იოსებ ბარათაშვილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
'''იოსებ (ოსიკო) ალექსანდრეს ძე ბარათაშვილი''' (* [[4 ნოემბერი]], [[1874]], სოფელი ბორბალი[[ბორბალო]], [[თბილისის მაზრა]], ახლანდელი [[თეთრიწყაროს რაიონი]] ― † [[1937]]), [[ქართველები|ქართველი]] ადვოკატი, პუბლიცისტი, პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე, ქართველ სოციალ-ფედერალისტთა ერთ-ერთი ლიდერი.
 
==ბიოგრაფია==
[[1895]] წელს დაამთავრა პეტერბურგის[[თბილისის უნივერსიტეტისვაჟთა იურიდიულიპირველი გიმნაზია]], ხოლო ფაკულტეტი ([[18971900]]) წელს პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი და იმავე წელს დაბრუნდა სამშობლოში. [[19171905]] წლამდეწლიდან ეწეოდა აქტიურ საადვოკატო მოღვაწეობას. გამოდიოდა დამცველად პოლიტიკურ საქმეებზე (მაგ., [[ჯორჯიაშვილი, არსენ|არსენ ჯორჯიაშვილის]] საქმე, [[1917]]). [[1901]] წელს იყო [[საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა პარტია|საქართველოს სოციალ-ფედერალისტთა პარტიის]] ერთ-ერთი დამაარსებელი და პარტიის არსებობის მანძილზე შედიოდა მის მთავარ კომიტეტში. არჩეული[[1906]] იყოწელს არჩეულ იქნა [[რუსეთი|რუსეთის]] პირველი სახელმწიფო სათათბიროს დეპუტატად. სრულად იზიარებდა რა ქართველ ფედერალისტთა და პარტიის ლიდერის [[არჩილ ჯორჯაძე|არჩილ ჯორჯაძის]] იდეას საქართველოს პოლიტიკურ-ტერიტორიული ავტონომიის შესახებ, მან ეს საკითხი დააყენა სახელმწიფო სათათბიროს წინაშე. იმავდროულად, გამოდიოდა სიკვდილით დასჯის გაუქმების მოთხოვნით. სათათბიროში მის საქმიანობას მაღალ შეფასებას აძლევდა [[ილია ჭავჭავაძე]]. სათათბიროს დაშლის შემდეგ ბარათაშვილმა ხელი მოაწერა ე.წ. [[ვიბორგის საპროტესტო მოწოდება|ვიბორგის მოწოდებაზესაპროტესტო მოწოდებას]], რისთვისაც სხვა ხელისხელმომწერებთან მოწერისათვისერთად დააპატიმრესგაასამართლეს.
 
ბარათაშვილი აქტიურად მონაწილეობდა საქართველოს კულტურულ, საგანმანათლებლო და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში: იგი იყო [[ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება|ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების]] წევრი და [[ქართული დრამატული საზოგადოება|ქართული დრამატული საზოგადოების]] გამგეობის თავმჯდომარის ([[აკაკი წერეთელი|აკაკი წერეთლის]]) მოადგილე. ამასთან, მისი პუბლიცისტური წერილები მუდმივად ქვეყნდებოდა ქართულ პერიოდულ პრესაში ("[[ივერია]]", "[[სახალხო საქმე]]" და სხვა). ამასთან, [[1901]]-[[1917]] წლებში იყო საქართველოს ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის თვალსაჩინო მოღვაწე. მნიშვნელოვანია მისი დამსახურება '''ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის''' ავტოკეფალიის აღდგენისათვის ბრძოლაში, რაც წარმატებით დაგვირგვინდა [[1917]] წელს. იმავდროულად, იგი იყო წევრი ''"თბილისის უნივერსიტეტის დამფუძნებელი საზოგადოებისა"'', რომლის აქტიური მხარდაჭერით [[1918]] წელს დაფუძნებულ იქნა [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]].
 
[[1917]]-[[1918]] წლებში ბარათაშვილი იყო [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|საქართველოს ეროვნული საბჭოს]] წევრი. [[1918]] წლის [[26 მაისი|26 მაისს]], საქართველოს ეროვნული საბჭოს საგანგებო ყრილობაზე მან ხელი მოაწერა '''"საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტს"'''. [[1918]] წელს იგი ასრულებდა [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] იუსტიციის მინისტრის მოვალეობას. [[1919]]-[[1921]] წლებში იყო [[საქართველოს დამფუძნებელი კრება|საქართველოს დამფუძნებელი კრების]] წევრი. ბოლშევიკური რუსეთის მიერ დამოუკიდებელი საქართველოს ოკუპაციისა და ფაქტობრივი ანექსიის შემდეგ ([[1921]] წლის [[თებერვალი]]-[[მარტი]]) ბარათაშვილი იყო მემარჯვენე ფედერალისტთა არალეგალური ორგანიზაციის აქტიური წევრი და [[1924]] წლის აგვისტოს ეროვნული ანტიბოლშევიკური ამბოხების დამარცხებამდე მონაწილეობდა ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობაში. [[1923]] წელს იგი დაპატიმრებულ იქნა საბჭოთა "საგანგებო კომისიის" (ე.წ. "ჩეკა") მიერ. [[1922]]-[[1937]] წლებში ეწეოდა საადვოკატო მოღვაწეობას, იყო საქართველოს დამცველთა კოლეგიის წევრი. [[1923]] წელს სასამართლო პროცესზე იცავდა [[სრულიად საქართველოს კათოლოკოს-პატრიარქი|სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქს]] [[ამბროსი (ხელაია)|ამბროსის (ხელაიას)]]. [[1937]] წელს კვლავ დააპატიმრეს და იმავე წელს დახვრიტეს ყოფილი"საქართველოს სსრ"-ის "შინსახკომის" დიდი სამეულის დადგენილებით. რეაბილიტირებულ იქნა [[1956]] წელს.
 
== ლიტერატურა ==
 
* გ. საითიძე, "ბედშავი ქართველი ხალხის" ინტერესების დამცველი.- ჟურნალი "საისტორიო ვერტიკალები", N 1, თბილისი, 1991.
* ბარათაშვილი იოსებ (ოსიკო) ალექსანდრეს ძე.- ენციკლოპედია "საქართველო", ტ. 1, თბილისი, 1997, გვ. 352.
 
{{DEFAULTSORT:ბარათაშვილი, იოსებ}}