შირბახტისებრნი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 42:
'''შირბახტისებრნი (Pedaliaceae)''' — ყვავილოვან, ორლებნიან მცენარეთა ოჯახი. ძირითადად, ერთწლიანი ან მრავალწლიანი ბალახები, უფრო იშვიათად _ ბუჩქები და მცირე ზომის ხეები; ხასიათდებიან მცენარის ყველა ნაწილზე წებოვანი ჯირკვლოვანი ბეწვების არსებობით. ამ ოჯახის მცენარეები მწერებით დამტვერვას არის შეგუებული, რაზეც მიუთითებს ყვავილის კაშკაშა ფერებში შეფერილი გვირგვინი და მათი ფურცლების ქვედა ნაწილებზე ზოლებისა და ხალების არსებობა. ნაყოფები მრავალგვარია, მაგრამ ყველაზე ხშირად ესაა ხოლმე ცილინდრული კოლოფი, რომელიც წვეროზე იხსნება. აერთიანებს 12 გვარის 90-მდე სახეობას, უმთავრესად გავრცელებულია ტროპიკულ და სამხრეთ აფრიკაში, აგრეთვე [[მადაგასკარი|მადაგასკარზე]], სოკოტრის კუნძულზე, სამხრეთ და აღმოსავლეთ [[აზია]]ში, [[ახალი გვინეა|ახალ გვინეასა]] და ჩრდილოეთ ავსტრალიაში. პრაქტიკული მნიშვნელობა გააჩნია სახეობა [[შირბახტი|შირბახტს]].
 
ამ ოჯახის სისტეტიზაციაში იყო პრობლემები, ახლო წარსულში მათ ათავსებდნენ რიგში [[Scrophulariales]] [[კრონქვისტის სისტემა|კრონქვისტის სისტემით]] და ფარულთესლოვნების ფილოგენეზური ჯგუფების სისტემით კი _ რიგში [[Lamiales]].
classified in the [[order (biology)|order]] [[Scrophulariales]] in the [[Cronquist system]] and [[Lamiales]] in the [[Angiosperm Phylogeny Group]] system.
 
კრონქვისტი ოჯახს [[Martyniaceae]] აგრეთვე ათავსებდა ოჯახში [[Pedaliaceae]], მაგრამ ფილოგენეზურმა კვლევებმა აჩვენეს, რომ ეს ოჯახები არაა ახლო მონათესავე და ფარულთესლოვნების ფილოგენეზური ჯგუფების სისტემით ისინი ცალ-ცალკე განიხილება.
Cronquist included the family [[Martyniaceae]] in Pedaliaceae, but phylogenetic studies have shown that the two families are not closely related and they are maintained as separate by the APG.
 
ორივე ამ ოჯახს ახასიათებს ლორწოვანი ბუსუსების არსებობა, Bothრაც familiesმათ areღეროებსა characterizedდა byფოთლებს havingშეხებაზე mucilaginousწებოვანს hairsხდის, whichასევე oftenორივე giveამ theოჯახს stemsხშირად andგააჩნიათ leavesკაუჭებიანი aან slimyრქებიანი orნაყოფები. clammy feel, and often have fruits with hooks or horns.
 
[[სეზამი]] (''Sesamum indicum'') ერთ-ერთი წარმომადგენელია შირბახტისებრთა ოჯახისა, რომელსაც დიდი ეკონომიკური მნიშვნელობა გააჩნია.
[[Sesame]] (''Sesamum indicum'') is the source of sesame seeds.
 
==შირბახტისებრთა გალერეა==