სახელმწიფო დუმა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 35:
| შენიშვნები =
}}
'''სახელმწიფო დუმა''' ({{lang-ru|Госуда́рственная ду́ма}}) — [[რუსეთის ფედერალური კრება|რუსეთის ფედერაციის ფედერალური კრების]] ქვედა პალატა; ზედა პალატას წარმოადგენს [[რუსეთის ფედერალური საბჭო]]. დუმის შენობა მდებარეობს მოსკოვის[[მოსკოვი]]ს ცენტრში, [[მანეჟის მოედანი|მანეჟის მოედნიდან]] რამდენიმე მეტრში. მის წევრებს დეპუტატებს უწოდებენ. სახელმწიფო დუმამ ჩაანაცვლა რუსეთის უმაღლესი კრება, მას შემდეგ, რაც 1993 წლის საკონსტიტუციო კრიზისის გამო, [[ბორის ელცინი|ბორის ელცინმა]] ახალი კონსტიტუცია შეიმუშავა, რომელიც საყოველთაო რეფერენდუმით[[რეფერენდუმი]]თ დამტკიცდა.
 
==ისტორია==
სახელმწიფო დუმა ჩამოყალიბდა 1906 წელს და ის რუსეთის პირველი არჩეული პარლამენტი იყო. მეფე [[ნიკოლოზ II (რუსეთი)|ნიკოლოზ II]]-ის პირველი ორი მცდელობა, ის აქტიური გაეხადა, წარუმატებელი აღმოჩნდა. ამის შემდეგ, ყოველი დუმა შეკრებიდან რამდენიმე თვეში იშლებოდა. 1907 წლის საარჩევნო რეფორმის შემდეგ, ამავე წლის ნოემბერში, აირჩიეს მესამე დუმა, რომელიც ძირითადად ზედა კლასის წევრებისგან შედგებოდა, რადიკალური შეხედულებების ადამიანები კი დუმაში ვეღარ მოხვდნენ. [[1905 წლის რევოლუცია|1905 წლის რევოლუციის]] შემდეგ დაარსებული დუმა რუსეთის ავტოკრატიულ სისტემაში მნიშვნელოვანი ცვლილებების მაუწყებელი იყო. გარდა ამისა, შემდეგში დუმამ მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა რუსეთის ისტორიაში, რადგან ის [[თებერვლის რევოლუცია|თებერვლის რევოლუციის]] ერთ-ერთი ხელშემწყობი ფაქტორი აღმოჩნდა, რომელმაც რუსეთში ავოკრატიას ბოლო მოუღო.
 
1993 წლის დეკემბერში, ელცინის მხარდამჭერმა პარტიებმა არჩევნებში დუმის 175 ადგილი მოიპოვეს, მოწინააღმდეგე მემარცხენე ბლოკმა კი 125 ადგილი.
ხაზი 44:
1990-იანი წლების მეორე ნახევარში, დუმა რეგიონული ლიდერებისა და ბიზნესმენების მხრიდან ლობირების საგანი გახდა, რადგან ისინი საგადასახადო ცვლილებებსა და საკანონმდებლო მფარველობას ელოდნენ.
 
2000-იანი წლების დასაწყისში, 1999 წლის საპარლამენტო არჩევნებიდან მოყოლებული, სახელმწიფო დუმის წარმმართველი ძალები იყვნენ პრეზიდენტის მხარდამჭერი პარტია „ერთობა“ და [[რუსეთის კომუნისტური პარტია]].
 
==უფლებამოსილებები==
რუსეთის კონსტიტუციის თანახმად, სახელმწიფო დუმას გააჩნია სპეციალური უფლებამოსილებები:
 
*თანხმობა [[რუსეთის პრემიერ-მინისტრისმინისტრი]]ს დანიშვნაზე;
*რუსეთის მთავრობის მუშაობის შედეგების ყოველწლიური მოსმენა;
*რუსეთის მთავრობისთვის ნდობის გამოცხადება;
ხაზი 55:
*ბუღალტერთა პალატის თავმჯდომარისა და აუდიტორთა რაოდენობის ნახევრის დანიშვნა და გათავისუფლება;
*რუსეთის სახალხო დამცველის დანიშვნა და გათავისუფლება;
*[[ამნისტია|ამნისტიის]] გამოცხადება;
*[[რუსეთის პრეზიდენტისთვისპრეზიდენტი]]სთვის იმპიჩმენტის[[იმპიჩმენტი]]ს გამოცხადება (მოითხოვს წევრთა ორ-მესამედს).
 
რუსეთის დუმას შეუძლია დეკრეტების გამოცემა.