სომხეთის საპრეზიდენტო არჩევნები (2013): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 17:
<!--კანდიდატი2-->
|სურათი2 = [[ფაილი:Raffi Hovannisian 2013 - 2.png|135პქ]]
|ნომინანტი2 = [[რაფი ჰოვანისიანიოვანისიანი]]
|პარტია2 = მემკვიდრეობა (სომხეთი)
|მოსახლეობის ხმები2 = 539,672
ხაზი 37:
}}</ref><ref>{{cite news|title=Apathy before the presidential election|url=http://www.1in.am/eng/armenia_politics_5317.html|accessdate=5 February 2013|date=19 November 2012|agency=''[[1in.am]]''}}</ref>.
 
[[2013]] წლის [[31 იანვარი|31 იანვარს]] კანდიდატი [[პარუირ ჰაირიკიანი]] დაჭრეს, მაგრამ ის მალე გამოჯანმრთელდა და ორ მთავარ ოპოზიციონერ კანდიდატს [[რაფი ჰოვანისიანიოვანისიანი|რაფი ჰოვანისიანსაოვანისიანსა]] და [[ჰრანტ ბაგრატიანი|ჰრანტ ბაგრატიანს]] პრეზიდენტ სარქისიანის დასამარცხებლად ერთიან ოპოზიციურ კანდიდატზე შეჯერებისაკენ მოუწოდა. [[10 თებერვალი|10 თებერვალს]], მან არჩევნების 14 დღით გადადების მოთხოვნით საკონსტიტუციო სასამართლოს მიმართა და განაცხადა, რომ ის კვალავ წამოაყენებს საკუთარ კანდიდატურას იმ შემთხვევაში თუ სამი ოპოზიციური ძალა ერთ საერთო კანდიდატზე შეთანხმდებოდა, მაგრამ მეორე დრეს მან სარჩელი უკან გაიტანა.
 
არჩევნები მოქმედ პრეზიდენტ სარქისიანის გამარჯვებით დასრულდა. მან ამომრჩეველთა ხმების 59% მიიღო. ჰოვანისიანი მეორე ადგილზე გავიდა 37%-ით, ხოლო დანარჩენმა კანდიდატებმა საერთო ხმების 4%-ზე ნაკლები აიღეს<ref>{{cite news|title=Armenian President Sargsyan Secures Second Term in Office|url=http://en.rian.ru/world/20130219/179560074.html|accessdate=19 February 2013|newspaper=RIA Novosti|date=19 February 2013}}</ref>.
 
სარქისიანის მთავარმა ოპონენტმა [[რაფი ჰოვანისიანიოვანისიანი|რაფი ჰოვანისიანიმაოვანისიანიმა]] არჩევნების გაყალბების გამო გამარჯვების შესახებ განაცხადა. არჩევნების მომდევნო დღეებში, [[სომხეთის საპრეზიდენტო არჩევნების პროტესტი 2013|მასობრივი საპროტესტო გამოსვლები დაიწყო]] [[ერევანი|ერევანსა]] (ძირითადად [[თავისუფლების მოედანი (ერევანი)|თავისუფლების მოედანზე]]) და სომხეთის სხვა ქალაქებში. ჰოვანისიანმა სარქისიანს მოუწოდა „ხალხის გამარჯვება“ მიეღო და დამარცხება ეღიარებინა<ref>{{cite news|title=Thousands protest in Armenia after president re-elected|url=http://www.reuters.com/article/2013/02/20/us-armenia-protest-idUSBRE91J0XM20130220|accessdate=21 February 2013|date=20 February 2013|agency=Reuters}}</ref>. ჰოვანისიანმაოვანისიანმა სიტყვების „ბარევ“ (გამარჯობა) და „რევოლუცია“-ს გაერთიანებით, მოძრაობას „ბარევოლუცია“ უწოდა, რითაც მან საარჩევნო კამპანიისას ხალხთან სიარულისა და მისალმების საკუთარ თვისებას გაუსვა ხაზი.<ref>{{cite news|title=Is Armenia On The Brink Of A 'Barevolution'?|url=http://www.rferl.org/content/armenia-raffi-hovannisian/24915007.html|accessdate=1 March 2013|date=28 February 2013|agency=Radio Free Europe/Radio Liberty}}</ref><ref>{{cite news|title=Color Coding: "Orange" or "rose" or "apricot", "Barevolution" is re-shaping definition of post-election conflict in Armenia|url=http://www.armenianow.com/vote_2013/44129/armvote13_raffi_hovannisian_barevolution_serzh_sargsyan|accessdate=6 March 2013|date=5 March 2013|agency=ArmeniaNow}}</ref>.
 
