რიო-დე-ჟანეირო: განსხვავება გადახედვებს შორის

[[File:Cristo nuvem.JPG|thumb|right|ღრუბლები [[ქრისტეს ქანდაკება რიო-დე-ჟანეიროში|ქრისტეს ქანდაკების]] ქვეშ]]

[[File:Morro do Pão de Açúcar 09-2009.jpg|thumb|right|[[შაქრისთავა მთა|შაქრისთავა მთის]] ხედი, ქალაქისთვის ტიპური დღე]]

 

სანაპიროს გასწვრივ, ერთმანეთის მონაცვლეობით ქრის [[ბრიზი|ბრიზები]], ხან სანაპიროდან და ხანაც სანაპიროს მიმართულებით, რაც ტემპერატურას ზომიერს ხდის. თავის გეოგრაფიული მდებარეობის გამო, განსაკუთრებით [[შემოდგომა]]სა და [[ზამთარი|ზამთარში]], ქალაქში ხშირად აღწევს [[ანტარქტიდა|ანტარქტიდიდან]] წამოსული ჰაერის ცივი მასები, რაც [[ამინდი]]ს ხშირ ცვალებადობას განაპირობებს. ზაფხულობით განსაკუთრებით ხშირია კოკისპირული [[წვიმა|წვიმები]], რომლებიც კატასტროფულ დატბორვებსა და [[მეწყერი|მეწყერებს]] იწვევს. მთიან არეალებში ნალექების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი ფიქსირდება, რადგან ეს მთები [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანიდან]] წამოსული ტენიანი ქარებისთვის ბარიერს წარმოადგენს.<ref>[http://www.brazilmycountry.com/rio-de-janeiro-weather.html Rio de Janeiro Weather Forecast & Climate - Weather In Rio de Janeiro, Brazil<!-- Bot generated title -->]</ref>

დაახლოებით იმავე გარეუბანში, სადაც 2012 წლის მარტში ყინულის ბურთები მოვიდა (''granizo''), უფრო ადრე, 2011 წლის იანვარში [[ტორნადო]]ს მსგავსი ფენომენი დაფიქსირდა, პირველად რეგიონის ისტორიაში, რამაც ელექტორსისტემის ავარია გამოიწვია, მაგრამ არა სხვა ფატალური შედეგები..<ref>{{pt}} {{cite news| url=http://g1.globo.com/bom-dia-brasil/noticia/2011/01/tornado-causa-destruicao-em-nova-iguacu-no-rio-de-janeiro.html|title=Tornado is responsible for havoc in Nova Iguaçu, Rio de Janeiro |publisher=Globo|date=2011-01-20 | accessdate=11 April 2012}}</ref><ref name="9guaçutornado" /> [[მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაცია]] [[ბრაზილია]]ს, განსაკუთრებით კი მის სამხრეთ–აღმოსავლეთ რეგიონს აფრთხილებს, რომ ისეთი კატასტროფები, როგორიც იყო რიო–დე–ჟანეიროს [[2011]] წლის დატბორვები და [[მეწყერი|მეწყერები]], იზოლირებული ფენომენები არაა და მომდევნო წლებში ბრაზილია ცუდი ამინდებისთვის მზად უნდა იყოს. „ეს არ იყო იზოლირებული მოვლენა. ბრაზილიაში მომხდარი ეს მოვლენა ადასტურებს მსოფლიო ტენდენციას, რომ შტორმები თანდათან გაძლიერდება და ისეთ ადგილებში, სადაც მანამდე ის არ ფიქსირდებოდა იგივე სიძლიერის იქნება“ — აღნიშნა პუპაკუმარ კოლიმ — მსოფლიო კლიმატოლოგიის ორგანიზაციის ექსპერტმა კლიმატოლოგიური ფენომენების დარგში.<ref name="9guaçutornado">{{pt}} {{cite news| url=http://www.gazetadopovo.com.br/chuvadevastadora/conteudo.phtml?tl=1&id=1088896&tit=Tornado-causa-estragos-em-Nova-Iguacu|title=Tornado is responsible for havoc in Nova Iguaçu |publisher=Gazeta do Povo|date=2011-01-21 | accessdate=11 April 2012}}</ref>

 

 

 

{{ინფოდაფა ამინდი

მრავალი წლის მანძილზე, რიო ბრაზილიის მეორე უმსხვილეს ინდუსტრიულ კვანძად იქცა. განვითარებულია ნავთობგადამამუშავებელი საწარმოები, [[გემთმშენებლობა]], [[ფოლადი]]სა წარმოება და [[მეტალურგია]], ნავთობქიმიური მრეწველობა, ქიმიური მრეწველობა, [[ტექსტილი]], საგამომცემლო საქმიანობა, ფარმაცევტიკა, სასმელების წარმოება, [[ცემენტი]]სა და [[ავეჯი]]ს წარმოება. რიო-დე-ჟანეიროს საფონდო ბირჟა (BVRJ), რომელიც დღეს მხოლოდ სამთავრობო ფასიან ქაღალდებს ყიდის, [[1845]] წელს დაარსდა და ბრაზილიაში პირველ საფონდო ბირჟას წარმოადგენდა; მდებარეობს ცენტრალურ რეგიონში.

