შამანიზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''შამანიზმი''' (ქურუმი ტუნგისურად) - წარმოადგენს [[ექსტაზი]]ს ერთ-ერთ არქაულ [[ტექნიკა]]ს. [[შამანი]] [[მაგი]]ც არის და [[ექიმბაში]]ც. იგი მკურნალობს როგორც ექიმბაში და, ამავდროულად, [[ფაკირი]]სეულ სასწაულებსაც უჩვენებს. შამანი [[ზებბბბუნებრივი ძალები|ზებუნებრივ ძალებთან]] ურთიერთობის უნარის დემონსტრირებასაც ახდენს - "ათვინიერებს" [[სტიქია|სტიქიებს]], წარმართავს [[მსხვერპლშეწირვა]]ს, მიცვალებულთა [[სული|სულები]] "გადაჰყავს" სხვა [[სამყარო]]ში და ა. შ.

შამანიზმის [[ტერმინი|ტერმინში]] ნასესხობა რუსულიდან - ერთიანდება სხვადასხვა [[რელიგიური რწმენა]], რომელშიც ცენტრალურ ადგილს შამანის [[ფიგურა]] იკავებს. იგი [[ქარიზმატული პიროვნება]]ა, რომელსაც აქვს [[ტრანსი|ტრანსში]] გადასვლის, ავადმყოფთა განკურნების, [[ბუნების ძალები]]ს მართვის, [[ცხოველები|ცხოველებთან]], [[ფრინველები|ფრინველებთან]] თუ მიცვალებულთა სამყაროსთან [[კონტაქტი]]ს უნარი. შამანიზმში მკურნალობა წარმოდგენილია როგორც შამანის ან მისი დამხმარე სულების ბრძოლა ავადმყოფობის სულთან. შამანი [[ადამიანი]]ს სულს ართმევს [[ავადმყოფობა]]ს და უბრუნებს პატრონს, რაც ადამიანის გამოჯანმრთელებას იწვევს.

შამანიზმი, ვიწრო გაგებით, არის [[მოვლენა]], რომელიც ამჟამად გავრცელებულია [[ციმბირი|ციმბირსა]] და [[ცენტრალური აზია|ცენტრალურ აზიაში]]. ტერმინიც ტუნგუსური "შამან"-იდან მოდის, რაც ქართულად ქურუმს, სასწაულმოქმედს ნიშნავს და რომელიც ყველა სხვაქართილ ენაში რუსულიდან გავრცელდა. როგორც [[მირჩა ელიადე]] წერს, "შამანი არის ტრანსის [[სპეციალისტი]], რომლის დროსაც მისი სული, როგორც ითვლება, ტოვებს სხეულს იმისთვის, რომ ავიდეს ზეცად ან ჩაეშვას [[ჯოჯოხეთი|ჯოჯოხეთში]]."

ციმბირსა და [[ჩრდილო-აღმოსავლეთ აზია]]ში შამანდ გახდომის გზებია: 1. პროფესიისსაქმიანობის გადაცემა მემკვიდრეობით და 2. შერჩევა ბუნებრივი მიდრეკილებეის, სპონტანური მოწოდებების მიხედვით. არის სხვა ვარიანტებიც, მაგრამ ექსტაზის ბუნებრივი [[გამოცდილება]] ყველგან აუცილებელია. [[ყაზახები|ყაზახებთან]] და [[ყირგიზები|ყირგიზებთან]] შამანს [[სოფელი]] ირჩევს გარდამავალ ასაკში მყოფი [[ობოლი]] და [[ნევროტული]] ახალგაზრდებიდან. შამანისტურ [[საზოგადოება]]ში [[ეპილეფსია|ეპილეფსიური]] ან [[ისტერია|ისტერიული]] შეტევა ღმერთებთან შეხვედრის ნიშნად არის მიჩნეული. შამანობასთან [[ზიარება|ზიარების]] ყველაზე გავრცელებული [[რიტუალები]]ა განმარტოება უდაბურ ადგილას და აკრძალვები, რომლებიც შამანობის [[კანდიდატი|კანდიდატს]] [[მოცვალებული|მიცვალებულთან]] აიგივებს. შამანად ავადმყოფი პიროვნების არჩევა არ ნიშნავს იმას, რომ შამანი ავადმყოფია. როგორც წესი, შამანური [[პრაქტიკა]] ხელს უწყობს თვით შამანის გამოჯანმრთელებას. შამანები ყვებიან, რომ შამანობის დაწყების შემდეგ ისინი უკეთ გრძნობენ თავს, ხოლო როცა რაიმე მიზეზით მათ პრაქტიკის საშუალება არ აქვთ, ჯანმრთელობის მდგომარეობა უუარესდებათ.