[[ფაილი:Tizian 060.jpg|thumb|ალბას მესამე ჰერცოგი დონ ფერნანდო ალვარეს დე ტოლედო]]
'''ჰერცოგი''', ასევექართულად მე-XX-ე საუკუნემდე - "დუკა" ან "დუქსი" (იხ. სულხან-საბა ორდელიანის "სიბრძნე სიცრუისა" და დავით ჩუბინაშვილის ლექსიკონები) '''ჰერცოგინია'''({{lang-de|''Herzog''}}, {{lang-fr|''duc''}}, {{lang-en|''duke''}}, {{lang-it|''duca''}}, {{lang-la|''dux''}}) — ძველად გერმანელებთან ტომის არჩევითი ბელადი (გერმანულად Herr - ბატონი, შეესაბამება ძვ. ლათინერ DucеHecog, Dux - ბელადი). დასავლეთ ევროპაში ადრინდელ შუა საუკუნეებში — ტომის მთავარი. ფეოდალური დაქუცმაცებულობის პიროებში — დიდი ტერიტორიების მფლობელი. ფეოდალური დაქუცმაცებულობის მოსპობის შემდეგ — ერთ-ერთი მაღალი თავადაზნაურული ტიტული. მე-XVIII-ე საუკუნეში ჰერცოგის-დუკას წოდება შემოღებულია რუსეთის იმპერიაში "გერცოგის" დამახინჯედული სახით.
