ოკლენდის კუნძულები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Bot: 30 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q326951
No edit summary
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა კუნძული
| სახელი = ოკლენდის კუნძულები
| მშობ. სახელი = {{lang-en|Auckland Islands}}
| native name link =
| მეტსახელი =
ხაზი 7:
| სურათის წარწერა =
| სურათის ზომა = 250px
| ალტ სურათი =
| locator map =
| locator map size =
ხაზი 14:
| კოორდინატები = {{Coord|50|7|S|166|1|E|}}
| მდებარეობა = [[წყნარი ოკეანე]]
| კუნძულთა რაოდენობა = 78
| მთავარი კუნძული = [[ოკლენდის კუნძული]]
| ფართობი_კმ2 = 625 ,6
| სია =
| სიგრძე_კმ =
| სიგანე_კმ =
| სანაპიროს სიგრძე =
| სანაპიროზოლი_კმ =
| უმაღლესი მთა = დიკის მთა
| სიმაღლე_მ = 660
| ქვეყნის სახელი = {{დროშა|ახალი ზელანდია}}
| ქვეყანა =
ხაზი 51:
| ქვეყანა 2 =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფა =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური 1 =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფა 1 =
ხაზი 62:
| ქვეყნის 2 ლიდერის სახელი =
| მოსახლეობა = დაუსახლებელი
| აღწერის წელი = 2010
| სიმჭიდროვე_კმ2 =
| ეთნიკური ჯგუფები =
| ვებსაიტი =
| დამატებითი ინფო =
}}
'''ოკლენდის კუნძულები''' ({{lang-en|Auckland Islands}}, [[მაორული ენა|მაორ]]. Motu Maha or Maungahuka) — [[ვულკანი|ვულკანური]] [[არქიპელაგი]] [[ახალი ზელანდიის სუბანტარქტიკული კუნძულები]]ს შემადგენლობაში. მოიცავს კუნძულებს: [[ოკლენდის კუნძული|ოკლენდი]], [[ადამსის კუნძული|ადამსი]], ენდერბაი, დისაპოინტმენტი, ევინგი და როუზი, სულ 625 კმ²-ს. მდებარეობს [[სამხრეთ კუნძული]]ს პორტ ბლაფიდან 465 კმ-ის დაშორებით. კუნძულებზე არ არსებობს ადამიანთა მუდმივი დასახლებები, მაცხოვრებლებს სამეცნიერო ექსპედიციების წევრები წარმოადგენენ. ეკოლოგიურად მიეკუთვნება [[ანტიპოდის სუბანტარქტიკულ კუნძულთა ტუნდრა|ანტიპოდის სუბანტარქტიკულ კუნძულთა ტუნდრის]] [[ეკორეგიონი|ეკორეგიონს]].
 
კუნძულთა ეს ჯგუფი ითვლება [[ახალი ზელანდია|ახალი ზელანდიის]] გარე კუნძულებად და არის მისი ტერიტორია, მაგრამ კუნძულები არ არიან რომელიმე რეგიონის ან ოლქის ნაწილი, არამედ იმყოფებიან სპეციალური ორგანოს {{lang-en|Area Outside Territorial Authority}}-ის უშუალო დაქვემდებარებაში.
მთავარი კუნძულის, ოკლენდის ფართობი 510 კმ²-ია, სიგრძე 42 კმ.
 
ოკლენდის კუნძულები — [[იუნესკო]]ს [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] ობიექტია<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/877/multiple=1&unique_number=1029 მსოფლიო მემკვიდრეობა. ობიექტი 877]</ref>.
[[ფლორა]] წარმოდგენილია სუბანტარქტიკული ტყითა და ბალახით. [[ფაუნა|ფაუნის]] წარმომადგენლებს შორის ძირითადად გავრცელებულია წყლის სახეობები: [[ზღვის ლომი]], [[ზღვის სპილო]], [[სელაპი]], ასევე [[პინგვინები]] და ზღვის ფრინველები.
 
მთავარი კუნძულის, ოკლენდის ფართობი 510 კმ²-ია, სიგრძე 42 კმ.
 
