ბაქტერიები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
94.100.237.9-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Henry McClean-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
No edit summary
ხაზი 1:
{{ტაქსოდაფა *
|სახელი =ბაქტერიები
|სურათის ფაილი =[[ფაილი:EscherichiaColi NIAID.jpg|thumb|200px|Escherichia Coli]]
|სურათის წარწერა =E coli
|სურათის აღწერა ==E coli
|ზესამეფო =ბაქტერიები
|სამეფო =
|ქვესამეფო =
|ზეტიპი =
|ტიპი =
|ქვეტიპი =
|ზეკლასი =
|კლასი =
|ქვეკლასი =
|ზერიგი =
|რიგი =
|ქვერიგი =
|ზეოხახი =
|ოჯახი =
|ქვეოჯახი =
|გვარი =
|ზესახეობა =
|სახეობა =
|ქვესახეობა =
|ლათ =baqteria
|არეალის რუკა =
|არეალის რუკის სიგანე =
|არეალის რუკის წარწერა =
|არეალის ლეგენდა =
}}
 
 
 
'''ბაქტერია''' (ძვ. ბერძნ. βακτήριον - ჩხირი) — 0,1–10 [[მიკრონი]]ს სიგრძის, სფეროსებრი, ჩხირისებრი ან სპირალისმაგვარი [[პროკარიოტები|პროკარიოტული]] ერთუჯრედიანი ორგანიზმებია, დღეისთვის აღწერილია ათი ათასამდე ბაქტერიათა სახეობა და ვარაუდობენ, რომ მათი რაოდენობა რამდენიმე მილიონს აღემატება.
 
Line 5 ⟶ 38:
ბაქტერიები [[დედამიწა]]ზე ყველგან არსებობს — მიწაში, მჟავე ცხელ წყაროებში, რადიოაქტიურ ნარჩენებში, ზღვის წყალში და დედამიწის წიაღში. ჩვეულებრივ, [[ნიადაგი]]ს ყოველი [[გრამი]] 40 მილიონამდე ბაქტერიას შეიცავს, მტკნარი წყლის ყოველი მილილიტრი — მილიონს. მსოფლიოში სავარაუდოდ ხუთი [[ნონილიონი]] (5x10<sup>30</sup>) ბაქტერიაა <ref>Whitman W, Coleman D, Wiebe W (1998). [http://www.pnas.org/cgi/content/full/95/12/6578 "Prokaryotes: the unseen majority"], ''Proc Natl Acad Sci USA'', v.95(12), pp 6578-83, PMID 9618454</ref>. ბაქტერიები მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ნივთიერებათა ცვლაში დედამიწაზე. ატმოსფერული ჰაერის აზოტის ფიქსაცია, მაგალითად, მთლიანად ბაქტერიებზეა დამოკიდებული. მრეწველობაში ბაქტერიები გამოიყენება ისეთ პროცესებში, როგორიცაა საკანალიზაციო წყლების გაწმენდა, ყველის და სხვა რძის პროდუქტების წარმოება
 
[[ფაილი:EscherichiaColi NIAID.jpg|thumb|200px|Escherichia Coli]]ბაქტერიული უჯრედების რაოდენობა ადამიანის სხეულში 10–ჯერ აღემატება საკუთრივ ადამიანის უჯრედების რაოდენობას. განსაკუთრებით ბევრია ბაქტერიები [[კანი|კანზე]] და კუჭ–ნაწლავში. ამ ბაქტერიების დიდი უმრავლესობა ადამიანისთვის უსაფრთხოა, ზოგიერთი იმუნური სისტემისთვის სასარგებლოც კია, თუმცა არსებობს პათოგენური ბაქტერიებიც, რომლებიც იწვევენ ისეთ დაავადებებს, როგორიცაა [[ქოლერა]], [[სიფილისი]], [[კეთრი]], [[შავი ჭირი]], [[ციმბირის წყლული]]. ყველაზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე [[რესპირატორული დაავადებები|რესპორატორულ]] ბაქტერიულ დაავადებებს მიაქვს. მარტო [[ტუბერკულოზი]]თ ყოველწლიურად 2 მილიონი ადამიანი იღუპება. ბაქტერიული დაავადებების სამკურნალოდ [[ანტიბიოტიკები]] გამოიყენება, თუმცა მათი ფართო გამოყენების შედეგად ბაქტერიები ანტიბიოტიკებისადმი მდგრადები ხდებიან და მათთან ბრძოლისათვის მუდმივად ახალი ანტიბიოტიკების მოძიებაა საჭირო.
ბაქტერიების ბუნებრივი ანტაგონისტებია ბაქტერიული ვირუსები ანუ [[ბაქტერიოფაგები]]. 100-მდე ბაქტერიულ გვარს გააჩნია თავისი სპეციფიური ბაქტერიოფაგი.
 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ბაქტერიები“-დან