ფრანკთა სახელმწიფო: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ფრანკთა სახელმწიფო''' ({{lang-fr|Empire carolingien}}, {{lang-de|Fränkisches Reich}}, {{lang-it|Impero carolingio}}) — პირველი დიდი პოლიტიკური გაერთიანება ადრინდელი შუა საუკუნეების დასავლეთ ევროპაში. ფრანკთა სახელმწიფო არსებობდა [[V საუკუნე|V]] - [[IX საუკუნე]]ებში, ფრანკების სახელმწიფო ჩამოყალიბდა დასავლეთ რომის იმპერიის ტერიტორიაზე.

ფრანკთა დაშლილი ტომები გააერთიანა [[ხლოდვიგ I]]-მა, სწორედ ის იყო ფრანკთა პირველი მეფე და [[მეროვინგები|მეროვინგთა]] დინასტიის დამაარსებელი. [[511]] წელს ხლოდვიგის გარდაცვალების შემდეგ სამეფო მისმა ვაჟებმა დაიყვეს ოთხ ნაწილად ([[პარიზის სამეფო]], [[მეცის სამეფო]], [[სუასონის სამეფო]], [[ორლეანის სამეფო]]). ამის შემდეგ ფრანკთა სახელმწიფოს დაშლა კვლავ გაგრძელდა, [[673]]-[[675]] სამეფოს გაერთიანდა [[ხილდერიკ II]]-ის მიერ.

[[768]] წლიდან ახალი პერიოდი იწყება ფრანკთა სამეფოს ისტორიაში, ფრანკთა და საერთოდ ევროპის პირველი ბარბაროსი იმპერატორი გახდა [[კარლოს დიდი]]. კარლოსი აგრეთვე იყო [[ლომბარდია|ლომბარდთა]] მეფეც. კარლი უფროსი ვაჟი იყო [[პიპინ მოკლე]]სი". პიპინის გარდაცვალების შემდეგ სამეფო გაიყვეს კარლოსმა და მისმა ძმამ, [[კარლომან I|კარლომანმა]]. [[ფაილი:Frankenreich_Karl_der_GrosseFrankenreich Karl der Grosse.jpg|thumb|left|250px|ფრანკების იმპერია კარლოს დიდის მეფობის სხვადასხვა ეტაპებზე]]კარლოს დიდმა მიიღო სამეფოს გარე ნაწილები, ზღვის გასწვრივ, [[ნოისტრია]], [[აკვიტანია]] და [[ავსტრაზია|ავსტრაზიის]] ჩრდილო ნაწილი, ხოლო კალრომანმა მიიღო ქვეყნის შიდა ნაწილები, იტალიის მოსაზღვრედ. კარლომანი გარდაიცვალა [[771]] წლის [[5 დეკემბერი|5 დეკემბერს]]. კარლოს დიდი გახდა გაერთიანებული ფრანკთა სამეფოს ახალ ლიდერად. კარლოსმა შექმნა ერთ-ერთი უდიდესი იმპერია [[რომის იმპერია|რომის იმპერიის]] დაცემის შემდეგ. იმპერიის შემადგენლობაში სხვადასხვა პერიოდის განმავლობაში შედიოდა დასავლეთ ევროპის ტერიტორიები: [[საქსონია]], [[ბავარია]], [[ლომბარდია]]. იმპერიის ვასალურ მდგომარეობაში იყო: [[ბოჰემია]], [[მორავია]], [[ბენევიტის საჰერცოგო]], [[ბრეტანი]].

ფრანკთა სამეფოს პირველი მმართველი გახდა [[ხლოდვიგ I|ხლოდვიგი]], [[მეროვინგები|მეროვინგთა დინასტიის]] დამაარსებელი. მას უნდა დაეძლია თავისი თანატომელთა წინააღმდეგობა და უნდა მოეგვარებინა ურთიერთობა ადგილობრივ დაპყრობილ გალურ-რომაულ მოსახლეობასთან, საკუთარი ძალების განმტკიცებისათვის მან მოკავშირედ [[რომის ეკლესია]] გაიხადა და მიიღო [[ქრისტიანობა]] ([[498]]-[[499]]). ეკლესია ქმედით დახმარებას უწევდა ხლოდვიგს სახელმწიფო მოწყობასა და მართვაში. ხლოდვიგის ძალაუფლების ლეგიტიმაციას საფუძვლად დაედო ქრისტიანული სწავლება - "ყოველგვარი ძალაუფლება ღვისაა". ეკლესიას და სახელმწიფოს შორის ხლოდვიგის დროს ჩამოყალიბებულ კავშირს, ფრანკთა სამეფოს შემდგომი მმართველებიც ინარჩუნებდნენ. ეს კავშირი განმტკიცდა [[მეროვინგები|მეროვინგთა]] სამეფო დინასტიის [[კაროლინგების დინასტია|კაროლინგებით]] შეცვლისას [[751]] წელს.

კაროლინგთა სამეფო დინასტიის პირველი წარმომადგენელი იყო, პიპინი (თავისი დაბალი ტანის გამო მოკლედ წოდებული). პიპინ მოკლე გამეფდა 751-768 წლებში პაპის უშუალო ხელშეწყობით. ახალი დინასტიის კანონიერების დასამტკიცებლად პაპმა პიპინი მეფედ აკურთხა, რის შემდეგადაც პიპინ მოკლე ატარებდა ტიტულს "ღვთის წყალობით ფრანკთა მეფე". სანაცვლოდ პიპინმა რომის პაპს რავენის საეგზარქოს და რომის ოლქი უბოძა. ეს ტერიტორიები ბიზანტიის იმპერატორის ნაცვალის სამფლობელოები იყო იტალიაში.