მელბურნი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
GiorgiXIII (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
GiorgiXIII (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 292:
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>.
== ქალაქის სტრუქტურა და მართვა ==
მელბურნი დაარსდა მდინარე იარის ჩრდილოეთ ნაპირზე 1835 წელს მონაკვეთზე ფართით 1,6 კმ 0,8 კმ-ზე. მშენებლობა ქალაქში მიმდინარეობდა იმ დროს კოლონიის მიწის მზომელი [[რობერტ ჰოდლი]]ს მიერ შემუშავებული [[ჰოდლის გეგმა|ჰოდლის გეგმის]] ({{lang-en|Hoddle Grid}}) შესაბამისად. მელბურნის ცენტრალური ნაწილის ყველა მთავარი ქუჩები დღემდე გადიან ამ გეგმის შესაბამისად. ქალაქის ცენტრი ცნობილია თავისი ისტორიული ქუჩებით და [[პასაჟი (ნაგებობა)|პასაჟებით]], რომელთაგან ყველაზე ცნობილია [[ბლოკ-პლეისი]] და [[როიალ-არკეიდი]], რომელთა ტერიტორიებზეც მდებარეობენ მრავალრიცხოვანი მაღაზიები და კაფეები<ref name="love_affair">{{cite web
| last = Freeman-Greene
| first = Suzy.
| datepublished = August 10, 2005
| url = http://www.theage.com.au/news/Opinion/Melbournes-love-affair-with-lanes/2004/12/31/1104344983928.html
| title = Melbourne's love affair with lanes
| publisher = The Age
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/686LEBAO8
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>. ცენტრალურ ნაწილში მდებარეობენ მრავალრიცხოვანი ისტორიული და არქიტექტურული თვალსაზრისით საინტერესო შენობები, როგორიცაა [[სამეფო საგამოფენო დარბაზი]], [[ვიქტორიის შტატის პარლამენტის შენობა]], [[მელბურნის ცენტრალური დარბაზი]]. თუმცა ადგილი, სადაც დაიწყო ქალაქის მშენებლობა, დღემდე ითვლება ცენტრად, ის არ არის გეოგრაფიული ცენტრი იმის გამო, რომ XX საუკუნეში მელბურნი ძირითადად იზრდებოდა აღმოსავლეთის მიმართულებით<ref name="Glen_Iris">{{cite web
| datepublished = August 5, 2002
| url = http://www.theage.com.au/articles/2002/08/04/1028157880515.html
| title = Glen Iris still the heart of city's sprawl
| publisher = The Age
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/686LEp1pX
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>.
მელბურნს ბევრი რამით შეიძლება დავარქვათ ტიპიური ავსტრალიური ქალაქი, რადგანაც მისი განვითარება, განსაკუთრებით XX საუკუნეში, განისაზღვრებოდა [[საძილე რაიონი]]ს განვითარებით, სადაც შეიძლებოდა განხორციელებულიყო თითოეული ავსტრალიური ოჯახის ოცნება საკუთარ ცალკე სახლზე მიწის მცირე ნაკვეთით. მელბურნის მეტროპოლიის დიდი ნაწილი ხასიათდება მოსახლეობის შედარებით დაბალი სიმჭიდროვით. [[რკინიგზის ტრანსპორტი]]ს და [[ტრამვაი]]ს ლიანდაგების რადიალური ქსელის გაყვანამ ხელი შეუწყო ქალაქის ზუსტად ასეთ განვითარებას, როდესაც ხალხი ირჩევდა იმ რაიონებში დასახლებას, სადაც მიწის ღირებულება შედარებით ნაკლები და ეგრედ წოდებული «სატრანსპორტო კორიდორებიც» ახლოს იყო.
[[პარკი|პარკების]], [[ბაღი|ბაღების]] და [[ბულვარი|ბულვარების]] საკმაოდ დიდი რაოდენობის გამო მელბურნს საკმაოდ ხშირად ეძახიან «ქალაქ-ბაღს», ხოლო ვიქტორიის შტატი ჯერ კიდევ XIX საუკუნიდან ცნობილია როგორც «ბაღების შტატი». ყველაზე ცნობილი ბაღების და პარკების უმრავლესობა მდებარეობს ქალაქის ცენტრის უშუალო სიახლოვეს. მელბურნში მდებარეობს ავსტრალიაში ექვსიდან ხუთი ყველაზე მაღალი შენობა, რომელთაგან დღეისათვის ყველაზე მაღალია [[ევრიკის კოშკი]].
