 კმ².მოსახლეობა იგი— გადაჭიმულია32 ქვეყნის815 დასავლეთ995 საზღვრიდან,ადამიანი<ref სამხრეთ-დასავლეთname="Federal საზღვრამდე.Demographic რეგიონიRepublic ესაზღვრებაof ქვეყნისEthiopia დანარჩენ ყველა რეგიონს, [[ტიგრაის რეგიონი]]ს გარდა.
Central Statistical Agency">{{cite web|title=Federal Demographic Republic of Ethiopia Central Statistical Agency – Population Projection of Ethiopia for All Regions At Wereda Level from 2014 – 2017|url=http://www.csa.gov.et/images/general/news/pop_pro_wer_2014-2017|work=2014 Population and Housing Census of Ethiopia|publisher=[[Central Statistical Agency (Ethiopia)|CSA]]|year=2014|accessdate=1 October 2014}}</ref> ([[2014]] წელი), რითაც პირველია ქვეყნის რეგიონებს შორის, ფართობი — 284 537,84 კმ²<ref>[http://www.csa.gov.et/images/documents/pdf_files/nationalstatisticsabstract/2011/2011%20population.pdf 2011 National Statistics]</ref>. იგი გადაჭიმულია ქვეყნის დასავლეთ საზღვრიდან, სამხრეთ-დასავლეთ საზღვრამდე. რეგიონი ესაზღვრება ქვეყნის დანარჩენ ყველა რეგიონს, [[ტიგრაის რეგიონი]]ს გარდა, ხოლო მეზობელი ქვეყნებიდან ესაზღვრება [[კენია]]ს და [[სამხრეთი სუდანი|სამხრეთ სუდანს]].
 
XXI საუკუნემდე ორომიის ადმინისტრაციული ცენტრი იყო ქალაქი [[ადის-აბება]], რომლის დასახელებაც [[ორომო (ენა)|ორომოს ენაზე]] გამოითქმის, როგორც — ფინფინი. ორომიის ადმინისტრაციული ცენტრის გადატანამ [[ადამა]]ში გამოიწვია მრავალრიცხოვანი კამათი. 2005 წლის 10 ივნისს [[ორომოს ხალხის დემოკრატიული ორგანიზაცია|ორომოს ხალხის დემოკრატიულმა ორგანიზაციამ]], რომელიც ქვეყნის მმართველი კოალიციის ნაწილია, განაცხადა, რომ ის აპირებს გადაიტანოს ორომიის ადმინისტრაციული ცენტრი უკან ადის-აბებაში.
 
== მოსახლეობა ==
2007 წლის მონაცემებით რეგიონის მოსახლეობა შეადგენს 27 158 471 ადამიანს, ქალაქის მოსახლეობა შეადგენს — 11,3 %-ს (3 370 040 ადამიანი). მოსახლეობის საშუალო სიმჭიდროვეა 91,09 ად./კმ². რეგიონში აღრიცხულია 5 590 530 ცალკეული მეურნეობა, ასე რომ, საშუალოდ 4,8 ადამიანი მოდის ერთ მეურნეობაზე. ძირითადი ეთნიკური ჯგუფებია: [[ორომოები]] — 87,8 %, [[ამჰარები]] — 7,22 %, [[გურაგელები]] — 0,93 % და სხვა. დღეისათვის [[ორომო (ენა)|ორომოს ენის]] დამწერლობა ხდება ლათინური ასოებით და ეს არის ყველაზე უფრო გავრცელებული ენა რეგიონში, რაც შეადგენს რეგიონის მოსახლეობის სალაპარაკო ენის 83,5 %-ს. სხვა მსხვილი ენებია: [[ამჰარული ენა]] — 11 %, [[გურაგა ენა|გურაგული ენა]], [[ჰადია ენა|ჰადიას ენა]] და [[გედეო ენა|გედეოს ენა]] — 0,98 % და [[ტიგრინია ენა|ტიგრინიული ენა]] — 0,25 %. მოსახლეობის 47,5 % [[მუსლიმი|მუსულმანია]]; 30,5 % — [[ქრისტიანობა|ქრისტიანი]]-[[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტი]]; 17,7 % — [[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტი]]; მოსახლეობის დაახლოებით 3,3 % მიეკუთვნება ტრადიციულ აფრიკულ რელიგიებს. რელიგიური სურათი ქალაქის რაიონებში მკვეთრად განსხვავებულია, აქ ქრისტიანი-მონოფიზიტები შეადგენენ 51,2 %-ს; მუსულმანები — 29,9 %-ს; პროტესტანტები — 17,5 %-ს; სხვა რელიგიური ჯგუფები — 1,5 %-ს.
 
