ვიქტორ ადლერი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 75:
| შენიშვნები =
}}
'''ვიქტორ ადლერი''' ({{lang-de|Victor Adler;}} დ. [[24 იანვარი]] [[1852]] — გ. [[11 ნოემბერი]] [[1918]]) — [[ავსტრია|ავსტრიის]] სოციალ-დემოკრატიული პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი. [[1905]] წლიდან პარლამენტის ([[რაიხსტაგი]]) დეპუტატი.
პოლიტიკური მოღვაწეობა დაიწყო პანგერმანული ორგანიზაციების რიგებიდან. [[1883]] წლიდან დაინტერესდა მუშათა მოძრაობის საკითხებით და ამ მიზნით დაუახლოვდა სოციალ-დემოკრატებს. [[1883]] და [[1889]] წლებში ორჯერ შეხვდა [[ენგელსი, ფრიდრიხ|ენგელსს]], ჰქონდა მასთან მიმოწერაც ([[1889]]-[[1895]]). იყო ერთ-ერთი მთავარი ავტორი ავსტრიის სოციალ-დემოკრატიული პარტიის პროგრამის პროექტისა, რომელიც [[1888|1888 წლის]] 31 დეკემბერს - [[1889|1889 წლის]] 1 იანვარს ჰაინფელდში ჩატარებულმა დამფუძნებელმა ყრილობამ მიიღო. დიდი წვლილი მიუძღვის ავსტრიის სოციალ-დემოკრატიულ მოძრაობაში განხეთქილების აღმოფხვრასა და ერთიანი პარტიის შექმნაში.
[[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] პერიოდში ([[1914]]-[[1918]]) იზიარებდა გერმანულ სოციალ-შოვინისტურ შეხედულებებს, შემდეგ ცენტრიზმისაკენ გადაიხარა და სოციალ-შოვინისტებს კაუცსკიანელთა პოზიციიდან აკრიტიკებდა, თუმცა, აღსანიშნავია, რომ მისი კრიტიკის ობიექტი იყო გერმანული სოციალ-დემოკრატიის მემარცხენე ფრთა (კ. ლიბკნეხტი და რ. ლუქსემბურგი). 1918 წელს ძალიან მოკლე ვადით (30 ოქტომბრიდან 11 ნოემბრამდე) იყო ავსტრიის ხელისუფლების საგარეო საქმეთა მინისტრი. ცნობილია, როგორც ავსტრომარქსიზმის კრიტიკოსი.
== ლიტერატურა ==
* უნივერსალური ენციკლოპედიური ცნობარი, გამომცემლობა „აი ია”, ტ.2, თბ, 2008 წ.
* უნივერსალური ენციკლოპედიური ცნობარი, გამომცემლობა „აი ია”, ტ.2, თბ, 2008 წ. [[კატეგორია:დაბადებული 1852]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1918]] [[კატეგორია:ავსტრიის საგარეო საქმეთა მინისტრები]] [[კატეგორია:ავსტრიის რაიხსტაგის დეპუტატები]] [[კატეგორია:ავსტრიელი სოციალ-დემოკრატები]] [[კატეგორია:ვენის უნივერსიტეტის ცნობილი სტუდენტები]] [[კატეგორია:ავსტრია-უნგრეთის იმპერიის ებრაელები]] [[კატეგორია:სოციალ-დემოკრატი ებრაელები]]▼
▲
| |||