ცხოვრებისათვის ყველაზე უფრო ხელსაყრელი ქალაქის გამოსავლენად ჟურნალ ''[[The Economist]]''-ის მიერ ჩატარებული გამოკვლევების თანახმად, მელბურნმა სამჯერ დაიკავა პირველი ადგილი 2002<ref name="CNN">{{cite web
| datepublished = October 4, 2002
| url = http://archives.cnn.com/2002/WORLD/europe/10/04/world.cities/
| title = Melbourne, Vancouver top city list
| publisher = CNN
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/686LFbKtR
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>, 2004 და 2005წლებში<ref name="City_Mayors">{{cite web
| url = http://www.citymayors.com/environment/eiu_bestcities.html
| title = City Mayors: Best cities in the world (EIU)
| publisher = City Mayors
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/686LGAl0F
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>. ეს გამოკვლევები ითვალისწინებს ისეთ მაჩვენებლებს, როგორებიცაა: [[კულტურა]], [[კლიმატი]], [[ცხოვრების ღირებულება]], დანაშაულის დონე, [[ჯანდაცვა]]. უკანასკნელ წლებში სწრაფად მზარდმა ფასებმა საცხოვრებელ ფართზე მელბურნი გადაწიეს 36-ე პოზიციაზე მსოფლიოს ყველაზე ძვირი ქალაქების სიაში და მეორე პოზიციაზე ავსტრალიის ქალაქებს შორის<ref name="City_Mayors2">{{cite web
| url = http://www.citymayors.com/features/cost_survey.html
| title = Cost of living - The world's most expensive cities
| publisher = City Mayors
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/619O0wsXb
| archivedate = 2011-08-23
}}</ref>.
[[მელბურნის მერია]] მართავს ქალაქის ცენტრალურ ნაწილს, რომელიც მოიცავს [[მელბურნის ცენტრალური საქმიანი რაიონი|მელბურნის ცენტრალურ საქმიან რაიონს]] და ზოგიერთ შემოგარენ რაიონს. მაგრამ მელბურნის მერიის ხელმძღვანელი — [[ლორდ-მერი]], ხშირად (განსაკუთრებით უცხოეთში ყოფნის დროს) განიხილება დიდი მელბურნის წარმომადგენლის სახით, რომელიც მოიცავს მეტროპოლიის მთელ ტერიტორიას<ref name="Clown_Hall">{{cite web
| last = Dunstan
| first = David.
| datepublished = November 12, 2004
| url = http://www.theage.com.au/articles/2004/11/11/1100131127769.html?from=storylhs
| title = The evolution of Clown Hall
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/686LGv6e6
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>. 2006 წელს მაშინდელი მელბურნის ლორდ-მერი [[ჯონ სო]] დაჯილდოვდა პრესტიჟული ჯილდოთი — «მსოფლიოს მერი»<ref name="World_Mayor">{{cite web
| url = http://www.worldmayor.com/results06/wm_winners06.html#Anchor-The-35326
| title = World Mayor: The results of World Mayor 2006
| publisher = World Mayor
| accessdate = 22 აგვისტო 2008
| lang = en
| archiveurl = http://www.webcitation.org/686LHYIkS
| archivedate = 2012-06-01
}}</ref>. 2008 წელს ეს პოსტი დაიკავა ხელახლა არჩეულმა [[რობერტ დოილი|რობერტ დოილმა]].
დიდი მელბურნის ტერიტორიის დანარჩენი ნაწილი დაყოფილია 30 ადგილობრივ მუნიციპალიტეტად. ყველა მათგანს აქვთ ქალაქის ადმინისტრაციის სტატუსი, ოთხი რაიონის გამოკლებით, რომლებსაც აქვთ ქალაქგარე რაიონის სტატუსი. რაიონული ადმინისტრაციები ქმნიან საბჭოებს და პასუხს აგებენ მთელ რიგ ფუნქციებზე (რომლებიც მათ გადაეცემა ვიქტორიის შტატის მთავრობისაგან 1989 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის შესახებ კანონის თანახმად<ref>[http://www.dms.dpc.vic.gov.au/Domino/Web_Notes/LDMS/PubLawToday.nsf/0/B171E800B03D6A9ECA256E5B00037B12/$FILE/89-11a030.pdf Local Government Act 1989. {{ref-en}}]</ref>), ისეთების, როგორიცაა ქალაქის გეგმარება და ნაგვის გატანა.
ღონისძიებების უმრავლესობა, რომლებიც ეხება მთელი ქალაქის ინტერესებს, ტარდება ვიქტორიის შტატის მთავრობის მიერ, რომელიც სხდომებს ატარებს სპრინგ-სტრიტის ქუჩაზე მდებარე ვიქტორიის შტატის პარლამენტის შენობაში. მთავრობის პასუხისმგებლობის სფეროში შედის: [[საზოგადოებრივი ტრანსპორტი]], მთავარი ავტოგზები, ტრანსპორტის მოძრაობის მართვა, [[პოლიცია]], [[განათლება]], ქალაქის ინფრასტრუქტურის დაგეგმარება და მართვა. იმასთან დაკავშირებით, რომ ვიქტორიის შტატის მოსახლეობის ორი მესამედი ცხოვრობს მელბურნში, შტატის მთავრობას ტრადიციულად აქვს დიდი გავლენა ქალაქის საქმეებში. ასეთი სიტუაცია არ არის უნიკალური ავსტრალიისთვის, რადგანაც ბევრ შტატებში შტატების მთავრობები მართავენ უფრო დიდ მეტროპოლიებს.
==სქოლიო==
|