 

 

რიო მეორეა ეროვნულ [[მრეწველობა]]ში, ფინანსურ და მომსახურების სფეროებში და მხოლოდ სან-პაულუს ჩამორჩება. ეკონომიკაში ლიდერობს მომსახურების სფერო. ქალაქის ეკონომიკის მეორე უმთავრესი ასპექტებია [[ტურიზმი]] და გართობა. რიო ბრაზილიის პირველი ტურისტული ღირსშესანიშნაობაა როგორც [[ბრაზილიელები|ბრაზილიელთათვის]], ისე უცხოელთათვის.<ref>{{cite web|url=http://www.portalemfoco.com.br/artigos.php?pag=artigo&artigoid=150 |title=Tourism in Rio |publisher=Portalemfoco.com.br |accessdate=April 17, 2010}}</ref>

მრეწველობის მოზიდვის მიზნით, [[რიო-დე-ჟანეირო (შტატი)|შტატის]] ხელისუფლებამ ქალაქის გარეუბნებში მნიშვნელოვანი არეალები გამოყო, როგორც ინდუსტრიული რაიონები, რომლებიც უზრუნველყოფილია ინფრასტრუქტურით და მოქმედებს სპეციალური პირობები მიწის შეძენაზე. რიოს მეტროპოლიური არეალის მანუფუქტურული განვითარებისათვის ძირითადად გამოიყენება [[რიო-დე-ჟანეირო (შტატი)|რიო-დე-ჟანეიროს შტატის]] ჩრდილოეთით მდებარე მინდვრებზე მოპოვებული [[ნავთობი]] და [[გაზი]], რითაც მას საშუალება ეძლევა ინდუსტრიის ახალი ინვესტიციებით გაეჯიბროს სხვა მთავარ ქალაქებს.<ref>[http://agricultura.ruralbr.com.br/noticia/2010/09/rio-de-janeiro-sera-a-capital-do-petroleo-entre-os-dias-13-e-16-de-setembro-3035609.html Rio de Janeiro será a capital do petróleo entre os dias 13 e 16 de setembro - Agricultura |RuralBR<!-- Bot generated title -->]</ref>

 

 

რიო-დე-ჟანეიროში განთავსებულია უმთავრესი ბრაზილიური გართობისა და მედია კომპანიები, მაგალითად [[გლობო|ორგანიზაცია გლობო]] და [[ბრაზილია|ბრაზილიის]] მთავარი გაზეთები: ''Jornal do Brasil, O Dia'' და ''Business Rio''. მსოფლიოს უმთავრეს პარმაცევტულ კომპანიებს თავიანთ ბრაზილიური წარმომადგენლობები გახსნილი აქვთ რიოში; მაგალითად [[Merck KGaA|Merck]]-ს, Roche-ს, Arrow-ს, Darrow-ს, [[Baxter International|Baxter]]-ს, Mayne-სა და Mappel-ს.

|publisher=G1|date=January 2, 2012|accessdate=May 9, 2012}}</ref> კონდიცირებულში კი R$ 2,85 – R$ 5,40.<ref>{{cite web|url=http://www.rio.rj.gov.br/web/smtr/exibeconteudo?article-id=2422761|title=Novas tarifas de ônibus com ar condicionado e da integração ônibus-metrô|publisher=SMTR - Secretaria Municipal de Transportes|date=January 2, 2012|accessdate=May 9, 2012}}</ref> სისტემა შედარებით უსაფრთხოა დღისით, ვიდრე ღამით.<ref>{{cite web|url=http://www.tripadvisor.com/Travel-g303506-s303/Rio-De-Janeiro:Brazil:Public.Transportation.html |title=Bus – Transportion in Rio |publisher=Tripadvisor.com |accessdate=April 17, 2010}}</ref> სისტემით სარგებლობისათვის აუცილებელია სპეციალური ელექტრონული ბარათი.

 

 

2016 წლის ოლიმპიური თამაშებისათვის მიმდინარეობს სწრაფი ავტობუსების სისტემის მშენებლობა, რომელიც ბარა-და-ტიჟუკას ქალაქის მთავარ კვარტლებთან დააკავშირებს.