1994 წლის აღწერის მონაცემებით რეგიონის მოსახლეობა შეადგენდა 18 732 525 ადამიანს, ქალაქის მოსახლეობა იყო დაახლოებით 14 %. რეგიონში ძირითადი ენაა — [[ორომო (ენა)|ორომო]] (რეგიონის მთლიანი მოსახლეობის დაახლოებით 83,5 %), დაახლოებით 11 % ლაპარაკობს [[ამჰარული ენა|ამჰარულ ენაზე]].
 
CSA-ს 2004 წლის მონაცემებით, მოსახლეობის მხოლოდ დაახლოებით 32 %-ს აქვს შესაძლებლობა ისარგებლოს სუფთა სასმელი წყლით (23,7 % სოფლებში და 91 % ქალაქებში). განათლების დონე შეადგენს 61,5 %-ს მამაკაცებისათვის და 29,5 %-ს ქალებისათვის. ბავშვთა სიკვდილიანობა შეადგენს 76 ბავშვს 1000 დაბადებულიდან (რაც, ქვეყნის საშუალოზე მაჩვენებელზე მაღალია — 77 ბავშვი 1000 დაბადებულზე).
 
== ადმინისტრაციული დაყოფა ==
* [[ადამა (ზონა)|ადამა]] (Adama)
* [[არსი (ზონა)|არსი]] (Arsi)
* [[ბალე (ზონა)|ბალე]] (Bale)
* [[ბორენა (ზონა)|ბორენა]] (Borena)
* [[ბურაუ]] (Burayu)
* [[აღმოსავლეთი ჰარარგე]] (Misraq Hararghe)
* [[აღმოსავლეთი შევა]] (Misraq Shewa)
* [[აღმოსავლეთი ველეგა]] (Misraq Welega)
* [[გუჯი]] (Guji)
* [[ჰორო-გუდრუ-ველეგა]] (Horo Gudru Welega)
* [[ილუბაბორი]] (Illubabor)
* [[ჯიმა (ზონა)|ჯიმა]] (Jimma)
* [[ჯიმა-სპეციალური ზონა]] (Jimma Special-Zone)
* [[კელემ-ველეგა]] (Kelem Welega)
* [[ორომია (ზონა)|ორომია]] (Oromia)
* [[ჩრდილოეთ შევა]] (Semien Shewa)
* [[სამხრეთ-დასავლეთი შევა]] (Debub Mirab Shewa)
* [[დასავლეთი არსი]] (Mirab Arsi)
* [[დასავლეთი ჰარარგე]] (Mirab Hararghe)
* [[დასავლეთი შევა]] (Mirab Shewa)
* [[დასავლეთი ველეგა]] (Mirab Welega)
 
==იხილეთ აგრეთვე==
* [[ეთიოპიის რეგიონები]]
 
== რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.oromiya.gov.et/ Oromia State Government]
* [http://www.ocha-eth.org/Maps/downloadables/OROMIYA.pdf Map of Oromia Region at UN-OCHA] (PDF ფაილი)
* [http://www.dppc.gov.et/downloadable/map/administrative/Atlas_Oromiya.pdf Map of Oromia Region at DPPA of Ethiopia] (PDF ფაილი)
* [http://www.ethiopar.net/type/English/basinfo/infoormy.htm FDRE States: Basic Information - Oromia]
 
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
 
{{ეთიოპიის რეგიონები}}
 
[[კატეგორია:ეთიოპიის რეგიონები]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ორომიის_რეგიონი“-დან