'''სარგის თმოგველი''', XII-XIII საუკუნეების მიჯნაზე მოღვაწე [[ქართველები|ქართველი]] დიდებული, თმოგველების[[თმოგველები]]ს ფეოდალური სახლის ფუძემდებელი, [[ვარამ მხარგრძელი|ვარამ ზაქარიას ძე მხარგრძელისმხარგრძელი]]ს ძე. თმოგველი აქტიურად მონაწილეობდა საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში. [[გიორგი რუსი|გიორგი რუსზე]] თამარის[[თამარი]]ს დაქორწინების შემდეგ ოტხმაოთხმა მხარგრძელმა, მ. შ. სარგისმა, მოაწყვეს ძლევამოსილი ლაშქრობა თურქტათურქთა წინააღმდეგ დვინის[[დვინი]]ს მხარეში. თამარ მეფის წინაარმდეგწინააღმდეგ ფეოდალთა ამბოხების დროს სარგისი, სხვა მხარგრძელებთან ერთად, თამარს ემხრობოდა. ამბოხების ჩაქრობის შემდეგ თამარმა დააჯილდოვა თავისი ერთგული ფეოდალები, კერძოდ, სარგისს უწყალობა იმხანად გარდაცვლილი ამირსპასალარის[[ამირსპასალარი]]ს [[თორელი|გამრეკელ თორელის]] საკარგავი - [[თმოგვის ციხე]] (ჯავახეთში), რის შემდეგაც სარგისი იწოდა თმოგველად. თმოგველი მონაწილეობდა [[შამქორის ბრძოლაშიბრძოლა]]ში (1195), [[შალვა ახალციხელი|შალვა ახალციხელტანახალციხელთან]] ერთად მონაპირეობდა (ე. ი. იცავდა საზღვრებს) ჯავახეთში და მასთანავე სარდლობდა ქართველთა ლაშქარს კარის (ახლანდელი [[ყარსი]]) ციხის თურქებისაგან გასათავისუფლებლად. ზოგი მეცნიერი მას მწერალ [[სარგის თმოგველი (მწერალი)|სარგის თმოგველთან]] აიგივებს.
