ჰაერი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 4:
ჰაერისა და წყლის ზემოქმედებით სრულდება დედამიწის ზედაპირზე მნიშვნელოვანი გეოლოგიური პროცესები, ფორმირდება ამინდი და კლიმატი. ჰაერი არის ჟანგბადის ის ძირითადი წყარო, რომელსაც საჭიროებს ყველა ცოცხალი ორგანიზმი. ჰაერზე სათბობის წვით კაცობრიობა ძველთაგანვე ღებულობს სიცოცხლისა და საწარმოო საქმიანობისათვის საჭირო სითბოს.
== ქიმიური შემადგენლობა ==
[[1754]] წელს [[ჯოზეფ ბლეკი|ჯოზეფ ბლეკმა]] ექსპერიმენტულად დაამტკიცა, რომ ჰაერი წარმოდგებოდა გაზების ნაერთისაგან და არა ერთგვაროვანი მასისაგან<ref>Science. A History (1543-2001)</ref>.
{|class="wikitable sortable" cellpadding="1"
|+ ჰაერის შემადგენლობა:
!ნივთიერება||აღნიშვნა||მოცულობა, %||მასა, %
|- align="center"
|[[აზოტი]]||N<sub>2</sub>||78,084||75,5
|- align="center"
|[[ჟანგბადი]]||O<sub>2</sub>||20,9476||23,15
|- align="center"
|[[არგონი]]||Ar||0,934||1,292
|- align="center"
|[[ნახშირორჟანგი]]||CO<sub>2</sub>||0,0314||0,046
|- align="center"
|[[ნეონი]]||Ne||0,001818||0,0014
|- align="center"
|[[მეთანი]]||CH<sub>4</sub>||0,0002||0,000084
|- align="center"
|[[ჰელიუმი]]||He||0,000524||0,000073
|- align="center"
|[[კრიპტონი]]||Kr||0,000114||0,003
|- align="center"
|[[წყალბადი]]||H<sub>2</sub>||0,00005||0,00008
|- align="center"
|[[ქსენონი]]||Xe||0,0000087||0,00004
|}
ჰაერის შემადგენლობა იცვლება იმისდა მიხდევით თუ როგორ არის დაბინძურებული ჰაერი. დიდ ქალაქებში სადაც გამონაბოლქვი მეტია შესაბამისად მაღალია ნახშირორჟანგის ხვედრითი წილი.
ჰაერი როგორც წესი შეიცავს წყლის ორთქლსაც. მაგალითად 0 °C ტემპერატურაზე 1 მ³ შესაძლებელია შეიცავდეს მაქსიმუმ 5 გრამ წყალს, ხოლო +10 °C-ზე — უკვე 10 გრამს.
ჰაერი უფერო, უსუნო, უხილავი აირთა ნარევია, რომელიც დედამიწის გარშემო დამცავ ფენას, ე.წ. ატმოსფეროს წარმოქმნის. ჰაერი სიცოცხლისათვის აუცილებელია: ცხოველები სუნთქავენ, მცენარეები კი მისი საშუალებით საკვებს წარმოქმნიან. ამის გარდა, იგი დედამიწას მზის სახიფათო ულტრაიისფერი სხივებისაგან იცავს. ჰაერი, ძირითადად აზოტისა და ჟანგბადისაგან შედგება. იგი, ასევე მცირე რაოდენობით კეთილშობილ აირებსა და ნახშირბადის დიოქსიდსაც შეიცავს. ამას ემატება ჭვარტლისა და მტვრის მყარი ნაწილაკები.
| |||