ვიკიპედია

იშთარი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{ვიკი}}[[ფაილი:Ishtar vase Louvre AO17000-detail.jpg|thumb|იშთარი]]
'''''იშთარი''''' ([[აქადური ენა|აქადური]]:[[File:B010ellst.png|100x20px|DINGIR]] [[File:B153ellst.png|100x20px|INANNA]]) — სექსუალური სიყვარულის, ნაყოფიერებისა და ომის ქალღმერთი [[ასურეთი|ასურეთსა]] და [[ბაბილონი|ბაბილონში]]. მისი [[შუმერები|შუმერული]] ანალოგია [[ინანა]].
 
იშთარი არის ნაყოფიერების, ფიზიკური სიყვარულის ქალღმერთი, ომის და არეულობების, ასტრალური ღვთაების პერსონიფიკაციის პლანეტა [[ვენერა]]; ასოცირებული პარასკევ დღეს დღესთან. ითვლებოდა, რომ იშთარი იცავდა მეძავებს. იგი იყო ელიასა და ბაალის ქალიშვილი. მთავარი მითი მოგვითხრობს, რომ ქალღმერთმა სიყვარული შესთავაზა [[გილგამეში|გილგამეშს]], თუმცა მან უარი თქვა, და შეახსენა, რომ ბევრიაბევრი შეყვარებულიშეყვარებულია დაღუპული მის მიერ - ღმერთების, ადამიანებისა და ცხოველების სახით. გაბრაზებული ქალღმერთი საპასუხოდ აგზავნის მის ქალაქ ურუკში[[ურუქი|ურუქში]] ზეციურ ხარს - მონსტრს., რომელიც მისი მოთხოვნით შექმნა იშთარის მამამ, ღმერთმა ანუმ [[ანუ]]მ.
 
სხვა მითები გვაცნობებს ამბავს იშთარის აღზევებას ჯოჯოხეთში, რომლის შემდეგ კი გაქრა დედამიწაზე სიყვარული, ფლორა და ფაუნა. დასავლეთ სემიტურ მითოლოგიაში იშთარი ასოცირდება ასტარტით, ხოლო შუმერულ მითოლოგიაში - ინანით.
 
მის შესახებ მონაცემები დაცულია აშურის ფრაგმენტში ([[ძვ. წ. XI საუკუნე]]) და ასურბანაფალის ბიბლიოთეკაში ([[ძვ. წ. VII საუკუნე]]).
== წარმოშობა ==
ტექსტი ინახება ორი ვერსიად - აშურის ფრაგმენტი (XI საუკუნეში) და აშურბანაპალის ბიბლიოთეკის (VII საუკუნით თარიღდება.). პოემის სიუჟეტი წააგავს ადრეულ შუმერულ მითს, "ინანის წარმოშობას".
 
იშთარი, სინას ქალიშვილი, ეშვება ჯოჯოხეთში მოითხოვს, რომ დარაჯმა გახსნას კარი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ის იმუქრება კარის დალეწვით და მკვდრების გაცოცხლებით. დარაჯი სთხოვს სტუმარს დაელოდოს და ისწრაფვის მოახსენოს დედოფალ ერეშკიგალს ამბის შესახებ, რომ ელოდება მისი და. ერეშკიგალს ეს ამბავი აღაშფოთებს, მაგრამ შემდეგ მიიღებს იშთარს რადგან ამას ავლდებულებს უძველესი კანონები. დარაჯი შემოუშვებს იშთარს და გაატარებს ჯოჯოხეთის შვიდ კარიბჭეს და თითოეულ კარიბჭესთან ატოვებინებს თითო-თითო სამკაულს (ჯადოსნურ ამულეტებს).
 
როდესაც შიშველი და უიარაღო იშთარი შეხვდება მის დას, მან უბრძანა ნამტარს ჩაეკეტა სასახლეში და შეჰყარა მას 60 სხვა და სხვა დაავადება. ამავდროულად, იშთარის დედამიწიდან წასვლის შემდეგ, ცხოვრება გაჩერდა, ვეღარც ერთი ცხოველი ვეღარ მრავლდებოდა. ღმერთების ელჩი პასუკალი აცნობებს ამის შესახებ ეის. ბრძენი ღმერთი ქმნის საჭურის ასნამირს და აგზავნის მას მკვდრების სამეფოში. ერეშკიგალი აღშფოთდა, როცა დაინახა ასნამირი, მაგრამ უარი რატომღაც ვერ უთხრა. იგი უბრძანებებს ნამტარს გააცოცხლოს მისი და უკვდავების წყლის მეშვეობით და შეახსენებს, რომ კანონის შესაბამისად ჯოჯოხეთში შესვლისას იშთარმა უნდა დატოვოს თავისი შემცვლელი. იშთარი ბრუნდება უკან და გაივლის შვიდივე კარს საიდანაც იბრუნებს თავის დატოვებულ ნივთებს. შემდეგი ისტორია არის ბუნდოვანი. სავარაუდოდ, ''შუმერული'' ლეგენდის თანახმად იშთარის ნაცვლად დედამიწაზე ბრუნდება მისი შეყვარებული თამმუზი. (დიმმუზი ''შუმერულ მითოლოგიაში'').
 
== ლიტერატურა ==
*Powell, Barry. ''Classical Myth: Sixth Edition''. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, 2008.
*The myth of [http://www.soas.ac.uk/baplar/recordings/itars-descent-to-the-netherworld-lines-1-125-read-by-martin-west.html Ishtar's descent into the underworld] being read aloud in Babylonian.
 
{{ესკიზი-მითოლოგია}}
 
[[კატეგორია:ძველი შუამდინარეთის მითოლოგია]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/იშთარი“-დან