ფოთის შეთანხმება: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Bot: 6 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q2632683
clean up, replaced: ღებულობს → იღებს using AWB
ხაზი 31:
 
[[1918]] წლის [[14 მარტი|14 მარტს]] გაიმართა [[ტრაპიზონის სამშვიდობო კონფერენცია]] [[ოსმალეთის იმპერია]]სა და ტრანსკავკასიის (ამიერკავკასიის სეიმის) დელეგაციას შორის. ენვერ ფაშამ შესთავაზა ოსმალეთის ყველა ამბიციების დათმობა კავკასიაში, ბრესტ-ლიტოვსკის ხელშეკრულებით განსაზღვრული ოსმალეთის აღმოსავლეთ ანატოლიის პროვინციის საზღვრების ცნობის სანაცვლოდ.<ref>Ezel Kural Shaw ოსმალეთის იმპერიისა და თანამედროვე თურქეთის ისტორია. გვერდი 326</ref>
5 აპრილს, ტრანსკავკასიის დელეგაციის მეთაური [[აკაკი ჩხენკელი]] თანხმდება და ღებულობსიღებს ბრესტ-ლიტოვსკის ხელშეკრულების შედეგებს შემდეგი მოლაპარაკებების საფუძვლად როგორც ბაზისად დ მოუწოდებს მთავრობის წევრებს და სახელმწიფო ორგანოებს მიიღონ და დასთანხმდნენ ამ პოზიციას<ref name="ReferenceA">რიჩარდ ჰოვანესიანი "სომეხი ხალხი უძველესი დროიდან დღემდე" გვერდები 292-293</ref>. განწყობა ტფილისში ძალიან განსხვავებული იყო. ტფილისმა აღიარა საომარი მდგომარეობა მასსა და ოსმალეთის იმპერიას შორის<ref>რიჩარდ ჰოვანესიანი name="სომეხი ხალხი უძველესი დროიდან დღემდეReferenceA" გვერდები 292-293</ref>. საომარი მოქმედებები განახლდა და ოსმალეთმა დაიკავა ახალი მიწები აღმოსავლეთით, და მიაღწია ომამდელ არსებულ საზღვრებს.
 
წამყვანი ქართველი პოლიტიკური მოღვაწეები გერმანიასთან ალიანს განიხილავდნენ როგორც ოსმალეთის იმპერიის ოკუპაციის თავიდან აცილების ერთადერთ გზას. სამშვიდობო კონფერენციის ჩავარდნის შემდეგ შეიარაღებული კონფლიქტი დაიწყო.
 
თავის მხრივ, გერმანია სავსებით მზად იყო გამოეყენებინა სიტუაცია თავისი პოზიციების გასამყარებლად მსოფლიო ომის ფონზე და გერმანულ-თურქული მეტოქეობაში კავკასიასა და მის რესურსებზე, კერძოდ კი ნავთობის ბაქოს კასპიის საბადოებზე და რკინიგზაზე და ნავთობსადენებზე რომლებიც საბადოებს აკავშირებდა შავ ზღვასთან - [[ბათუმი|ბათუმთან]] (ბაქო-ბათუმის მილსადენი).
ხაზი 40:
[[28 მაისი|28 მაისს]] შეთანხმება ხელმოწერილი იქნა. ეს მოხდა საქართველოს მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადების ([[26 მაისი]]) ორი დღის შემდეგ და გერმანიის შუამავლობით მიმდინარე ტრაბზონის სამშვიდობო კონფერენციის დამთავრებიდან ოთხი დღის შემდეგ, რომელიც დაიხურა 1918 წლის 24 მაისს.
გერმანელთა მისიით რომელსაც წარმოადგენდა ფრიდრიხ ბარონ ფონ კრესენშტეშინი (მეთაური) და ფრიდრიხ ვერნერ ფონ დერ შულენბურგი, იმედმიცემული საქართველო გამოვიდა ტრანსკავკასიის ფედერაციიდან და დამოუკიდებლობა გამოაცხადა. თურქეთის შემოტევამდე მოკავშირეების სასოწარკვეთილი ძებნით ქართველი მინისტრები ფოთში ჩავიდნენ სასწრაფოდ ადაც გერმანიის დელეგაცია გრაფ ფონ ლოსოვის მეთაურობით იმყოფებოდა გემზე SS Minna Horn.
დროებითი ხელშეკრულება გაფორმდა 28 მაისს ფოთის პორტში. საქართველომ მიიღო აღიარება და გერმანიის იმპერიის მფარველობა.
 
კონვენციით გათვალისწინებულ სხვათა შორის გერმანიას ჰქონდა:
ხაზი 48:
* ერთობრივი ქართულ-გერმანული სამთო კორპორაციის შექმნა,
* დიპლომატიური და საკონსულო წარმომადგენლობების გაცვლა
საიდუმლო დამატებითი წერილით ფონ ლოსოვი პირდებოდა დახმარებას საქართველოს საერთაშორისო აღიარებაში და მისი ტერიტორიულ მთლიანობის შენარჩუნებაში.
 
== შემდეგ ==
ხაზი 54:
ქართულ-გერმანული თანამშრომლობა იყო ხანმოკლე და არათანაბარი, მიუხედავად ამისა ის ახალგაზრდა ქართული რესპუბლიკისათვის აღმოჩნდა მეტად სასარგებლო და შეიტანა თავისი წვლილი ქვეყნის გადარჩენაში იმ ტურბულენტურ 1918 წელს.
[[11 მაისი|11 მაისს]] ბათუმში გაიხსნა სამშვიდობო კონფერენცია სადაც ოსმალებმა გააფართოვეს თავიანთი მოთხოვნები ჩაერთოთ [[ტფილისი]], როგორც [[ალექსანდროპოლი]] და [[ეჩმიაძინი]], რკინიგზაში რომლის აშენებაც სურდათ და რომელიც დააკავშირებდა [[ყარსი|ყარსს]] და [[ჯულფა]]ს [[ბაქო]]სთან. რესპუბლიკის დელეგაციის ქართველმა და სომეხმა წევრებმა დაიწყეს დამუხრუჭება. 21 მაისს ოსმალების ჯარი ისევ გადავიდა საზღვარს. კონფლიქტმა მოიტანა ბრძოლები სარდარაპთან (21-29 მაისი), ბრძოლა ყარა კილისესთა (1918), (24-28 მაისი), ბაშ აბარანთან ბრძოლა (21-24 მაისი).
[[4 ივნისი|4 ივნისს]], სომხეთის დემოკრატიული რესპუბლიკა იძულებული იქნა ხელი მოეწერა [[ბათუმის ხელშეკრულება]]ზე.
 
გერმანიის მისია წავიდა [[კონსტანცა]]ში, და თან გაიყოლია საქართველოს დელეგაცია, რომლის შემადგენლობაში შედიოდა ჩხენკელი, [[ზურაბ ავალიშვილი]] და [[ნიკო ნიკოლაძე]], რომლებსაც საქართველოს მთავრობისაგან დავალებული ჰქონდათ გერმანიასთან მოლაპარაკებების გამართვა რათა ბერლინში ხელი მოეწერათ საბოლოო შეთანხმებას.