სიმონ ბოლივარი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 7:
დაიბადა [[კარაკასი|კარაკასში]] კრეოლი არისტოკრატის ოჯახში. ჭაბუკობა გაატარა [[ევროპა]]ში. მან ფიცი დადო, რომ მთელ სიცოცხლეს შესწირავდა სამშობლოს გათავისუფლებისათვის ბრძოლას: {{ციტატა|მე ვფიცავ შენს წინაშე; მე ვფიცავ ჩემი მშობლების ღმერთის წინაშე; მე ვფიცავ ჩემს ღირსებას; და ვფიცავ ჩემს სამშობლოს; რომ არ დავყრი იარაღას, არ დავზოგავ ჩემს სულს, მანამ სანამ არ დავამსხვრევ ჩვენს მჩაგვრელ ჯაჭვებს რომლებიც ახორციელებენ ესპანეთის ძალაუფლებას.}}
 
[[1807]] წელს ბოლივარი დაბრუნდა ვენესუელაში და აქტიური მონაწილეობა მიიღო ესპანელთა უღლის დამხობაში, რასაც [[ვენესუელის პირველი რესპუბლიკა|ვენესუელის პირველი რესპუბლიკის]] შექმნა მოჰყვა. ესპანელთა მიერ ვენესუელის რესპუბლიკის განადგურების შემდეგ ბოლივარი გამაგრდა [[ახალი გრანადის ვიცე-სამეფო|ახალი გრანადის]] ცენტრალურ ნაწილში (თანამედროვე [[კოლუმბია]]), სადაც ესპანელებთან ბრძოლაში რამდენიმე ბრწყინვალე გამარჯვება მოიპოვა. [[1813]] წელს ბოლივარმა აიღო კარაკასი და შექმნა [[ვენესუელის მეორე რესპუბლიკა]]. კარაკასის მუნიციპალიტეტმა მას მიანიჭა განმათავისუფლებლის წოდება. [[1814]] წელს ესპანეთის ჭარბ ძალებთან ბრძოლაში დამარცხდა და ემიგრაციაში წავიდა. [[1816]] წელს დაბრუნდა ვენესუელაში და წარმატებით შეებრძოლა ესპანელებს. ბოლივარის არმიას წარმატებებში ისიც უწყობდა ხელს, რომ მან გააუქმა მონობა ([[1816]]) და გამოსცა დეკრეტი განმათავისუფლებელი არმიის ჯარისკაცების მიწებით უზრუნველყოფის შესახებ.
 
[[18191816]] წელს დაბრუნდა ვენესუელაში და წარმატებით შეებრძოლა ესპანელებს. ბოლივარის არმიამარმიას დაამარცხაწარმატებებში ესპანელთაისიც ჯარებიუწყობდა ხელს, რომ მან გააუქმა მონობა ([[ვენესუელა1816]]) დამოუკიდებლობადა მოიპოვა.გამოსცა იმავედეკრეტი წელსგანმათავისუფლებელი ბოლივარმაარმიის გადაწყვიტაჯარისკაცების ვენესუელიდანმიწებით თოვლიანიუზრუნველყოფის შესახებ. [[ანდები1819]] ქედითწელს (ანდებისბოლივარის ქედიარმიამ გასდევსდაამარცხა სამხრეთესპანელთა ამერიკისჯარები დასავლეთდა სანაპიროდაიკავა ზოლს[[ვენესუელა]]ს დატერიტორია. ზოგთუმცა მონაკვეთშიის უშუალოდამით ეკვრისარ დაკმაყოფილდა და სრულიად [[წყნარიახალი გრანადის ოკეანევიცე-სამეფო|წყნარახალი ოკეანესგრანადის]]) გადასულიყოგანთავისუფლება ახალიგადაწყვიტა გრანადისესპანელთა დასავლეთბატონობისგან. ნაწილშიიმავე დაწელს ესპანელთაბოლივარი ბატონობისაგანვენესუელიდან გაეთავისუფლებინათოვლიანი ეს[[ანდები]]ს ვრცელიქედით ოლქიცგადავიდა ახალი გრანადის დასავლეთ ნაწილში. ანდებზე გადასვლისას მებრძოლებს უნდა გაევლოთ უღრანი ტროპიკული ტყეები, თოვლიანი მთები და ნიანგებით სავსე მდინარეები. წვიმა და თოვლი მებრძოლებს სახეში სცემდა, ბევრი მათგანი უფსკრულში ცვიოდა, 4 ათასი მეტრის სიმაღლის თოვლიან უღელტეხილებზე ასვლის დროს ჰაერის უკმარისობის გამო მებრძოლები გონს კარგავდნენ. ბოლივარი წინ მიუძღოდა ლაშქარს. დიდი გაჭირვების მიუხედავად, უღელტეხილები დაძლეულ იქნა. ბოლივარის გაწამებული, ჩამოძონძილი, ფეხშიშველი მეომრები ახალი გრანადის დასავლეთ ნაწილში გადავიდნენ. [[ბოგოტას ბრძოლა|ბოგოტასთან ბრძოლაში]] ისინი გააფთრებით ეკვეთნენ ესპანელებს, რომლებმაც ვერ გაუძლეს ბოლივარელებთან ხელჩართულ შერკინებას და დანებდნენ. [[ახალი გრანადის ვიცე-სამეფო|ახალი გრანადის]] დასავლეთი ნაწილი ვენესუელასთან(თანამედროვე [[კოლუმბია]], [[პანამა]] და [[ეკვადორი]]) უკვე განთავისუფლებულ აღმოსავლეთ ნაწილთან ([[ვენესუელა]] გაერთიანდა და შეიქმნა [[დიდი კოლუმბია|დიდი კოლუმბიის]] რესპუბლიკა. ბოლივარი ქვეყნის პრეზიდენტად აირჩიეს.
 
ვენესუელის ტერიტორიაზე ესპანელთა ძალების განადგურების შემდეგ ბოლივარმა გაათავისუფლა [[ეკვადორი]] და [[პერუ]]. [[1825]] წელს [[ზემო პერუ]]ს ტერიტორიაზე შეიქმნა რესპუბლიკა, რომელსაც სათავეში ჩაუდგა ბოლივარი. ახალი რესპუბლიკის დამფუძნებელმა კონგრესმა ქვეყანას მის პატივსაცემად [[ბოლივია]] უწოდა.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სიმონ_ბოლივარი“-დან