მიუხედავად იმისა, რომ მრავალმა ქვეყანამ (მათ შორის, აშშ-მა, რუსეთმა, საფრანგეთმა, ირანმა, თურქეთმა) მიულოცა სარქისიანს არჩევნებში გამარჯვება, სომხეთის გავლენიანმა პოლიტიკოსებმა და პარტიებმა (მათ შორის, [[სომხეთის რევოლუციური ფედერაცია]], ყოფილი პრეზიდენტი [[ლევონ ტერ-პეტროსიანი]], ყოფილი პრემიერ-მინისტრები [[არამ სარქისიანი]] და მესამე ადგილზე გასული [[ჰრანტ ბაგრატიანი]], ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი [[ვართან ოსკანიანი]],<ref>{{cite news|title=Oskanian backs Hovannisian’s protest, calls for resignation of government|url=http://www.armenianow.com/vote_2013/44622/armvote13_vartan_oskanian_raffi_hovannisian|accessdate=22 March 2013|date=21 March 2013|agency=''ArmeniaNow''}}</ref> პარლამენტის წევრები [[ნიკოლ პაშინიანი]], მეხუთე ადგილზე გასული [[ანდრიას ღუკასიანი]]) საჯაროდ განაცხადეს ჰოვანისიანის გამარჯვების შესახებ და არჩევნების ოფიციალურ შედეგებს გაყალბებული უწოდეს.
 
[[2013]] წლის [[10 მარტი|10 მარტს]] ჰოვანისიანმაოვანისიანმა ტავისუფლებისთავისუფლების მოედანზე შიმშილობა დაიწყო.<ref>{{cite news|title=Armenian opposition chief on hunger strike over lost election|url=http://www.reuters.com/article/2013/03/10/us-armenia-election-idUSBRE9290EV20130310|accessdate=12 March 2013|date=10 March 2013|agency=''[[Reuters]]''}}</ref>. 2013 წლის [[14 მარტი|14 მარტს]] სომხეთის საკონსტიტუციო სასამართლომ არჩევნებში გამარჯვებულად პრეზიდენტი [[სერჟ სარქისიანი]] გამოაცხადა<ref>{{cite news|title=Decision 2013: Highest Court upholds Sargsyan victory|url=http://www.armenianow.com/vote_2013/44461/armvote13_constitutional_court_decision_raffi_hovannisian_serzh_sargsyan|accessdate=14 March 2013|date=14 March 2013|agency=''ArmeniaNow''}}</ref>. 2013 წლის [[31 მარტი|31 მარტს]] ჰოვანისიანმაოვანისიანმა შიმშილობა შეწყვიტა<ref>{{cite news|title=Hovannisian ends hunger strike, attends Easter Service|url=http://www.armenianow.com/vote_2013/44905/armvote13_raffi_hovannisian_quits_hunger_strike|accessdate=1 April 2013|newspaper=ArmeniaNow|date=31 March 2013}}</ref>. ბაგრამიანის გამზირზე ჰოვანისიანისოვანისიანის მხარდამჭერებსა და საპოლიციო ძალებს შორის შეტაკება მოხდა.
 
==კანდიდატები==
ხაზი 52:
*'''[[ანდრიას ღუკასიანი]]''', პოლიტიკური ანალიტიკოსი, Radio Hay-ს ხელმძღვანელი
*'''[[პარუირ ჰაირიკიანი]]''', ყოფილი საბჭოთა დისიდენტი, პარტია [[ეროვნული თვითგამორკვევის კავშირი]]ს ლიდერი
*'''[[რაფი ჰოვანისიანიოვანისიანი]]''', სომხეთის საგრეო საქმეთა მინისტრი (1991-1992), პარტია [[მემკვიდრეობა (სომხეთი)|მემკვიდრეობის]] ლიდერი
*'''არმან მელიქიანი''', 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების კანდიდატი
*'''[[სერჟ სარქისიანი]]''', [[სომხეთის პრეზიდენტი|მოქმედი პრეზიდენტი]] არჩეული [[Armenian presidential election, 2008|2008 წლის არჩევნებზე]], [[სომხეთის რესპუბლიკური პარტია|რესპუბლიკური პარტიის]] ლიდერი
ხაზი 66:
|style=background:#BCD4E6;|<center>'''გამოკითხვის თარიღი'''
|style=background:#BCD4E6;|<center>'''[[სერჟ სარქისიანი|სარქისიანი]]'''
|style=background:#BCD4E6;|<center>'''[[რაფი ჰოვანისიანიოვანისიანი|ჰოვანისიანიოვანისიანი]]'''
|style=background:#BCD4E6;|<center>'''[[ჰრანტ ბაგრატიანი|ბაგრატიანი]]'''
|style=background:#BCD4E6;|<center>'''[[პარუირ ჰაირიკიანი|ჰაირიკიანი]]'''
ხაზი 159:
 
==== კრიტიკა ====
ჰოვანისიანმაოვანისიანმა, რომელიც არ აღიარებს არჩევნების ლეგიტიმურობას, საზღვარგარეთის ქვეყნების მილოცვები დაგმო<ref>{{cite news|title=Decision 2013: Hovannisian spurns Western salutations of Sargsyan win|url=http://armenianow.com/vote_2013/43905/armenia_presidential_election_2013_raffi_hovannisian_congratulations|accessdate=1 March 2013|date=26 February 2013|agency=ArmeniaNow}}</ref> და განაცხადა, რომ „რაც უნდათ ის თქვან“ რადგან ის არავის მისცემს „ამერიკული, დასავლური ან რუსული დემოკრატიის თავზე მოხვევის საშუალებას, რადგან ამ ქვეყნის ბატონ-პატრონები სომხეთის მოქალაქეები არიან“<ref>{{cite news|title=Hovannisian Condemns West For Congratulating Sarkisian|url=http://www.azatutyun.am/content/article/24913187.html|accessdate=1 March 2013|date=26 February 2013|agency=Radio Free Europe/Radio Liberty}}</ref>.
 
==სქოლიო==