რუმინეთის ისტორია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
clean up, replaced: ქონდა → ჰქონდა (2) using AWB
→‎თანამედროვე პერიოდი: clean up, replaced: ქონდათ → ჰქონდათ (4) using AWB
ხაზი 27:
== თანამედროვე პერიოდი ==
[[ფაილი:Stema Mihai Viteazul.jpg|მინი|მიხაი მამაცის ბეჭედი პირადი კავშირის დროს.]]
1541 წლისთვის [[ბალკანეთის ნახევარკუნძული|ბალკანეთის]] მთლიანი ნახევარკუნძული და [[უნგრეთი]]ს ნაწილი იყო [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] პროვინციები. მათგან განსხვავებით ვლახეთს, ტრანსილვანიას და მოლდავეთის სამთავროს ქონდათჰქონდათ [[პროტექტორატი]]ს სტატუსი. ქონდათჰქონდათ სრული საშინაო ავტონომია და XVIII საუკუნენბმდე გარკვეული საგარეო დამოუკიდებლობაც. ამ პერიოდს ასევე ეწოდება [[ფანარიოტები]]ს ხანა. ამ პერიოდში ასპარეზზე გამოვიდა [[რუსეთის იმპერია]], რომელიც ასევე ემუქრებოდა რუმინულ სამთავროებს.
 
[[იანუშ II ზაპოლია]]მ (არა ჰაბსბურგმა [[უნგრეთის მეფე]]მ) ტრანსილვანიაში [[ალბა-იულია]]ში გადაიტანა სამეფო სასამართლო, ხოლო უნგრეთის ტახტიდან გადადგომის შემდეგ გახდა ტრანსილვანიის პირველი თაპრინცი. მისი [[ტურდა]]ს ედიქტი (1568) ევროპის ისტორიაში [[აღმსარებლობის თავისუფლება|აღმსარებლობის თავისუფლების]] შესახებ პირველი ედიქტი იყო. მას შემდეგ ტრანსილვანიას ძირითადად [[კალვინიზმი|კალვინისტი]] [[უნგრელები|უნგრელი]] თავადები (XVII-საუკუნებდე), ხოლო ტრანსილვანაში [[პროტესტანტიზმი]] გავრცელდა.
 
[[მიხაი მამაცი]] (რუმ. Mihai Viteazul) იყო [[ვლახიეთის მმართველების სია|ვლახიეთის მთავარი]] (1593–1601 წ.), [[ტრანსილვანიის მმართველების სია|ტრანსილვანიის მმართველი]] (1599–1600 წ.) და [[მოლდავეთის სამთავროს მმართველების სია|მოლდავეთის მთავარი]] (1600 წ.). მისი მმართველობის მცირე მონაკვეთში ის იყო ტრანსილვანიის და მოლდავეთის სამთავროს მმართველიც, რომლებსაც ქონდათჰქონდათ შექმნილი [[პირადი კავშირი]].<ref>{{ro icon}}{{Citation|last =Rezachevici|first =Constantin|title =Mihai Viteazul: itinerariul moldovean|year =2000|journal=Magazin istoric|issue =5 |url =}}</ref> მისი გარდაცვალების შემდეგ კავშირი დაიშალა. ვლახეთი და მოლდავეთის სამთავრო გახდნენ ისევ ოსმალეთის ვასალები, რომლებსაც ქონდათჰქონდათ გარკვეული საშინაო და საგარეო ავტონომია, თუმცა XVIII საუკუნეში ესეც სრულად დაიკარგა.
 
== დამოუკიდებლობა და რუმინეთის სამეფო ==