პლანეტა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 524:
 
====მეორეული მახასიათებლები====
{{მთავარი|ბუნებრივი თანამგზავრითანამგზავრები}}
 
[[File:Voyager ring spokes.jpg|thumb|left|upright|[[სატურნის რგოლები]]]]
 
[[მზის სისტემა]]ში არსებულ რამდენიმე პლანეტას ან [[ჯუჯა პლანეტა]]ს (მაგალითად, [[პლუტონი (ჯუჯა პლანეტა)|პლუტონსა]] და [[ნეპტუნი (პლანეტა)|ნეპტუნს]]) ისეთი ორბიტალური პერიოდები აქვს, რომლებიც ერთმანეთთან ან უფრო პატარა სხეულებთან (ეს ასევე გავრცელებულია თანამგზავრულ სისტემებში) რეზონანსშია. [[მერკური (პლანეტა)|მერკურისა]] და [[ვენერა (პლანეტა)|ვენერას]] გარდა ყველა პლანეტას ჰყავს ბუნებრივი თანამგზავრი, რომელსაც ხშირად „მთვარესაც“ უწოდებენ. [[დედამიწა]]ს [[მთვარე|ერთი]] ჰყავს, [[მარსი (პლანეტა)|მარსს]] - ორი, ხოლო გაზურ გიგანტებს რთულ პლანეტარული ტიპის სისტემებში მრავლად ჰყავს. გაზური გიგანტების უამრავ მთვარეს კლდოვანი პლანეტებისა და ჯუჯა პლანეტების დამახასიათებელი თვისებები აქვს, ხოლო ზოგიერთზე კი მეცნიერები სიცოცხლის არსებობასაც ეჭვობენ (განსაკუთრებით [[ევროპა (თანამგზავრი)|ევროპაზე]]).<ref name="Grasset2000">{{cite journal | last1=Grasset |first1=O. |author2=Sotin C.; Deschamps F. |title = On the internal structure and dynamic of Titan |year = 2000 |journal = Planetary and Space Science |volume = 48 | issue= 7–8 | pages = 617–636 |doi=10.1016/S0032-0633(00)00039-8 | bibcode=2000P&SS...48..617G}}</ref><ref name="Fortes2000">{{cite journal | journal = Icarus |volume= 146 |issue = 2 |pages = 444–452 |year= 2000 |doi = 10.1006/icar.2000.6400 |title = Exobiological implications of a possible ammonia-water ocean inside Titan |author = Fortes, A. D. |bibcode=2000Icar..146..444F}}</ref><ref>{{cite news |first=Nicola |last=Jones |date=2001-12-11 |work=New Scientist Print Edition |url=http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn1647 |title=Bacterial explanation for Europa's rosy glow |accessdate=2008-08-23}}</ref>
 
ოთხი გაზური გიგანტის გარშემო ასევე ბრუნავს ცვალებადი ზომისა და კომპლექსურობის პლანეტარული რგოლები. რგოლები ძირითადად შედგება მტვრისგან ან particulate ''(გაირკვევა ზუსტი ტერმინი)'' მატერიისგან, თუმცა, შეიძლება შეგვხვდეს პაწაწინა „მთვარუკები“, რომელთა [[გრავიტაცია]] ფორმას აძლევს და ინარჩუნებს მათ სტრუქტურას. მიუხედავად იმისა, რომ [[პლანეტარული რგოლები|პლანეტარული რგოლების]] წარმომავლობა ზუსტად არაა ცნობილი, მიჩნეულია, რომ ისინი ბუნებრივი თანამგზავრების შედეგია, რომლებიც დედაპლანეტას შეეჯახა და გრავიტაციის ძალით გაიხლიჩა შუაზე.<ref>{{cite journal | author=Molnar, L. A.; Dunn, D. E. |title=On the Formation of Planetary Rings |journal=Bulletin of the American Astronomical Society |year=1996 |volume=28 |pages=77–115 |bibcode=1996DPS....28.1815M | last2=Dunn}}</ref><ref>{{cite book | first=Encrenaz |last=Thérèse |year=2004 |title=The Solar System |edition=Third |pages=388–390 |publisher=Springer |isbn=3-540-00241-3}}</ref>
 
ეგზოპლანეტების გარშემო არანაირი მეორეული მახასიათებელი არ აღმოჩენილა. თუმცა, სუბ-ყავისფერი ჯუჯის, [[Cha 110913-773444]]-ის გარშემო, რომელიც აღწერილია „თაღლით პლანეტად“, ბრუნავს პატარა [[პროტოპლანეტარული დისკო]].<ref name="Luhman" /> მეცნიერებმა აღმაჩინეს, რომ სუბ-ყავისფერ ჯუჯა [[OTS 44]]-ს გარს აკრავს პროტოპლანეტარული დისკო, რომელიც [[დედამიწა]]ზე 10-ჯერ მასიურია.<ref name=joergens2013_AA558/>
{{clear}}
 
== სქოლიო ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/პლანეტა“-დან