ნადირ-შაჰი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ Bot: 37 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata_ზე, d:q192868 |
მ clean up, removed: {{Link FA|ur}} using AWB |
||
ხაზი 1:
{{მრავალმნიშვნელოვნება**|ირანის შაჰს|ავღანეთის მეფის|მუჰამედ ნადირ-შაჰი}}
[[ფაილი:
[[ფაილი:Nadir Shah.jpg|thumb|right|ნადირ-შაჰი]]
'''ნადირ-შაჰი''' ''ავშარი'', იგივე '''თამაზ I ყული–ხანი''' (დ. [[22 ოქტომბერი]], [[1688]], [[დერაგიოზი]], [[ხორასანი]] — გ. [[20 ივნისი]], [[1747]], [[ხაბუშანი]], იქვე), [[ირანი]]ს [[შაჰი]] [[1736]]—[[1747]], [[ყიზილბაშები|ყიზილბაშთა]] [[ავშარები|ავშარის]] ტომიდან.
[[1726]] წელს სამსახური დაიწყო შაჰ-[[თამაზ II]]-თან. ნადირ-შაჰ წარმატებით ხელმძღვანელობდა ირანელი ხალხის ბრძოლას [[ავღანელები]]სა და [[ოსმალები]]ს წინააღმდეგ, რამაც ძალზე გაზარდა მისი ავტორიტეტი. მან 1732 წელს ტახტიდან ჩამოაგდო თამაზ II, შაჰად გამოაცხადა მისი მცირეწლოვანი შვილი აბას III, თვითონ ჯერ რეგენტი გახდა, 1736 წელს კი — ირანის შაჰი. ნადირ-შაჰმა [[1737]]—[[1738]] წლებში დალაშქრა ჩრდილოეთი ინდოეთი, 1739 წელს აიღო და გაძარცვა [[დელი]]. მან დამპყობლური ომების შედეგად შექმნა უზარმაზარი სახელმწიფო, რომელშიც ირანის გარდა (პროვინციების ან ვასალური ტერიტორიების სახით) შევიდა სომხეთი, აზერბაიჯანი, აღმოსავლეთ საქართველო, [[დაღესტანი]], ავღანეთი, ბელუჯისტანი, ხივისა და ბუხარის სახანოები. 1735—1747 წლებში ნადირ-შაჰმა მძიმე ხარკი დაადო ქართლს ([[ყიზილბაშობა]]). სახალხო აჯანყებებმა შეარყია ნადირ-შაჰის სახელმწიფოს საფუძვლები. ნადირ-შაჰ მოკლეს ხორასანში შეთქმულებმა.
ხაზი 15:
[[კატეგორია:დაბადებული 1688]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1747]]
| |||