== გეოგრაფია ==
კუნძულების ფართობი შეადგენს 625,6 [[კვადრატული კილომეტრი|კმ²]]. სიმაღლე — [[აბსოლუტური სიმაღლე|ზღვის დონიდან]] 600 [[მეტრი|მეტრზე]] მეტი. არქიპელაგი შედგება ერთი დიდი ოკლენდის კუნძულისაგან, ადამსის კუნძულისაგან და ასევე პატარა კუნძულებისაგან და [[კლდე]]ებისაგან:
 
* [[ოკლენდის კუნძული]] (Auckland Island) — ({{Coord|50|42|S|166|05|E|}}), 510 კმ²
* [[ადამსის კუნძული]] (Adams Island) — ({{coord|50|52|59.99|S|166|04|59.99|E|}}), 97,3 კმ²
* კუნძული [[ენდერბი]] (Enderby Island) — ({{Coord|50|31|S|166|17|E}})
* კუნძული [[დისაპოინტმენტი]] (Disappointment Island) — ({{coord|50|36.25|S|165|58.38|E}})
* კუნძული [[ევინგი]] (Ewing Island) — ({{Coord|-50.528557|166.303812|region:NZ_type:isle}})
* კუნძული [[როუზი (კუნძული)|როუზი]] (Rose Island) — ({{coord|-50.514|166.249|type:isle_region:NZ}})
* კუნძული [[დანდასი (კუნძული, ახალი ზელანდია)|დანდასი]] (Dundas Island) — ({{Coord|50.574516|S|166.320591|E}})
* კუნძული [[გრინი (კუნძული)|გრინი]] (Green Island)
 
[[ფლორა]] წარმოდგენილია სუბანტარქტიკული ტყითა[[ტყე|ტყით]] (ძლიერი [[ქარი|ქარების]] გამო) და ბალახითდაფარულია [[ბალახი]]თ. [[ფაუნა|ფაუნის]] წარმომადგენლებს შორის ძირითადად გავრცელებულია წყლის ცხოველთა სახეობები: [[ზღვის ლომი]], [[ზღვის სპილო]], [[სელაპი]], ასევე [[პინგვინები]] და ზღვის ფრინველები.
 
XIX—XX საუკუნეებში გარედან შეყვანილი იყვნენ ძუძუმწოვრების სხვადასხვა სახეობები. 1990-იან წლებში ეკოლოგებმა სხვადასხვა გზით გაანადგურეს [[ძროხა|ძროხები]], [[ცხვარი|ცხვრები]], [[თხა|თხები]], [[ძაღლი|ძაღლები]], [[ოპოსუმისებრნი|ოპოსუმები]] და [[ბოცვერი|ბოცვრები]]. მაგრამ დარჩნენ [[კატისებრნი|გარეული კატები]] და [[ღორი|ღორები]]. უკანასკნელი ბოცვრები და [[თაგვი|თაგვები]] მოწამლეს 1993 წელს კუნძულ ენდერბიზე. საინტერესოა, რომ თაგვებმა მაინც ვერ შეძლეს აქ გამრავლება, თუმცა ამ განედის სხვა კუნძულებზე ისინი თითქმის ყველგან გვხვდებიან.
 
კუნძულებზე შექმნილია ზღვის [[ნაკრძალი]].
 
== ისტორია ==
არსებობს რომდენიმე მტკიცებულება იმისა, რომ პოლინეზიელი ზღვაოსნები იყვნენ პირველი ხალხი, რომლებიც იყვნენ ამ კუნძულებზე. კუნძულ ენდერბიზე (არქიპელაგის ჩრდილოეთი ნაწილი) არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს პოლინეზიური დასახლების კვალი, რომელიც დათარიღებულია დაახლოებით XIII — XIV საუკუნეებით. ეს პოლინეზიელების ყველაზე სამხრეთი დასახლებაა, რომელიც მეცნიერებს როდესმე უპოვიათ.
 
სავარაუდოდ ევროპელებმა არქიპელაგი აღმოაჩინეს 1806 წელს აბრაჰამ ბრისტოუს მეშვეობით.
 
== მოსახლეობა ==
კუნძულებზე არ არსებობს მუდმივი მოსახლეობა, მაგრამ ხშირად მას სტუმრობენ [[მეცნიერება|სამეცნიერო]] ექსპედიციები. 1942—1945 წლებში ოკლენდის კუნძულზე მოქმედებდა [[პოლარული სადგური]]. XIX საუკუნეში წამოიწყეს დასახლების შექმნის რამდენიმე წარუმატებელი ცდა, რასაც ძალიან უშლიდა ხელს მკაცრი [[კლიმატი]].
 
==რესურსები ინტერნეტში==
Line 81 ⟶ 109:
* [http://www.murihiku.com/IslandsMain.htm Island Information]
* [http://www.murihiku.com/TimeLine.htm Historical Timeline of the Auckland Islands]
 
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
 
[[კატეგორია:ახალი ზელანდიის კუნძულები]]