ტიუანაკო: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
fixing dead links
clean up, removed: {{Link FA|hu}} using AWB
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მსოფლიოს მემკვიდრეობის ძეგლი
|სახელი = ტიუანაკო
|სურათი = [[ფაილი:Zonnepoort tiwanaku.jpg|250px|]]
|სურათისწარწერა=
|რუკა=
ხაზი 19:
}}
{{მსოფლიო მემკვიდრეობა|567}}
'''ტიუანაკო''' ({{lang-es|Tiahuanaco}}) — ძველი [[ქალაქი]] [[ბოლივია]]ში, მდებარეობს [[ლა-პასი]]დან 72 კილომეტრში, [[ტიტიკაკა|ტიტიკაკის ტბის]] აღმოსავლეთ სანაპიროსთან ახლოს.
 
არქეოლოგიური გათხრების მიხედვით ირკვევა, რომ ადამიანი აქ დასახლებულა ძვ. წ. 1500 წლისთვის. ახ. წ. II-IX საუკუნეებში ტიუანაკო [[ანდები|ცენტრალური ანდების]] უმსხვილესი ქალაქია და წარმოადგენს [[პუკინა|პუკინის]] სახელმწიფოს ცენტრს. ამ პერიოდში მას ეკავა 6 კმ² ტერიტორია და მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენდა სავარაუდოდ 40 ათ. ადამიანს.
 
==ტიუანაკოს ცივილიზაცია==
ტიუანაკოს ცივილიზაციის ენა უცნობია, არ შემონახულა მისი სახელწოდებაც. თუმცა ამ სახელმწიფომ თავისი კვალი ნამდვილად დატოვა სამხრეთი ამერიკის ისტორიაში.
 
პუკინის სახელმწიფოს თავისი ძლიერების პერიოდში (ახ. წ. 700 — 900 წწ.) ეკავა ანდების მთიანეთის მნიშვნელოვანი ნაწილი და ვრცელდებოდა [[წყნარი ოკეანე|წყნარი ოკეანის]] სანაპირომდე. აღნიშნული ტერიტორია მოიცავს თანამედროვე ბოლივიის, [[პერუ]]ს, [[ჩილე]]სა და [[არგენტინა|არგენტინის]] ტერიტორიებს. ტიუანაკოს ცივილიზაციის სავაჭრო და კულტურული კავშირები თითქმის მთელ სამხრეთ ამერიაზე ვრცელდებოდა. ტიუანაკოს მაცხოვრებლებმა ტიტიკაკას ტბის რაიონში ააშენეს გრანდიოზული საირიგაციო სისტემა.
 
ტიუანაკოს ცივილიზაციას ყოფენ ოთხ პერიოდად:
 
* ფორმირება:ძვ. წ. 1600 — 800 წწ.
ხაზი 35:
* იმპერიის: 700 — [[1180]] წწ.
 
ტიუანაკოს კულტურის ისტორიულ გამგრძელებლად ითვლება [[მოლიოს კულტურა]]. პუკინის სახელმწიფოებრიობის გაქრობის შემდეგ, ტიუანაკო, მისი უმთავრესი ცენტრი, [[ინკები]]ს მითოლოგიაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა. ისინი თვლიდნენ რომ მათი პირველი მმართველი [[საპა ინკა]] [[მანკო კაპაკი]] და მისი და და ცოლი [[მამა ოკლო]] წარმოშობით სწორედ აქედან იყვნენ.
 
ტიუანაკო მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ასევე თანამედროვე [[აიმარა (ხალხი)|აიმარა]]ს ეთნიკური ჯგუფების რწმენაში.
 
[[2000]] წელს ტიუანაკო შეიყვანეს [[იუნესკო]]ს [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] ძეგლების სიაში.
ხაზი 58:
{{მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ბოლივიაში}}
{{ბოლივიის არქეოლოგიური ძეგლები}}
 
[[კატეგორია:მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ბოლივიაში]]
[[კატეგორია:ბოლივიური კულტურა]]
[[კატეგორია:ბოლივიის არქეოლოგიური ძეგლები]]
[[კატეგორია:კოლუმბამდელი კულტურები]]
{{Link FA|hu}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ტიუანაკო“-დან